Με την πρώτη ματιά, η ψωρίαση και η ψώρα μπορεί εύκολα να μπερδευτούν μεταξύ τους ως προς τα συμπτώματά τους. Αν ρίξετε, όμως, μια πιο προσεκτική ματιά, θα διαπιστώσετε ότι υπάρχουν σαφείς διαφορές.
Η ψώρα είναι μια μεταδοτική πάθηση του δέρματος που προκαλούνται από το παράσιτο Sarcoptes scabiei, ένα μικροσκοπικό είδος ακάρεου. Μια λοίμωξη ψώρας αρχίζει όταν ένα παρασιτικό θηλυκό ακάρι εισέλθει στην επιδερμίδα σας και γεννήσει αυγά. Μετά την εκκόλαψη των αυγών, οι προνύμφες κινούνται στην επιφάνεια του δέρματός σας, όπου εξαπλώνονται και, σταδιακά, συνεχίζουν αυτόν τον κύκλο αναπαραγωγής.
Η ψωρίαση από την άλλη πλευρά είναι μια αυτοάνοση ασθένεια του δέρματος. Αυτό σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού σας αρχίζει να επιτίθεται στο ίδιο το σώμα σας. Εάν έχετε ψωρίαση, ο κύκλος ανάπτυξης των κυττάρων του δέρματος σας αυξάνεται σε μεγάλο βαθμό. Υπάρχουν διάφοροι τύποι της ψωρίασης, αλλά ο πιο κοινός τύπος είναι η ψωρίαση πλάκας.
Παράγοντες κινδύνου
Η ψωρίαση πλήττει ανθρώπους όλων των ηλικιών, ανεξάρτητα από το φύλο, την εθνικότητα ή τον τρόπο ζωής τους. Διάφοροι παράγοντες κινδύνου μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ψωρίασης, όπως:
- Οικογενειακό ιστορικό
- Σοβαρή ιογενής λοίμωξη, όπως ο ιός του AIDS, HIV
- Σοβαρή βακτηριακή λοίμωξη
- Αυξημένο επίπεδο στρες
- Αν είστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι
- Κάπνισμα
Η ψώρα είναι άκρως μεταδοτική. Είναι δύσκολο να περιοριστεί μόλις αρχίσει. Σύμφωνα με το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), η ψώρα μεταδίδεται εύκολα μεταξύ ατόμων που ζουν στον ίδιο χώρο και, φυσικά, μεταξύ σεξουαλικών συντρόφων. Ο κίνδυνος για να πάθετε ψώρα αυξάνεται αν ζείτε ή εργάζεστε σε συνθήκες συνωστισμού, όπου η άμεση επαφή σώμα-με-σώμα είναι κανόνας.
Εάν έχετε ένα εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή είστε άτομο με ειδικές ανάγκες, ή ηλικιωμένος, τότε έχετε αυξημένο κίνδυνο για τη “νορβηγική” ψώρα, η οποία είναι η πιο σοβαρή μορφή της νόσου. Ονομάζεται επίσης και ψώρα “κρούστας”, αφού εκδηλώνεται με παχιά κρούστα δέρματος που περιέχει τα ακάρεα και τα αυγά τους σε μεγάλους αριθμούς. Τα ακάρεα αυτά δεν είναι πιο ισχυρά από άλλα είδη, αλλά η υψηλή τους συγκέντρωση σε απόλυτους αριθμούς τα καθιστά εξαιρετικά μεταδοτικά.
Συμπτώματα ψωρίασης
Η ψωρίαση προκαλεί παχιά, κόκκινου και ασημί χρώματος “μπαλώματα” στο δέρμα σας. Αυτά μπορεί να σχηματιστούν οπουδήποτε στο σώμα σας, αλλά είναι πιο συχνά σε:
- Αγκώνες
- Δέρμα της κεφαλής
- Κάτω μέρος της πλάτης
- Πέλματα των ποδιών
- Πρόσωπο
- Παλάμες
Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Ξηρό, σκασμένο δέρμα
- Φαγούρα
- Αίσθημα “καύσου” στην επιδερμίδα
- Πόνος στο δέρμα
- Νύχια που σπάνε
Συμπτώματα ψώρας
Τα συμπτώματα στην ψώρα προκαλούνται από μία αλλεργική αντίδραση στα ακάρεα. Αν έχετε πάθει ποτέ ψώρα, μπορεί να χρειαστούν αρκετές εβδομάδες για να εμφανιστούν αυτά τα συμπτώματα. Αν είχατε επεισόδιο ψώρας στο παρελθόν, τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν μέσα σε λίγες ημέρες.
Η ψώρα μπορεί να αναπτυχθεί οπουδήποτε στο σώμα, αλλά είναι πιο συχνή στις πτυχώσεις του δέρματος, όπως:
- Μεταξύ των δακτύλων
- Γύρω από την μέση
- Μασχάλες
- Εσωτερικό του αγκώνα
- Καρπούς
- Γύρω από τα στήθη (στις γυναίκες)
- Περιοχή των γεννητικών οργάνων (στους άνδρες)
- Ωμοπλάτες
- Οπίσθια
- Πίσω από τα γόνατα
Σε βρέφη και μικρά παιδιά, η ψώρα συχνά εμφανίζονται σε ένα ή περισσότερα από τους ακόλουθα σημεία:
- Δέρμα της κεφαλής
- Λαιμός
- Πρόσωπο
- Παλάμες
- Πέλματα των ποδιών
Το κύριο σύμπτωμα της ψώρας είναι η έντονη και ανεξέλεγκτη φαγούρα, ιδιαίτερα τη νύχτα. Μπορεί επίσης να δείτε μικροσκοπικά σημάδια πάνω στο δέρμα από φλύκταινες ή ανάγλυφα μικροσκοπικά “σπυράκια”, τα οποία είναι επί της ουσίας τα σημεία που έχουν εγκατασταθεί τα ακάρεα.
Επιλογές θεραπείας για την ψωρίαση
Μπορεί η ψωρίαση να μην είναι μεταδοτική, αλλά, δυστυχώς, δεν είναι και ιάσιμη. Οι θεραπείες που υπάρχουν στοχεύουν κυρίως στην μείωση των συμπτωμάτων και στη βελτίωση της εμφάνισης της επιδερμίδας σας. Ανάλογα με τον τύπο και τη σοβαρότητα της ψωρίασης, υπάρχουν και διαφορετικές επιλογές θεραπείας.
Σύμφωνα με το αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Αρθρίτιδας, Μυοσκελετικού Συστήματος και Δερματικών Νόσων, υπάρχουν γενικά οι παρακάτω θεραπείες:
- Τοπικές θεραπείες με στεροειδή σκευάσματα (αλοιφές κλπ)
- Θεραπεία με υπεριώδη ακτινοβολία (UV)
- Συστηματική θεραπεία με ενέσεις
- Συνδυαστική θεραπεία των παραπάνω
- Επιλογές θεραπείας για την ψώρα
Η ψώρα είναι εύκολο να αντιμετωπιστεί, αλλά η θεραπεία της είναι… “μπελάς”. Πρέπει να εφαρμόσετε μια λοσιόν ή κρέμα σε ολόκληρο το σώμα σας και να την αφήσετε να λειτουργήσει για αρκετές ώρες, συνήθως κατά τη διάρκεια της νύχτας. Μπορεί επίσης να χρειαστεί να επαναλάβετε τη θεραπεία περισσότερες από μία φορά για να εξαλειφθεί η ψώρα. Μπορεί επίσης να χρειαστεί να ακολουθήσουν θεραπεία όλα τα άτομα που ζουν στον ίδιο χώρο με εσάς, έστω και αν δεν παρουσιάζουν συμπτώματα.
