Την εβδομάδα που μας πέρασαν τα πράγματα δεν ήταν τόσο θετικά για την πορεία της χώρας.Μάλιστα πολλοί πολίτες
έτρεξαν στην τράπεζα να βγάλουν έστω και τα ελάχιστα ευρώ που είχαν παραμείνει στους λογαριασμούς τους.
Η ανησυχία των Ελλήνων πολιτών αυξήθηκε μετά την αποτυχία του eurogroup της Πέμπτης να καταγράψει οποιαδήποτε πρόοδο στις διαπραγματεύσεις. Από το πρωί δημιουργήθηκαν ουρές έξω από τα καταστήματα των τραπεζών και τα μηχανήματα αυτόματης ανάληψης μετρητών.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, μόνο την Παρασκευή οι εκροές καταθέσεων άγγιξαν το €1,5 δισεκατομμύριο.Με βάση αυτό το ποσό, οι ελληνικές τράπεζες υπολογίζεται ότι έχασαν, μέσα στην εβδομάδα, σχεδόν, €4,5 δισεκατομμύρια.
Αρκετοί είναι εκείνοι που μίλησαν για τρομερό άγχος και πανικό.Παρότι οι περισσότεροι καταθέτες αναγνωρίζουν ότι είναι επικίνδυνο να έχουν μετρητά στο σπίτι, ο φόβος για τις εξελίξεις των επόμενων εβδομάδων αποδείχθηκε ισχυρότερος.
Παρά τις συνεχείς παραδόσεις μετρητών, που πραγματοποιούνταν όσο ήταν ανοιχτές οι τράπεζες, τα ταμεία στέγνωσαν.
Εκπρόσωποι των τραπεζών, πάντως, καθησυχάζουν ότι όσο η Ευρωπαϊκή Κεντρικής Τράπεζα στηρίζει το ελληνικό σύστημα δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος.
Ωστόσο προς σωστή ενημέρωση των πολιτών καλό είναι να γνωρίζετε τι είναι τα capital controls που ακούτε καθημερινά και πως θα επηρεάσει αυτό την τραπεζική κίνηση
Σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο του 1993, την αρμοδιότητα για την επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων την έχει ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας – σήμερα ο Γιάννης Στουρνάρας – αλλά μπορεί να προχωρήσει μόνο υπό την προϋπόθεση ότι θα προηγηθεί απόφαση του υπουργού Οικονομικών και βεβαίως θα πρέπει να δώσει άδεια η Κομισιόν, όπως έγινε στην περίπτωση της Κύπρου το 2013.
Πότε, όμως επιβάλλονται τα capital controls; Επιβάλλονται μόνο όταν υπάρχει φόβος πως οι τράπεζες δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στην ανάληψη καταθέσεων και γενικότερα στη φυγή αυτών.
Ομως, για να συμβεί θα πρέπει προηγουμένως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να σταματήσει να στηρίζει τις τράπεζες και να πάψει να τις τροφοδοτεί με την απαραίτητη ρευστότητα, στην περίπτωση της Ελλάδας μέσω του ELA.
Ομως, προς το παρόν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν πρόκειται, όπως έχει δεσμευτεί, να σταματήσει την ενίσχυση των ελληνικών τραπεζών όσο τις θεωρεί φερέγγυες, όσο δηλαδή έχουν τις απαραίτητες εγγυήσεις. Και οι διαθέσιμες εγγυήσεις των τραπεζών, σύμφωνα με πληροφορίες, ξεπερνούν τα 30 δισεκατομμύρια ευρώ. Μία έγκυρη απάντηση μπορεί να δοθεί από το προηγούμενο της Κύπρου, γιατί στην ευρωζώνη δεν υπάρχει άλλη τέτοια περίπτωση.
Αυτό σημαίνει ότι:
– Θα περιοριστεί το ύψος των ημερήσιων αναλήψεων. Στην Κύπρο το ποσό αυτό είχε οριστεί στα 300 ευρώ. Δηλαδή ουσιαστικά δεν θα δημιουργηθεί πρόβλημα έλλειψης ρευστότητας στα νοικοκυριά και στους πολίτες, αφού θα μπορούν κάθε μέρα να παίρνουν 300 ευρώ από το λογαριασμό τους.
– Οσοι ταξιδεύουν στο εξωτερικό θα παίρνουν περιορισμένα χρήματα. Το ποσό αυτό στην περίπτωση της Κύπρου ήταν 2.000 ευρώ.
– Στους φοιτητές του εξωτερικού επιτρεπόταν ως 5.000 ευρώ το τρίμηνο.
– Για τις εισαγωγές θα απαιτείται άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος, αφού προηγουμένως θα κατατίθενται τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
– Δικαιολογητικά απαιτούνταν στην Κύπρο και για συναλλαγές εσωτερικού, αν αυτές γίνονταν μέσω της μεταφοράς ποσών από τραπεζικό λογαριασμό σε τραπεζικό λογαριασμό εντός Κύπρου.
– Απαγορεύτηκε η εξαγωγή συναλλάγματος για επενδύσεις στο εξωτερικό.
– Οι επιταγές χρησιμοποιούνταν μόνο για καταθέσεις στο όνομα του δικαιούχου.
– Οι προθεσμιακές καταθέσεις που έληγαν τον επόμενο μήνα της επιβολής των capital controls παρατάθηκαν τουλάχιστον ένα μήνα και στη συνέχεια μόνο ένα μέρος αυτών μπορούσε να μεταφερθεί σε λογαριασμό όψεως.
Όσον αφορά στις καταθέσεις δεν υπάρχει καμία ανησυχία. Ούτε χωρίς capital controls, ούτε με capital controls. Εξάλλου, υπάρχει η εγγύηση , τουλάχιστον ως τις 100.000 ευρώ ανά λογαριασμό και ανά τράπεζα.
Όμως, το προηγούμενο της Κύπρου με το «κούρεμα» των καταθέσεων δεν πρόκειται να επαναληφθεί. Και γι΄ αυτό εγγύηση αποτελεί η θέληση και η στάση της κυβέρνησης η οποία δεν πρόκειται να αποδεχθεί τέτοιο μέτρο γιατί εκτός των άλλων θα υπογράψει και την πολιτική θανατική της καταδίκη.
Επίσης, η Τράπεζα της Ελλάδος σε όλους τους τόνους διαβεβαιώνει πως οι ελληνικές τράπεζες είναι ικανές να ανταποκριθούν στις προκλήσεις των ημερών.