Η συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ για την ονομασία της πΓΔΜ, όπως έχει δημοσιοποιηθεί, φαίνεται ότι φέρνει σημαντικές αλλαγές και στην Ελλάδα, σύμφωνα με ιστορικούς, επηρεάζοντας τα σχολικά εγχειρίδια Ιστορίας αλλά και τα πανεπιστημιακά συγγράμματα, καθώς και τους γεωγραφικούς χάρτες της χώρας.
Συγκεκριμένα, όπως σημειώνει ο «Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής», ολόκληρα άρθρα προμηνύουν νέους γύρους διαπραγματεύσεων με την άλλη πλευρά που θα επηρεάσουν ακόμα και τη διδασκαλία στα σχολεία. Μάλιστα, η ταχύτητα με την οποία καλούνται τα δύο μέρη να κλείσουν τις συμφωνίες πολύ πιθανόν να φέρει νέα δεδομένα στα σχολικά βιβλία ακόμη και σε ένα χρόνο από τώρα.
Διεπιστημονικές Επιτροπές
Το επίμαχο άρθρο 8, παρ. 5 προβλέπει ότι: «Εντός ενός μηνός από τη θέση σε ισχύ της παρούσης Συμφωνίας, τα Μέρη θα συγκροτήσουν με ανταλλαγή διπλωματικών διακοινώσεων, στη βάση της ισότητας, μια Κοινή Διεπιστημονική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων σε ιστορικά, αρχαιολογικά και εκπαιδευτικά θέματα, για να εξετάσει την αντικειμενική επιστημονική ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων βασισμένη σε αυθεντικές, στοιχειοθετημένες και επιστημονικά στέρεες ιστορικές πηγές και αρχαιολογικά ευρήματα.
Οι εργασίες της Επιτροπής θα τελούν υπό την επίβλεψη των Υπουργείων Εξωτερικών των Μερών σε συνεργασία με άλλες αρμόδιες εθνικές αρχές. Η Επιτροπή θα εξετάσει και, εφόσον θεωρήσει κατάλληλο, θα αναθεωρήσει οιαδήποτε σχολικά εγχειρίδια και βοηθητικό σχολικό υλικό, όπως χάρτες, ιστορικούς άτλαντες, οδηγούς διδασκαλίας που χρησιμοποιούνται σε έκαστο από τα Μέρη, σύμφωνα με τις αρχές και τους σκοπούς της ΟΥΝΕΣΚΟ και του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Για το σκοπό αυτό, η Επιτροπή θα θέσει συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, ώστε να διασφαλισθεί ότι σε έκαστο από τα Μέρη κανένα σχολικό εγχειρίδιο ή βοηθητικό σχολικό υλικό σε χρήση τη χρονιά μετά την υπογραφή της παρούσης Συμφωνίας δεν περιέχει αλυτρωτικές/αναθεωρητικές αναφορές.
Η Επιτροπή επίσης θα εξετάσει οιασδήποτε νέες εκδόσεις σχολικών εγχειριδίων και βοηθητικού σχολικού υλικού όπως προβλέπεται σε αυτό το άρθρο. Η Επιτροπή θα συνεδριάζει τακτικά, τουλάχιστον δύο φορές ετησίως, και θα υποβάλει μια Ετήσια Εκθεση για τις δραστηριότητες και τις συστάσεις της προκειμένου να εγκριθούν από το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, όπως αυτό θα συσταθεί κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 12».
Οι Διεπιστημονικές Επιτροπές όσον αφορά στα σχολικά εγχειρίδια δεν είναι κάτι άγνωστο για τη χώρα μας. Πρόσφατα συνεδρίασε στο υπουργείο Παιδείας η σχετική Επιτροπή μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, ενώ σχετικές συζητήσεις και διαπραγματεύσεις γίνονται και με τη Βουλγαρία. Ενδιαφέρον, πάντως, θα έχει ποια θα είναι η στάση της άλλης πλευράς όσον αφορά στα ελληνικά σχολικά εγχειρίδια και ποιες αλλαγές θα έρθουν.
Γκρίζες ζώνες…
Αλλο ένα σημείο που δημιουργεί προβληματισμό είναι αυτό που αναφέρεται στην παρ. 4 του άρθρου 8, αφού εκλαμβάνεται περισσότερο ως ευχολόγιο παρά ως δέσμευση, ενώ δεν αφορά μόνο χάρτες ή βιβλία αλλά και προϊόντα:
«Εκαστο Μέρος δεσμεύεται από τις συστάσεις της Συνδιάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την Τυποποίηση των Γεωγραφικών Ονομάτων σε σχέση με τη χρήση των επίσημων γεωγραφικών ονομάτων και τοπωνυμιών στην επικράτεια του άλλου Μέρους δίδοντας με αυτόν τον τρόπο προτεραιότητα στη χρήση των ενδωνύμων έναντι των εξωνύμων».
Σημειώνεται ότι ένα μεγάλο μέρος των συζητήσεων στις σχετικές Επιτροπές είναι η παρουσία χαρτών εντός των βιβλίων και πώς αυτοί αποτυπώνουν τα σύνορα και τις ονομασίες.
