Ο Ντιόγκο Άλβες, η εκτέλεσή του το 1841 και ένας εγκληματικός εγκέφαλος που «ζει» ακόμα
Παρά το γεγονός ότι εκτελέστηκε πριν από πολύ πολύ καιρό, ο Ντιόγκο Άλβες αρνείται να εγκαταλείψει τον κόσμο που σημάδεψε με το δολοφονικό του άγγιγμα.
Για χρόνια και χρόνια, ο διαβόητος κακοποιός τρομοκρατούσε τη Λισαβόνα κλέβοντας και σκοτώνοντας σχεδόν ανενόχλητος.
Παρά το γεγονός ότι η Πορτογαλία κατάφερε τελικά να απαλλαγεί από εκείνον το 1841, ο κατά συρροή δολοφόνος άφησε κληρονομιά το καλοδιατηρημένο κεφάλι του, το οποίο μπορεί κανείς να δει ακόμα και σήμερα σε ένα βαζάκι στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Λισαβόνας.
Ο Άλβες θεωρείται πως ήταν ο πρώτος καταγραμμένος serial killer της χώρας. Γεννημένος στη Γαλικία το 1810, τον έφεραν στη Λισαβόνα παιδί ακόμα για να γίνει υπηρέτης στα σπιτικά της πορτογαλικής αριστοκρατίας.
Δεν θα έπαιρνε πολύ στον νεαρό Ντιόγκο να στραφεί στο έγκλημα για τα προς το ζην, καθώς διέκρινε από τρυφερή ηλικία πως η κλεψιά ήταν πιο εύκολος τρόπος ζωής από τη βαριά δουλειά.
Το 1836 κανονίζει λοιπόν να πιάσει δουλειά σε ένα υδραγωγείο έξω από την πόλη, μια υπερυψωμένη οδό ουσιαστικά που επέτρεπε στους αγρότες να διασχίζουν το κατάφυτο τοπίο από ψηλά και να βρίσκουν τον δρόμο τους για τη Λισαβώνα.
Ο serial killer στα νιάτα του, σε γκραβούρα της εποχής
Ήταν σε κείνα τα μέρη που οι ανυποψίαστοι ταξιδιώτες συναντούσαν τον Άλβες. Πλούσιοι δεν ήταν κατά κανέναν τρόπο, παρά φτωχοί μεροκαματιάρηδες που σέρνονταν ως την πόλη για να πουλήσουν την πραμάτεια τους. Όχι ότι αυτό θα εμπόδιζε τον Άλβες, ο οποίος έστηνε καρτέρι τη νύχτα που επέστρεφαν οι μικροπωλητές και οι αγρότες στα σπίτια τους, να τους καταληστεύει από τα ψίχουλα που είχαν βγάλει εντωμεταξύ στην αγορά της πόλης.
Δεν σταματούσε όμως στις κλεψιές. Αφού τους λήστευε, τους πετούσε από την 65 μέτρων κατασκευή, στέλνοντάς τους αμέσως στον άλλο κόσμο. Μεταξύ 1836-1839, επανέλαβε την παραπάνω διαδικασία τουλάχιστον 70 φορές, αν και κανείς δεν τον έψαχνε.
Οι διωκτικές αρχές της Λισαβόνας πίστεψαν πως οι θάνατοι δεν ήταν παρά αυτοκτονίες και για να σταματήσει το «χόμπι» έκλεισαν για ένα διάστημα τη γέφυρα του υδραγωγείου για τους πεζούς. Κι ενώ πράγματι οι αυτοκτονίες σταμάτησαν, τώρα άρχισε ένα πρωτόγνωρο κύμα εγκληματικότητας στη Λισαβόνα και τα περίχωρά της, ένα σωστό τσουνάμι ληστειών στα σπίτια της αριστοκρατίας.
Ήταν και πάλι ο Άλβες, ο οποίος είχε συστήσει μια εγκληματική σπείρα που στόχευε την πλουτοκρατία της Πορτογαλίας, κλέβοντας και σκοτώνοντας τα πάντα στο πέρασμά τους. Κάποια στιγμή η δολοφονική συμμορία πιάστηκε στο σπίτι ενός γιατρού, έχοντας μόλις σκοτώσει τους τέσσερις ενοίκους, και ο «εγκέφαλος» Άλβες καταδικάστηκε σε θάνατο διά απαγχονισμού.
Πρώτος serial killer της Πορτογαλίας δεν ήταν βέβαια. Η «τιμή» ανήκει στη Λουίζα ντε Χεσούς, η οποία κατάφερε να δηλητηριάσει 28 παιδιά ως το 1772, όταν μαστιγώθηκε, κρεμάστηκε και κάηκε κατόπιν για τα αποτρόπαια εγκλήματά της στους δρόμους της Λισαβόνας.
Ο Άλβες δεν ήταν καν ο τελευταίος που πέθανε ως αποτέλεσμα της εφαρμογής της θανατικής ποινής στην Πορτογαλία, μιας και η χώρα απαλλάχτηκε νωρίς-νωρίς από την κεφαλική ποινή, απεμπολώντας τη οριστικά το 1867. Παρά τον δημοφιλή μύθο που τον περιβάλλει, τουλάχιστον άλλοι 12 θα περνούσαν από την αγχόνη μέχρι να καταργήσει τη θανατική ποινή η Πορτογαλία.
Γιατί τότε ανάγκασε τους επιστήμονες να διατηρήσουν το κεφάλι του στο γυάλινο βαζάκι; Αυτό δεν ήταν παρά θέμα σωστού χρόνου και κατάλληλης συνθήκης! Βλέπετε στα χρόνια της εκτέλεσής του, η φρενολογία ήταν στα φόρτε της. Η φρενολογία ήταν μια πρώιμη προσπάθεια της επιστήμης να εκτιμήσει την ανθρώπινη ευφυΐα και άλλα στοιχεία της προσωπικότητας (όπως η εγκληματικότητα) με βάση χαρακτηριστικά της φυσιολογίας, όπως ας πούμε το μέγεθος και το σχήμα του κρανίου.
Ουσιαστική βάση η φρενολογία ως επιστήμη δεν είχε, στον καιρό της ωστόσο έμοιαζε ακαταμάχητη στους επιστήμονες που ασχολούνταν με τον νου και την ψυχή. Και με ένα υποκείμενο σαν τον Άλβες, οι ερευνητές πίστεψαν πως είχαν έναν σωστό θησαυρό στα χέρια τους, έτοιμο να τους αποκαλύψει ποια μορφικά στοιχεία του κρανίου ήταν αυτά που ευθύνονταν για την απόλυτη μοχθηρότητά του.
Κι έτσι το κεφάλι απομακρύνθηκε από το υπόλοιπο νεκρό του σώμα και διατηρήθηκε μέσα στο βάζο για όλες αυτές τις δεκαετίες. Πειστήρια πάντως για τις έρευνες που έγιναν υποτίθεται στο κρανίο του ή για τα εξαγόμενά τους δεν υπάρχουν, κάνοντας αρκετούς ιστορικούς να υποθέσουν ότι ο εγκέφαλος του διαβόητου serial killer δεν μελετήθηκε ποτέ!
Μελετήθηκε πάντως το κεφάλι του Φρανσίσκο Μάτος Λόμπο, ο οποίος σκότωσε μια τετραμελή οικογένεια πριν πετάξει τον σκύλο τους από το παράθυρο έναν ακριβώς χρόνο μετά την εκτέλεση του Άλβες, τον Απρίλιο του 1842 συγκεκριμένα. Κι αυτό το κεφάλι φυλάσσεται στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Λισαβώνας, σε δικό του βαζάκι, λίγο παρακάτω από το περιβόητο κρανίο του κατά συρροή δολοφόνου…
