Αν πήγες σχολείο τη δεκαετία του ’80 πρέπει να διαβάσεις αυτό…

Σίγουρα θα συγκινηθείτε… Της Ηρώς Κουνάδη

Το πρώτο κουδούνι της χρονιάς χτυπά, τα χαρτάκια Panini κρύβονται βιαστικά στα τσεπάκια της σάκας Παξός, τα πρώτα βρεγμένα βαμβάκια τοποθετούνται στα άδεια κεσεδάκια γιαουρτιών και η αίθουσα μυρίζει κηρομπογιά ανακατεμένη με ξύσματα ξυλομπογιάς Faber Castell. Έτοιμοι για μια βουτιά στις σχολικές αίθουσες των 80s και των 90s; Οι σχολικές μας τσάντες (που τις λέγαμε σάκες) ήταν μάρκας Παξός, κατασκευάζονταν στην Ελλάδα και τις διαφήμιζε ο Παύλος Κοντογιαννίδης με το μνημειώδες «Παξός και ξερός».

Στις άκρες των μολυβιών στερεώναμε άσχημους Ευχούληδες με μωβ μαλλιά (στα 90s) και μικρότερα, πιο απλά λαστιχένια ζωάκια-γόμες (πιο πριν). Τα τετράδιά μας είχαν μια ομοιογένεια: Ήταν μπλε, με μία μόνο διακριτική ετικέτα που έγραφε πάνω «Διεθνές» και κάτω “SUPER”, έτσι με κεφαλαία. Τα αγαπημένα μας ήταν εκείνα με τις γραμμές στο κάτω μόνο μισό της σελίδας –το πάνω μισό ήταν κενό για ζωγραφιές.

Τα βιβλία μας τα ντύναμε είτε με διάφανο αυτοκόλλητο (όσοι είχαν μερακλήδες μπαμπάδες με υπομονή) είτε με αποσπώμενες ζελατίνες με σχεδιάκια –όσοι έπρεπε να το κάνουμε μόνοι μας. Τα πολύχρωμα Stabilo ήταν το φετίχ όσων θεωρούσαν ότι είχαν μεγαλώσει πια πολύ για να χρησιμοποιούν Μαρκαδόρους Carioca και κηρομπογιές. Από εδώ και πέρα, μόνο θα υπογραμμίζω, δεν θα ζωγραφίζω στα βιβλία μου. Άλλο που το αποτέλεσμα – ουράνιο τόξο δεν απείχε και πολύ από κανονική ζωγραφική. Τα βιβλία μας είχαν απαραιτήτως αυτοκόλλητες ετικέτες με ζωάκια/ πριγκίπισσες της Ντίσνεϊ/ Φίντο Ντίντο/ διάσημους ποδοσφαιριστές. Η φτηνή δικαιολογία για την ύπαρξή τους ήταν ότι τα βιβλία μας έπρεπε να γράφουν το όνομά μας «για να μην τα χάσουμε». Για τις κασετίνες, θα μπορούσαμε να μιλάμε ώρες. Πάνινες, μεταλλικές, μεγάλες, μικρές, ήταν ο μοναδικός ίσως λόγος για τον οποίο χαιρόμασταν κάθε Σεπτέμβρη που πλησίαζαν οι μέρες να ανοίξουν τα σχολεία. Οι πιο δημοφιλείς ήταν οι «έτοιμες», που περιείχαν όλα τα απαραίτητα (μολύβια, γόμες, χάρακες και διάφορα πράγματα που δεν ήξερες σε τι χρησιμεύουν) καλά στερεωμένα στο εσωτερικό τους με λαστιχάκι.

Έκαναν και πολύ ωραίο δωράκι, για τους φίλους που είχαν γιορτή Σεπτέμβριο-Οκτώβριο. Όλοι για κάποιο μυστήριο λόγο πιστεύαμε ότι εκείνη η γόμα που ήταν από τη μια μεριά πορτοκαλί και από την άλλη μπλε, «έσβηνε και στυλό». Άσχετα που όσες φορές το είχαμε προσπαθήσει, το αποτέλεσμα ήταν είτε κάτι μπλε μουτζούρες είτε σκισμένο χαρτί, ή και τα δύο. Εμείς εξακολουθούσαμε να το πιστεύουμε. Τα χαρτάκια Panini μπορεί να ήταν αυτοκόλλητα, αλλά εμείς τα λέγαμε έτσι –χαρτάκια. Τα μαζεύαμε ευλαβικά και τα κολλάγαμε σε άλμπουμ τα οποία όταν γέμιζαν ισοδυναμούσαν με την ανάβαση του Έβερεστ –κι ο κάτοχός τους απολάμβανε στάτους ήρωα στους κύκλους του σχολείου.

Αγαπημένη ασχολία στα διαλείμματα, να ανταλλάσσουμε τα χαρτάκια που είχαμε διπλά, και να αναζητάμε μανιωδώς τον Κριστόφ Βαζέχα, που ήταν «σπάνιος» με αποτέλεσμα το άλμπουμ των ποδοσφαιριστών να μένει μονίμως ημιτελές. Άλλα δημοφιλή θέματα άλμπουμ ήταν τα Στρουμφάκια, τα Snorkels, η Αλίκη Βουγιουκλάκη και αργότερα, προς τα τέλη των ’90s, οι Power Rangers και οι μεξικάνικες σαπουνόπερες (Μαρία της Γειτονιάς-Εσμεράλδα-Μαριμάρ, τρία σε ένα). Φορούσαμε αθλητικά Adam’s Shoes με σκρατς αντί για κορδόνια, και αργότερα (προς τα τέλη των 90s) αθλητικά με φωτάκια που αναβόσβηναν και ήταν η τελευταία λέξη της μόδας. Ανακαλύπταμε τον μαγικό κόσμο των φυτών μέσα από: α. άδεια κεσεδάκια γιαουρτιού στα οποία τοποθετούσαμε βρεγμένο βαμβάκι και «καλλιεργούσαμε» φακές, β. φυτολόγια με ριζόχαρτο, στα οποία κολλούσαμε ξερά φύλλα δάφνης και πευκοβελόνες (ελλείψει εξωτικών φυτών στο προαύλιο του σχολείου) και γ. εκείνες τις φατσούλες με τα πλαστικά γυαλιά που τις πότιζες και έβγαζαν μαλλιά-γκαζόν. Ξεδιπλώναμε την καλλιτεχνική μας φλέβα στο μπλοκ ακουαρέλας, και –κυρίως– στον προκάτοχό του, το Μπλοκ Ιχνογραφίας, στο οποίο καλούμασταν να σχεδιάσουμε περιγράμματα νομών και χάρτες για το μάθημα της Γεωγραφίας.

Η πιο κοπιαστική δουλειά που είχαμε να κάνουμε στο Δημοτικό. Ξοδεύαμε δημιουργικά τον χρόνο μας, μαζεύοντας τα ξύσματα από το μολύβι (και από τις ξυλομπογιές, που ήταν ακόμα πιο εντυπωσιακά, καθότι διέθεταν και χρώμα στην άκρη) και τα «σβήσματα» (sic) από την γόμα. Κανείς ποτέ δεν κατάλαβε γιατί. Στις πρώτες-πρώτες τάξεις του Δημοτικού, κουβαλάγαμε την προίκα μας κάθε πρωί στο σχολείο: Σπαστό ποτηράκι που έκλεινε σε στρογγυλή θήκη, παγουρίνο με ζωγραφιές ζωάκια, πλαστικό βαλιτσάκι (κι άλλα ζωάκια εδώ) με φαγητό που κατέληγε πάντα να φιλοξενεί τα πολύτιμα ξύσματα και «σβήσματα», και ψαλίδι-λαγουδάκι που δεν βόλεψε ποτέ κανέναν. Στα οπισθόφυλλα των βιβλίων, το λογότυπο του ΟΕΔΒ (Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων) προσφερόταν για ευφάνταστα ακρωνύμια του τύπου «Όταν Εγώ Διαβάζω Βαριέμαι», «Όποιος Διαβάζει Είναι Βλάκας» και το πιο επαναστατικό «Ο Δάσκαλος Είναι Βλάκας»