Μία τυπική οικογενειακή συγκέντρωση σφύζει από κουβέντες, πολλές φορές και φωνές, ροφήματα, φαγητά και γλυκά. Τα ίδια χαρακτηριστικά μπορεί να υπάρξουν ακόμα και σε μνημόσυνα. Μόνο που στην επαρχία της Ινδονησίας δεν υπάρχουν μνημόσυνα, ούτε θλιμμένες συγκεντρώσεις. Και μία ρεπόρτερ του BBC το γνώρισε αυτό από πρώτο χέρι.
«Πώς είναι ο πατέρας σου;» ρωτά ένας παρευρισκόμενος σε οικογενειακή συγκέντρωση στην Ινδονησία και ξαφνικά η διάθεση αλλάζει. Όλοι συγκέντρωσαν το βλέμμα τους στο μικρό δωμάτιο στη γωνία, όπου ο ηλικιωμένος άντρας είναι ξαπλωμένος πάνω σε ένα πολύχρωμο κρεβάτι. «Εξακολουθεί και είναι άρρωστος», αποκρίνεται η κόρη του, Mamak Lisa. Η χαμογελαστή Mamak σηκώνεται από τη θέση της, και κινείται προς το δωμάτιο του πατέρα της, τον πλησιάζει τον ακουμπά ελαφρά και του λέει «πατέρα, έχουμε μερικούς καλεσμένους που ήρθαν για να σε δουν, ελπίζω να μη σε αναστατώνει αυτό».
«Με καλεί στο δωμάτιο για να γνωρίσω τον Paulo Cirinda», γράφει η ανταποκρίτρια του BBC, Sahar Zand που επιμελείται το θέμα. Ο Paulo Cirinda κείτεται ακίνητος, δεν ανοιγοκλείνει ούτε τα μάτια του -για την ακρίβεια, τα μάτια του ίσα που φαίνονται πίσω από τα σκονισμένα του γυαλιά. Το δέρμα του είναι άγριο και γκριζωπό, γεμάτο με μικροσκοπικές οπές, λες και τον έχουν φάει έντομα. Το υπόλοιπο σώμα του, είναι τυλιγμένο με ένα σωρό ρούχα. Στο δωμάτιο εισβάλουν τα εγγόνια του: «γιατί ο παππούς κοιμάται συνέχεια;», ρωτούν με ένα πνιχτό γέλιο. «Παππού ξύπνα και έλα να φάμε!», λέει ένα άλλο. Την κατάσταση σώσει η κόρη του- «σσσσσ… μην ενοχλείτε τον παππού, κοιμάται… Θα θυμώσει».
Ο παππούς που «κοιμάται» και θα θυμώσει αν τον ενοχλήσει κάποιος είναι νεκρός εδώ και 12 χρόνια και εντούτοις η οικογένειά του πιστεύει- προσποιείται τουλάχιστον-, ότι είναι πέρα για πέρα ζωντανός. Φυσικά για πολλούς, κάτι τέτοιο είναι όχι μόνο ανεπίτρεπτο αλλά και ανατριχιαστικό και παράνομο, αλλά για τους κατοίκους της περιοχής Toraja στο Sulawesi της Ινδονησίας είναι κάτι σαν παράδοση που κρατά εδώ και αιώνες. Εδώ, οι ανιμιστές (η ανιμιστική αντίληψη δέχεται ότι τα πάντα πάνω στον πλανήτη έχουν πνεύμα) πιστεύουν ότι υπάρχει μια λεπτή γραμμή που χωρίζει τη ζωή και το θάνατο, τον πραγματικό κόσμο με τον «επόμενο» οπότε οι νεκροί έχουν έντονη παρουσία στον κόσμο των ζώντων. znntlmou4
Μπορεί να περάσουν μήνες ακόμα και χρόνια πριν γίνει η κηδεία και η ταφή του σώματος του νεκρού. Στο μεσοδιάστημα, η οικογένεια φυλάσσει το άψυχο σώμα στο σπίτι και το φροντίζει ωσάν να πρόκειται για άρρωστο. Του προσφέρουν φαγητό, υγρά για να ξεδιψάσει ακόμα και τσιγάρα, πλένουν τα ρούχα του και τα αλλάζουν τακτικά.
Η αντιμετώπιση του πεθαμένου από τους συγγενείς σαν να πρόκειται για ζωντανό γίνεται γιατί θεωρούν ότι αν δεν φροντίσουν όπως πρέπει το σώμα όπως πρέπει, το πνεύμα του νεκρού θα τους στοιχειώσει. Όσο για το πώς διατηρείται το νεκρό σώμα χωρίς τις δυσάρεστες οσμές, αυτό επιτυγχάνεται παραδοσιακά, με τη χρήση διάφορων βοτάνων και φύλλων. Σήμερα όμως, χρησιμοποιείται η χημική ουσία Φορμαλίνη που αφήνει μια ιδιαίτερη οσμή στο δωμάτιο.
Στην προκειμένη περίπτωση ο Cirinda θα βρίσκεται στον κόσμο των ζωντανών, μέχρι οι οικείοι του νοιώσουν έτοιμοι να του πουν αντίο- και όταν έρθει αυτή η ώρα, το σώμα του θα ταφεί με πλουσιοπάροχο τρόπο. Οι Torajan πιστεύουν ότι η ψυχή, αφού το σώμα ταφεί, ξεκινά το ταξίδι της για το μακρινό και δύσκολο ταξίδι στο Pooya- το τελικό στάδιο της μετέπειτα ζωής, εκεί όπου μετενσαρκώνεται.
