Νόμος της δεκαετίας του ’90 που αναβίωσε ύστερα από νομοθετική παρέμβαση του τέως υπουργού Νίκου Παρασκευόπουλου, την άνοιξη του 2015, ήταν το «χαλί» πάνω στο οποίο πάτησε ο Εκτελεστής της 17Ν …Δημήτρης Κουφοντίνας και μπόρεσε να υποβάλει αίτημα για τη χορήγηση ολιγοήμερης, έστω, άδειας
Ο νόμος του 1999, για τις άδειες των κρατουμένων, που ίσχυσε χωρίς καμία μεταβολή έως το 2014 άλλαξε μετά την «γκάφα» των αρμοδίων αρχών, που χορήγησαν –για έβδομη φορά– άδεια στον Χριστόδουλο Ξηρό, επίσης καταδικασμένο σε έξι φορές ισόβια για τη δράση της 17Ν, και δεν ξαναγύρισε στη φυλακή.
Τότε, μετά τις αντιδράσεις για την εξαφάνιση Ξηρού που είχαν λάβει διαστάσεις, η τότε κυβέρνηση είχε νομοθετήσει για τις φυλακές υψίστης ασφαλείας, όπως ονομάστηκαν, ή άλλως φυλακές τύπου Γ΄.
Με τις διατάξεις αυτού του νόμου, του 4274 του 2014, προβλέφθηκε πως όσοι κρατούνται στις λεγόμενες φυλακές υψίστης ασφαλείας δεν θα παίρνουν άδεια, ενώ ακόμα και εκείνοι που κρατούνται σε κανονικές φυλακές και έχουν πολλές φορές ισόβια για βαριά εγκλήματα, ανάμεσά τους και η τρομοκρατία, για να ζητήσουν άδεια, θα πρέπει να έχουν μείνει στη φυλακή τουλάχιστον 18 χρόνια.
Ομως οι διατάξεις αυτές που έκλειναν την πόρτα της φυλακής μετά το «πάθημα» του Χριστόδουλου Ξηρού δεν έμελλε να ζήσουν για πολύ.
Ο τέως υπουργός Νίκος Παρασκευόπουλος, υλοποιώντας προεκλογική δέσμευση, την άνοιξη του 2015 κατάργησε τον νόμο για τις φυλακές υψίστης ασφαλείας και μαζί με αυτές και όλες τις διατάξεις για τους ισοβίτες και τη χορήγηση αδειών σε αυτούς.
Εκτοτε και μέχρι σήμερα που βγήκε ο Δημήτρης Κουφοντίνας δεν υπήρξε από πλευράς υπουργείου Δικαιοσύνης, ενόψει και του επικείμενου νέου σωφρονιστικού κώδικα, κάποια νομοθετική ρύθμιση, με αποτέλεσμα να αναβιώσει και να ισχύει ο νόμος του 1999.
Ενας νόμος που εφαρμόσθηκε στην περίπτωση Κουφοντίνα και επικρίνεται ως εξαιρετικά προβληματικός από δικαστές και εισαγγελείς, καθώς τα κριτήρια που θέτει για τη χορήγηση άδειας εκτιμάται ότι είναι ανεπαρκέστατα για τις περιπτώσεις των καταδικασμένων σε πολλές φορές ισόβια και για εγκλήματα ιδιαίτερης ποινικής απαξίας και ιδιαιτερότητας, όπως αυτά της τρομοκρατίας.
Και τούτο, γιατί ο εν λόγω νόμος δεν θέτει άλλες προϋποθέσεις, πλην της καλής διαγωγής του κρατουμένου και της πιθανολόγησης ότι θα ξαναγυρίσει.
Επίσης, θέματα θέτουν σχετικά με τον νόμο του 1999 εισαγγελικοί λειτουργοί και ως προς τη σύνθεση του αρμοδίου συμβουλίου των φυλακών, τονίζοντας πως δεν μπορεί το βάρος μιας απόφασης για την έξοδο από τη φυλακή καταδίκων σαν τον Δημήτρη Κουφοντίνα να την αναθέτει η πολιτεία σε μία κοινωνική λειτουργό, τον διευθυντή των φυλακών και έναν εισαγγελέα.
Πάντως, ο εισαγγελέας έχει καθοριστική αρμοδιότητα: αν πει όχι, ο κρατούμενος δεν βγαίνει. Κάτι που είχε συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν με αιτήσεις του Δημήτρη Κουφοντίνα, ενώ δεν έγινε το ίδιο τώρα, καθώς ο σημερινός εποπτεύων τις φυλακές Κορυδαλλού, αντεισαγγελέας Δημήτρης Σαββαΐδης ήταν θετικός στο αίτημα για χορήγηση άδειας στον καταδικασμένο σε 11 φορές ισόβια.
Ουσιαστικές προϋποθέσεις
Πέραν αυτών των αιτιάσεων, ανώτατοι εισαγγελικοί λειτουργοί θέτουν ευθέως θέμα σχετικά με την απόφαση του συμβουλίου των φυλακών για τον Κουφοντίνα, καθώς επισημαίνουν πως «όφειλαν τα μέλη του να λάβουν υπόψη τους, πέραν των τυπικών προϋποθέσεων που θέτει ο νόμος, και τις ουσιαστικές προϋποθέσεις που αυτονοήτως όφειλαν να τις αξιολογήσουν».
Παρά τον εξαιρετικά προβληματικό νόμο για τις άδειες, στους προβληματισμούς που διατυπώνονται για την εφαρμογή του σε περιπτώσεις τύπου Κουφοντίνα το υπουργείο Δικαιοσύνης απαντάει παραπέμποντας στις όποιες αλλαγές γίνουν στον νέο σωφρονιστικό κώδικα, που είναι σε στάδιο τελικής επεξεργασίας.