Αίτημα για επαναφορά στην κανονικότητα απέστειλε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο η Σχισματική Εκκλησία των Σκοπίων, η οποία ζητάει την επαναφορά της υπό το όνομα «Αρχιεπισκοπή Αχριδών», την ώρα που οι διαπραγματεύσεις για το Σκοπιανό βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο καμπής.
Η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου, όπως αναφέρει στην ανακοίνωσή της, υπό την προεδρία του Πατριάρχη, εξέτασε την Τετάρτη το αίτημα και αποφάσισε να επιληφθεί και να διενεργήσει τα δέοντα «υπό τους απαράβατους όρους των ιστορικοκανονικών αρμοδιοτήτων και προνομίων του πρωτοθρόνου Πατριαρχείου».
Η κίνηση αυτή εκτιμάται σε πρώτη ανάλυση πως λύνει ένα διαχρονικό πρόβλημα στις σχέσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως με τη σχισματική Εκκλησία των Σκοπίων.
Ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ απέστειλε επιστολή στον Οικουμενικό Πατριάρχη με την οποία ζητεί να υπαχθεί η Εκκλησία της γείτονος στο Πατριαρχείο χωρίς το προσωνύμιο «Μακεδονική», κάτι που θα διευκολύνει και τις διαβουλεύσεις με την Ελλάδα για την ονομασία της χώρας.
Ο οικουμενικός πατριάρχης Βαρθολομαίος κατάφερε να πείσει τον πρωθυπουργό της πΓΔΜ για την αναγκαιότητα να επανέλθει η Εκκλησία της γείτονος χώρας στην κανονικότητα με την ονομασία Αρχιεπισκοπή Αχριδών.
Να υπενθυμίσουμε ότι η Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία – Αρχιεπισκοπή Οχρίδας (Македонска Православна Црква – Охридска Архиепископија) είναι η σχισματική Εκκλησία της πΓΔΜ.
Το ανακοινωθέν του Πατριαρχείου
Ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος, συνελθοῦσα σήμερον ὑπό τήν προεδρίαν τῆς Α.Θ.Παναγιότητος, ἐξήτασε τό αἴτημα τῆς ἐν σχίσματι Ἐκκλησίας τῶν Σκοπίων, ὑποστηριζόμενον καί διά γράμματος τοῦ Πρωθυπουργοῦ τῆς FYROM Ἐξοχ. κ. Ζόραν Ζάεφ, περί ἀναλήψεως ὑπό τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου τῆς πρωτοβουλίας ἐπαναφορᾶς τῆς Ἐκκλησίας αὐτῆς εἰς τήν κανονικότητα ὑπό τό ὄνομα τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀχριδῶν, καί ἀπεφάσισε νά ἐπιληφθῇ αὐτοῦ καί διενεργήσῃ τά δέοντα ὑπό τούς ἀπαραβάτους ὅρους τῶν ἱστορικοκανονικῶν ἁρμοδιοτήτων καί προνομίων τοῦ πρωτοθρόνου Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου.
Ἐν τοῖς Πατριαρχείοις, τῇ 30ῇ Μαΐου 2018
Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου
Η ιστορία της Σχισματικής Εκκλησίας των Σκοπίων
Η Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία – Αρχιεπισκοπή Οχρίδας (σλ: Македонска Православна Црква – Охридска Архиепископија) είναι η σχισματική Εκκλησία της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας η οποία και προέκυψε από την διάσπαση των τριών νοτιότερων επαρχιών της Σερβικής Εκκλησίας, δηλαδή των μητροπόλεων Σκοπίων, Ζλετόβου-Στρωμνίτσας, Αχρίδας – Βιτωλίων, τον Οκτώβριο του 1958 και ως σήμερα δεν αναγνωρίζεται από καμιά άλλη ορθόδοξη Εκκλησία. Με την ίδρυση της το 1958 βρίσκονταν σε κανονική ενότητα με το Σερβικό Πατριαρχείο και ο πρώτος επίσκοπος της χειροτονήθηκε από τον Σέρβο Πατριάρχη.
Το 1967 όμως ανακήρυξε το αυτοκέφαλο της με αποτέλεσμα η έκτακτη Σύνοδος της Ιεραρχίας της Σερβικής Εκκλησίας, το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, κήρυξε την ηγεσία της Σλαβομακεδονικής Εκκλησίας σχισματική.
Το 2005 και μετά από διάλογο που δεν κατέληξε σε συμφωνία μεταξύ του Πατριαρχείου της Σερβίας και της σχισματικής Εκκλησίας, το Πατριαρχείο της Σερβίας προχώρησε στην επανίδρυση της Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής της Αχρίδας στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας.
Με επιστολή της στις 5 Δεκεμβρίου του 1966 η Σύνοδος της Σλαβομακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας προς την Αρχιερατική Σύνοδο της Σερβικής Εκκλησίας ζητά να της χορηγήσει το αυτοκέφαλο. Σε ειδική συνεδρία που έγινε το επόμενο έτος η Σερβική Σύνοδος απέρριψε το αίτημα. Στις 17 Ιουλίου του 1967 συγκλήθηκε η Γ΄ Κληρικολαϊκή Συνέλευση η οποία ανακήρυξε αυτοκέφαλη την Σλαβομακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία. Τροποποιήσεις έγιναν και στον Καταστατικό χάρτη της Εκκλησίας καθώς προστέθηκαν δύο νέες επισκοπές: Δεβρών-Κιτσέβου και Αμερικής-Καναδά-Αυστραλίας. Ο προκαθήμενός της φέρει τον τίτλο του «αρχιεπισκόπου Αχρίδας και Μακεδονίας».
Ο Σλαβομακεδόνας αρχιεπίσκοπος Δοσίθεος σε επιστολή του προς τον πατριάρχη Σερβίας, Γερμανό, ζήτησε να ανταποκριθεί σε ένα «δίκαιο αίτημα του μακεδονικού λαού». Στις 14-15 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους συγκλήθηκε έκτακτη Σύνοδος της Ιεραρχίας της Σερβικής Εκκλησίας η οποία κήρυξε την ηγεσία της Σλαβομακεδονικής Εκκλησίας σχισματική, όχι όμως και τους πιστούς της. Όμως ο εκάστοτε τοποτηρητής της Μητροπόλεως των Σκοπίων εμποδιζόταν να επικοινωνήσει με το ποίμνιό του καθώς οι πολιτικοεκκλησιαστικές αρχές των Σκοπίων προέβαλαν προσκόμματα. Το αυτοκέφαλο της Σλαβομακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας δεν έχει αναγνωριστεί ως σήμερα από καμιά άλλη ορθόδοξη Εκκλησία, αν και σε προσωπικό επίπεδο οι ιεράρχες της σχετίζονται με εκπροσώπους άλλων θρησκευτικών δογμάτων.
