Με το χέρι θα συμπληρώνουν οι φορολογούμενοι το ποσό προκειμένου να καλύψουν το αφορολόγητο, κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι καταργείται στην πράξη το πλαστικό χρήμα, αφού θεωρείται αδύνατο κάποιος από τις φορολογικές αρχές να κάνει ελέγχους – και με ποιο τρόπο άραγε – προκειμένου να διαπιστώσει εάν αυτό που συμπληρώθηκε είναι αληθές ή όχι. Η φορολογική αρχή, προκειμένου να υπάρξουν προβλήματα και κυρίως να μην βρεθούν πολλοί φορολογούμενοι χωρίς το σύνολο των απαιτούμενων αποδείξεων μέσω πλαστικού χρήματος, επέλεξε μία μεσοβέζικη λύση που στην ουσία δεν αλλάζει τα όσο ίσχυαν και πέρυσι.
Το βασικό έντυπο Ε1 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης φέρνοντας πιο κοντά την έναρξη υποβολής φορολογικών δηλώσεων και στη σχετική απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γ. Πιτσιλή δίνονται αναλυτικές οδηγίες για τη συμπλήρωσή τους. Στον πίνακα 7 της φετινής δήλωσης όπου οι φορολογούμενοι έρχονται αντιμέτωποι με τους κωδικούς 049-050 όπου αναγράφονται οι δαπάνες για την κάλυψη του αφορολογήτου από μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες, αναφέρεται ότι «οι παραπάνω κωδικοί δεν προσυμπληρώνονται από τη Φορολογική Διοίκηση, αλλά οι ίδιοι οι φορολογούμενοι υπολογίζουν το σύνολο και το αναγράφουν.
Προς διευκόλυνση του υπολογισμού αυτού, η Φορολογική Διοίκηση αναρτά την ηλεκτρονική πληροφόρηση που έχει στη διάθεσή της και οι φορολογούμενοι έχοντας οι ίδιοι το βάρος της απόδειξης, αναγράφουν αυτά που πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις».
Πρακτικά, όσοι φορολογούμενοι απειλούνται με πρόσθετο φόρο εξαιτίας μειωμένων δαπανών με πλαστικό χρήμα ενδεχομένως να μπουν στον πειρασμό να δηλώσουν «παραπανίσιες» αποδείξεις όπως συνέβαινε στο παρελθόν με τις χάρτινες.
Από την απόφαση Πιτσιλή προκύπτει ακόμα ότι και φέτος οι σύζυγοι θα υποβάλλουν υποχρεωτικά από κοινού της φορολογικές τους δηλώσεις (όσοι έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης μπορούν να υποβάλλουν ξεχωριστά δήλωση) ενώ δεν αλλάζει τίποτα στα κλασικά χρονοδιαγράμματα πληρωμής του φόρου εισοδήματος σε τρεις διμηνιαίες δόσεις. Στην απόφαση ορίζεται ο τρόπος δήλωσης των εισοδημάτων από βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων τύπου airbnb σε ειδικό κωδικό στο έντυπο Ε2.
Το πλαστικό χρήμα
Σύμφωνα με την απόφαση στους κωδικούς 049-050 «Δαπάνη αγοράς αγαθών και παροχής υπηρεσιών», αναγράφονται τα χρηματικά ποσά που καταβλήθηκαν για τη διατήρηση της μείωσης φόρου σύμφωνα με το άρθρο 16 του ν.4172/2013.
Ο φορολογούμενος απαιτείται να έχει πραγματοποιήσει τις δαπάνες αυτές στην ημεδαπή ή σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ. και να τις έχει εξοφλήσει με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, όπως ενδεικτικά κάρτες και μέσα πληρωμής με κάρτες (χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες, προπληρωμένες κάρτες -prepaid cards), μέσω λογαριασμού πληρωμών Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών (μεταφορά πίστωσης, εντολές άμεσης χρέωσης, πάγιες εντολές, τραπεζικές ή ταχυδρομικές επιταγές), μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής (e- banking), ηλεκτρονικού πορτοφολιού (e-wallet κλπ.), το ελάχιστο ποσό των οποίων προσδιορίζεται ως ποσοστό του φορολογητέου εισοδήματός του, σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα:
από 1-10.000 (10%)
10.000,01-30.000 (15%)
30.000,01 και άνω (20%) και μέχρι 30.000 ευρώ
Οι κωδικοί δεν προσυμπληρώνονται από τη Φορολογική Διοίκηση, αλλά οι ίδιοι οι φορολογούμενοι υπολογίζουν το σύνολο και το αναγράφουν. Προς διευκόλυνση του υπολογισμού αυτού, η Φορολογική Διοίκηση αναρτά την ηλεκτρονική πληροφόρηση που έχει στη διάθεσή της και οι φορολογούμενοι έχοντας οι ίδιοι το βάρος της απόδειξης, αναγράφουν αυτά που πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις. Δαπάνες οι οποίες έχουν μεν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής αλλά δεν περιλαμβάνονται στην αναρτώμενη πληροφόρηση, συμπεριλαμβάνονται εφόσον πληρούν τις ίδιες προϋποθέσεις και αποδεικνύονται από τον φορολογούμενο με κάθε πρόσφορο μέσο.
Σε περίπτωση που κάποια από τα δικαιολογητικά που αφορούν δαπάνες διατήρησης μείωσης φόρου, έχουν κατατεθεί στον εργοδότη του φορολογούμενου ή στο ασφαλιστικό ταμείο/ ασφαλιστική εταιρία που είναι ασφαλισμένος, προκειμένου να αποζημιωθεί για την πραγματοποίηση αυτών των δαπανών, λαμβάνεται υπόψη μόνο το τυχόν μέρος της δαπάνης που επιβαρύνθηκε ο ίδιος ο φορολογούμενος.
Ενδεικτικά παραδείγματα τέτοιων δαπανών αποτελούν οι φαρμακευτικές, οι δαπάνες για την αγορά ορθοπεδικών ειδών (νάρθηκες, κηδεμόνες, υποδήματα κλπ.), αναλώσιμων νοσηλευτικών υλικών, αναπηρικών βοηθητικών οργάνων (πατερίτσες, αναπηρικά αμαξίδια, στρώματα κατάκλισης κλπ.), ειδικών μηχανημάτων (νεφελοποιητές, συσκευές αναρρόφησης, φιάλες οξυγόνου κλπ.), οι δαπάνες για έξοδα μετακίνησης και διαμονής των ασφαλισμένων, οι δαπάνες για νοσήλια, οι δαπάνες για βρεφονηπιακούς σταθμούς κλπ., όταν δεν καλύπτονται στο σύνολό τους από εργοδότες, ασφαλιστικά ταμεία και ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες δύναται να χρησιμοποιηθούν από τους φορολογουμένους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν αποτελούν δαπάνες που εκπίπτουν με βάση άλλη φορολογική διάταξη.
Προκειμένου να ληφθούν αυτά τα ποσά υπόψη, απαιτείται βεβαίωση του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου ή της ασφαλιστικής εταιρίας από την οποία να προκύπτουν τα ακόλουθα:
α) Τα στοιχεία του προσώπου για το οποίο καταβλήθηκε η δαπάνη,
β) Ο τρόπος εξόφλησης και το συνολικό ποσό της δαπάνης, για το οποίο υποβλήθηκαν δικαιολογητικά,
γ) Ο αριθμός και η ημερομηνία της απόδειξης παροχής υπηρεσιών ή της απόδειξης λιανικής πώλησης στην οποία αναγράφεται το ποσό της δαπάνης,
δ) Το ποσό της δαπάνης που καλύφθηκε από τον εργοδότη ή το ασφαλιστικό ταμείο ή την ασφαλιστική επιχείρηση και
ε) Το υπόλοιπο ποσό της δαπάνης με το οποίο επιβαρύνεται ο φορολογούμενος.
Στην περίπτωση που η βεβαίωση εκδοθεί κατά το επόμενο έτος από το έτος που κατεβλήθησαν οι δαπάνες, είτε υποβάλλεται τροποποιητική δήλωση βάσει του άρθρου 19 του ν.4174/2013 για το έτος που κατεβλήθησαν, είτε δηλώνονται για να εκπέσουν στο έτος χορήγησης της βεβαίωσης.
Οι κωδικοί 051-052 καταργούνται λόγω του ότι με την κατάργηση του άρθρου 18 του ν.4172/2013, από 1.1.2017 και στο εξής οι ιατρικές δαπάνες δεν μειώνουν τον φόρο (ΠΟΛ. 1112/2017 εγκύκλιος) αλλά οι εν λόγω δαπάνες δηλώνονται μαζί με τις λοιπές δαπάνες του φορολογούμενου στους κωδικούς 049-050 (ΠΟΛ. 1100/2017 Απόφαση της Υφυπουργού Οικονομικών).
