Μία από τις δυσκολότερες θέσεις στις οποίες μπορεί να βρεθεί ένας άνθρωπος είναι όταν αρνηθεί να προσφέρει οικονομική βοήθεια σε έναν φίλο ή συγγενή του, αν εκείνος του τη ζητήσει. Επειδή όμως οι καιροί είναι δύσκολοι και δεν υπάρχουν περιθώρια για συναισθηματισμούς, οι οποίοι, σημειωτέον, μπορεί να αποβούν μοιραίοι τόσο για τον δανειστή όσο και για τον «δανειζόμενο», ζητήσαμε τη γνώμη ειδικών. Πώς δηλαδή μπορεί κανείς να αρνηθεί να δώσει δανεικά χωρίς να θεωρηθεί «άσπλαχνος», «τσιγκούνης» και γενικότερα ένα «κτήνος». Ιδού λοιπόν τι προέκυψε.
Όλοι κάποια στιγμή στη ζωή μας έχουμε δανειστεί και δανείσει χρήματα σε φίλους και συγγενείς, και οι περισσότεροι γνωρίζουν τι σημαίνει «δανεικά κι αγύριστα». Οι ισχυρότερες φιλίες ή ακόμη και αδελφικές σχέσεις διαλύονται όταν ανάμεσά τους μπαίνει το «χρήμα». Δεν είναι τυχαία άλλωστε η αναφορά στην παροιμία ότι «οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους».
Όταν, για παράδειγμα, ο καλύτερος φίλος σας σάς ζητεί ένα δάνειο 2.000.000 δρχ. για να αγοράσει τον απαραίτητο ηλεκτρονικό εξοπλισμό που θα τον βοηθήσει να κάνει τα πρώτα του ανεξάρτητα επαγγελματικά βήματα, έχετε τρεις επιλογές: είτε να του δώσετε τα χρήματα αν τα διαθέτετε , είτε να υπογράψετε ως εγγυητής προκειμένου να του χορηγηθεί καταναλωτικό δάνειο, είτε να αρνηθείτε.
Στην πρώτη περίπτωση, αν δηλαδή του καταβάλετε τα χρήματα, θα πρέπει να λάβετε σοβαρά υπόψη σας ότι μπορεί να τα χάσετε.
Γι’ αυτό λοιπόν, αν είστε αποφασισμένος να δώσετε τα χρήματα, φανταστείτε ότι το δάνειο σας έχει τη μορφή δώρου και ότι ως αποπληρωμή ίσως να δεχθείτε ένα αξιόλογο δώρο.
Στη δεύτερη περίπτωση, αν δεν διαθέτετε ρευστό και αποφασίσετε να υπογράψετε ως εγγυητής στη χορήγηση δανείου, θα πρέπει να γνωρίζετε εκ των προτέρων ότι σε περίπτωση που δεν πληρώνονται τακτικά οι δόσεις θα κληθείτε να λογοδοτήσετε, αν όχι και να πληρώσετε, για λογαριασμό του οφειλέτη.
Η τρίτη περίπτωση, αυτή δηλαδή της άρνησης, μπορεί να ακούγεται περισσότερο ψυχρή, αλλά είναι η πιο ρεαλιστική, ιδιαίτερα αν τα «έχετε μετρημένα».
1 Χρησιμοποιήστε και το μυαλό και το συναίσθημα
Προφανώς σας ζητούν δανεικά για κάποιο λόγο. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να εξετάσετε το αίτημα με το ενδιαφέρον του φίλου και την αντικειμενικότητα ενός διευθυντή χορηγήσεως δανείων. Αν δηλαδή ο ενδιαφερόμενος επιδιώκει με τα χρήματα που θα του δώσετε να αγοράσει ρούχα, τότε δεν υπάρχει λόγος να διστάσετε να πείτε «όχι», βοηθάτε άλλωστε και τον γνωστό σας να περιορίσει την καταναλωτική του μανία.
Αν όμως με τα χρήματα αυτά ο φίλος ή ο συγγενής σας σκοπεύει να κάνει κάποια «επένδυση ζωής», αυτό που οφείλετε να κάνετε είναι να ζυγίσετε με την ψυχρότητα τραπεζίτη τις παραμέτρους. Και αν τελικά η «λογική» και το «συναίσθημα» συμφωνήσουν, τότε δεν έχετε παρά να δανείσετε τα χρήματα, αφού οι πιθανότητες να χάσετε τα χρήματά σας θα είναι ελάχιστες.
2 Συμβουλευθείτε έναν τρίτο
Επαγγελματίες σύμβουλοι ή ακόμη και συνετά μέλη του ευρύτερου οικογενειακού σας κύκλου μπορεί να βοηθήσουν σε τέτοιες περιπτώσεις. Και αυτό διότι ως τρίτοι είναι περισσότερο αντικειμενικοί και μπορούν να αντιληφθούν κατά πόσο τα χρήματα που πρόκειται να δανείσετε δεν θα δημιουργήσουν έλλειμμα στα οικονομικά σας.
3 Μη διστάζετε να λέτε «όχι»
Δεν πρέπει να διστάζετε ή να ντρέπεστε να απαντήσετε αρνητικά, όταν αισθάνεστε ότι δανείζοντας αναλαμβάνετε μεγάλο ρίσκο. Για να μη φανείτε ωστόσο αδιάφοροι, μπορείτε να βοηθήσετε τον άνθρωπό σας με άλλους τρόπους. Παράλληλα φροντίστε να του δώσετε να καταλάβει ότι η απόφασή σας να μην του δώσετε τα χρήματα δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τη φιλία σας.
4 Προτού «μπείτε» εγγυητής σκεφτείτε το
Η υπογραφή του εγγυητή για τη χορήγηση δανείου ή πιστωτικής κάρτας μπορεί να φαίνεται ότι είναι μια τυπική υπόθεση, στην ουσία όμως ο εγγυητής φέρει μεγάλη ευθύνη σε περίπτωση που ο δανειοδοτούμενος ή ο κάτοχος της πιστωτικής κάρτας είναι «κακοπληρωτής». Προτού λοιπόν αποφασίσετε να βάλετε την υπογραφή σας, βεβαιωθείτε ότι δεν θα βρεθείτε στη δυσάρεστη θέση να αποπληρώνετε εσείς τα χρέη των οφειλετών.
5 Όταν δανείζετε χρήματα θεωρήστε ότι κάνετε ένα δώρο
Σε περίπτωση που δεχθείτε να δανείσετε χρήματα σε κάποιον φίλο ή συγγενή, μπορείτε να ακολουθήσετε την τακτική του «δώρου». Πείτε του ότι όταν στο μέλλον τα πράγματα αλλάξουν προς όφελός του, θα χαρείτε πολύ να λάβετε ένα καλό δώρο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δεν κινδυνεύετε να χάσετε ούτε τη φιλία σας ούτε τα χρήματά σας.
6 Ακολουθήστε το τυπικό της διαδικασίας
Σε κάθε είδους συναλλαγή θα πρέπει να υπάρχουν «αποδεικτικά». Ακόμη και όταν δανείζετε σε φίλο σας θα πρέπει να φροντίζετε ώστε να υπάρχουν χαρτιά. Και αν δεν θέλετε να φανείτε «σκληρός», μπορείτε απλώς να συντάξετε ένα κείμενο στο οποίο θα αναφέρεται το ποσό του δανείου και ο χρόνος αποπληρωμής του – αν έχει οριστεί. Το έγγραφο αυτό θα πρέπει να υπογράφεται και από τους δύο συναλλασσομένους. Μπορεί όλα τα παραπάνω να ακούγονται λίγο υπερβολικά, ωστόσο δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι «οι καλοί λογαριασμοί είναι αυτοί που κάνουν τους καλούς φίλους».
