Νέα ένταση μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης προκάλεσαν οι διαρροές από το Μέγαρο Μαξίμου για ταύτιση της ημερομηνίας των επόμενων εθνικών εκλογών με την ημερομηνία των αυτοδιοικητικών εκλογών, οι οποίες σύμφωνα με το νομοσχέδιο του Κλεισθένη που έδωσε στη δημοσιότητα ο κ. Σκουρλέτης θα διενεργηθούν στις 13/10/2019.
Στην περίπτωση αυτή η κυβέρνηση Τσίπρα θα έχει εξαντλήσει τα απώτατα όρια της 4ετίας της συνταγματικά προσδιορισμένης θητείας της, που όμως αποτελεί κάτι σπάνιο στην πολιτική ζωή της χώρας μετά τη μεταπολίτευση.
Ουσιαστικά οι μοναδικές κυβερνήσεις που έχει εξαντλήσει πλήρως τον χρόνο της θητείας της ήταν η δεύτερη κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, τον οποίο διαδέχθηκε ο Γεώργιος Ράλλης στην πρωθυπουργία όταν εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας (20/11/1977-18/10/1981) και η δεύτερη κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου (2 /6/1985 – 18/6/1989). Όλες οι άλλες είτε για λίγους μήνες είτε και για… έτη δεν ολοκλήρωσαν την τετραετία, αν και σε κάποιες περιπτώσεις η διάλυση της Βουλής έγινε αναγκαστικά, λόγω της μη επίτευξης της απαιτούμενης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας (όπως π.χ. συνέβη με την κυβέρνηση Σαμαρά στα τέλη του 2014).
Είναι όμως βέβαιο ότι η κυβέρνηση θα προσφύγει όντως στις κάλπες στις 13/10/2019; Το μόνο σίγουρο θα μπορούσε να πει κάποιος χαριτολογώντας είναι ότι ο κ.Τσίπρας δεν είναι προληπτικός στην περίπτωση που συμβεί κάτι τέτοιο και δε διστάζει να ορίσει … «γρουσούζικη» ημέρα για την κάλπη! Στην πραγματικότητα υπάρχουν μία σειρά από ημερομηνίες –ορόσημα μέχρι τότε που θα μπορούσαν να οδηγήσουν την κυβέρνηση στην απόφαση για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Η «διαβεβαίωση» για εξάντληση της θητείας είναι άλλωστε σύνηθες φαινόμενο, αλλά σπανίως τηρήθηκε στην πράξη, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως.
Οι ημερομηνίες ορόσημα είναι:
«Η καθαρή έξοδος» από τα μνημόνια τον Αύγουστο με εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2018
Κανείς δεν διανοείται στα σοβαρά βέβαια στην Ελλάδα ότι είναι πιθανό να διαταραχθούν τα κατά τον Ανδρέα Παπανδρέου «μπάνια του λαού» προτού ολοκληρωθεί η θερινή περίοδος, αλλά και ουδείς μπορεί να αποκλείσει κάτι τέτοιο για τον Σεπτέμβριο. Το παράδειγμα των εκλογών του Σεπτεμβρίου του 2015, όταν οι βουλευτές των κομμάτων που μόλις είχαν φύγει για να αναπαυθούν από το ταραγμένο και αξέχαστο καλοκαίρι του παρ’ ολίγον Grexit αναγκάσθηκαν να επιστρέψουν με τα… βατραχοπέδιλα και άρον –άρον στις εκλογικές τους περιφέρειες, είναι άλλωστε νωπό. Μάλιστα η ΝΔ πετάει ήδη το γάντι στην κυβέρνηση και την προκαλεί να στήσει κάλπες τον Σεπτέμβριο που έρχεται, αν πραγματικά πιστεύει στην «καθαρή έξοδο». Το τελευταίο ζήτημα είναι ίσως και το «κλειδί»: Όσο πιο «καθαρή» είναι η έξοδος τόσο θα μπαίνουν στο Μαξίμου ιδέες για εκλογικό αιφνιδιασμό. Αλλά ένα «ατύχημα» στα επιτόκια θα καταστήσει το ενδεχόμενο αυτό ισοδύναμο μιας πολιτικής αυτοκτονίας.
Οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Μάιο του 2019
Κατά πολλούς παραμένει η πραγματική ημερομηνία στην οποία επιθυμεί να στηθούν οι κάλπες ο κ. Τσίπρας. Η κάλπη για την Ευρωβουλή δίνει τη δυνατότητα σχετικά ανώδυνης διαμαρτυρίας και εκτόνωσης της λαϊκής δυσαρέσκειας, την ίδια στιγμή που το δίλημμα της κυβερνησιμότητας θα οδηγήσει αρκετούς πολίτες, σύμφωνα με τις προσδοκίες στελεχών του, να υπερψηφίσουν και πάλι τον ΣΥΡΙΖΑ. Άλλωστε, αν καταφέρει να προηγηθεί με αρκετές μονάδες διαφορά η ΝΔ στην κάλπη για την Ευρωβουλή, το προηγούμενο του 2009 και του 2014 δείχνει ότι δύσκολα θα καταφέρει να ανακάμψει το κυβερνών κόμμα σε μια κάλπη που θα στηθεί λίγους μήνες μετά, αν και συνέβη κάτι τέτοιο μεταξύ 1999 και 2000, όταν το ΠΑΣΟΚ κατάφερε (οριακά πάντως εκ του αποτελέσματος) να «γυρίσει» το πολιτικό κλίμα.
Η… άγνωστη ημερομηνία Χ
Θεωρητικά θα μπορούσε να είναι οποιαδήποτε ημερομηνία μεταξύ «καθαρής εξόδου» (Αύγουστος 2018) και Ευρωεκλογών (Μάιος 2019) που θα προσφέρει αφορμή για νέο πολιτικό –επικοινωνιακό αφήγημα στην κυβέρνηση για την «επόμενη ημέρα». Όπως π.χ. μία συμφωνία για την ελάφρυνση του χρέους. Θα μπορούσε να είναι όμως και η εκκίνηση της διαδικασίας για τη συνταγματική αναθεώρηση μία τέτοια αφορμή, αν η κυβέρνηση θέλει να θέσει ιδεολογικό-πολιτικό δίλημμα.
Τα σενάρια «παρένθεσης» εν όψει εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας
Η πρόσφατη πολιτική ιστορία πάντως δείχνει ότι κάθε φορά που μία κυβέρνηση προσφεύγει στην κάλπη, συνήθως έχει το μυαλό της στις μεθεπόμενες εκλογές και στο πώς θα κάνει come back (βλέπε θεωρίες «παρένθεσης»), ειδικά αν υστερεί στις δημοσκοπήσεις και είναι πιθανό να χάσει την εξουσία. Το γεγονός ότι η επόμενη εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας θα γίνει στις αρχές του 2020, προσφέρεται για τέτοιου είδους σενάρια, αλλά μερικές φορές, όπως και πάλι δείχνει η πράξη, αυτά μένουν στα συρτάρια…
