Δύσκολες οι μέρες που θα ακολουθήσουν
Με τα πλέον μελανά χρώματα σκιαγραφεί το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας λόγω των πολιτικών εξελίξεων, αλλά και της επιβολής των ελέγχων κεφαλαίων.
Παράλληλα, σημειώνει πως οι κίνδυνοι του Grexit και της χρεοκοπίας δεν έχουν αποχωρήσει, επιρρίπτει ευθύνες και στη διαπραγματευτική τακτική της κυβέρνησης και ρίχνει βέλη κατά της Ζωής Κωνσταντοπούλου.
Στην τριμηνιαία έκθεσή του, το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής,εκτιμά απώλειες 4 έως 10 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ το 2015, ανάλογα με το ποσοστό της ύφεσης, βάσει και το προβλέψεων της Κομισιόν (σ.σ. η Κομισιόν λέει για ύφεση 2% έως 4% φέτος).
Μετά τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων- οι οποίοι δεν θα καταργηθούν άμεσα- οι επιπτώσεις διευρύνονται καταλυτικά.
Η μείωση του εβδομαδιαίου ΑΕΠ εκτιμάται από 1,75 δισ. ευρώ έως και 2,8 δισ. ευρώ με capital controls για την περίοδο Ιούλιο-Σεπτέμβριο.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση «η αναγωγή του τριμηνιαίου ΑΕΠ της περιόδου Ιουλίου-Σεπτεμβρίου σε εβδομαδιαία βάση ανέρχεται σε 3,9 δισ. ευρώ. Η μείωση του εβδομαδιαίου ΑΕΠ αγγίζει τα 2,8 δισ. ευρώ ανά εβδομάδα με capital controls και έλλειψη ρευστότητας ή το 1,5% του ύψους ΑΕΠ του 2014 στην περίπτωση που η μείωση της κατανάλωσης αγγίζει το 80% και τα 1,75 δισ. ευρώ ανά εβδομάδα ή 0,9% του ΑΕΠ όταν η μείωση της κατανάλωσης κυμαίνεται 50%.
Στο μέτωπο των δημοσιονομικών παράλληλα εκτιμάται ότι μπορεί να καταγραφεί πρωτογενές έλλειμμα 1% του ΑΕΠ φέτος.Στην έκθεση αφού αναλύονται πολιτικές και κοινωνικές προεκτάσεις της αρχικής συμφωνίας με τους Θεσμούς, συμπεραίνεται ότι «χρεοκοπία και Grexit δεν είναι αναπόφευκτο να συμβούν». «Οι επόμενοι μήνες και ίσως τα επόμενα δύο-τρία χρόνια θα είναι δύσκολα για την πολιτική, την οικονομία και την κοινωνία. Δεν υπάρχει κακή κατάσταση που να μην μπορεί να γίνει χειρότερη» επισημαίνεται χαρακτηριστικά.
Στο σενάριο επιστροφής στη δραχμή «αν καταλήξουμε σε επιστροφή στην δραχμή η χώρα κινδυνεύει να εμπλακεί σε ένα φαύλο κύκλο υποτιμήσεων και πληθωρισμού. Το ΔΝΤ έχει υπολογιστεί ότι η υποτίμηση έναντι του ευρώ θα ήταν 50% πράγμα που θα σήμαινε δραστική μείωση της αξίας των καταθέσεων, οι τιμές των εισαγομένων θα αυξάνονται και θα ωθούσαν τον πληθωρισμό στο 35% και το ΑΕΠ θα μειωνόταν κατά 8%. Η τελική συμφωνία με τους θεσμούς που διαφαίνεται στον ορίζοντα είναι σημαντική για να αποφύγουμε τα χειρότερα βραχυχρόνια και να μην εισέλθουμε σε ένα αβέβαιο τοπίο μακροχρόνια».
To Grexit
Αίσθηση αποτελεί το γεγονός ότι οι συντάκτες της έκθεσης δεν κρύβουν ότι το σενάριο της χρεοκοπίας και ενός Grexit δεν είναι αναπόφευκτο να συμβούν.
Αναλυτικότερα ένα από τα πρώτα συμπεράσματα που καταγράφονται στην 20σελιδη σύνοψη είναι ότι «η κατάσταση της οικονομίας το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους χειροτέρευσε καθώς η χώρα επανήλθε σε υφεσιακή τροχιά».
Το γραφείο του Προυπολογισμού του Κράτους στη Βουλή όχι μόνο δεν υιοθετεί την διαπραγματευτική τακτική της κυβέρνησης στη οποία επέμεινε μέχρι την τελευταία στιγμή. Υποστηρίζει αντίθετα ότι «μια ταχεία κατάληξη σε συμφωνία με τον Ευρωπαικό Μηχανισμό Σταθερότητας πάνω σε ένα πρόγραμμα σταθερότητας το οποίο αποτελεί ιδιοκτησία της ελληνικής πλευράς και κοινωνίας ήταν και παραμένει προτιμότερη από την παράταση της εκκρεμότητας ή από μια ενδεχόμενη άτακτη χρεοκοπία».
Αμφιβολίες για το πώς θα εφαρμοστεί η συμφωνία
Οι συντάκτες της έκθεσης εκφράζουν εξάλλου εμμέσως αμφιβολίες για το κατά πόσο η συμφωνία με τους ευρωπαίους εταίρους θα εφαρμοστεί καθώς σημειώνουν ότι «τα όποια αποτελέσματα επιτυγχάνονται, δεν θα είναι μόνιμα αν η κοινωνία δεν τα αποδέχεται και η κοινωνία δεν θα τα αποδεχθεί όσο η πολιτική ηγεσία του τόπου δεν εκπέμπει και δεν εξηγεί ένα σαφές μήνυμα (ή όραμα) και όσο δεν υπάρχει ιδιοκτησία των μεταρρυθμίσεων που προωθούνται».
Καταλογίζουν εξάλλου στην κυβέρνηση αλλά όπως είναι φυσικό και προσωπικά στον Αλέξη Τσίπρα ότι όλο το προηγούμενο διάστημα πριν την επίτευξη της συμφωνίας συντηρούνταν «ανεδαφικές προσδοκίες».
«Με τη συμφωνία της 12ης Ιουλίου στη Σύνοδο Κορυφής η Ελλάδααπέφυγε απότομη χρεοκοπία με χαοτικά και απρόβλεπτα αποτελέσματα που θα είχαν ανυπολόγιστες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις και ενδεχόμενη έξοδο από την Ευρωζώνη» εκτιμούν και αναφέρουν συνοπτικά τις δυσμενέστατες συνέπειες για η χώρα αν επιστρέφαμε στο εθνικό μας νόμισμα.
Κριτική σε Βαρουφάκη – Ζωή – Αριστερό ρεύμα
Στο πολυσέλιδο κείμενο ασκείται κριτική χωρίς να τους κατονομάζουν και στον Γιάνη Βαρουφάκη που είχε συγκρίνει τη συμφωνία με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών αλλά και στους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ συμπεριλαμβανομένης και της Ζωής Κωσταντοπούλου που είχαν κάνει λόγο για πραξικόπημα.
Στον πρώην υπουργό Οικονομικών χρεώνουν «παραπλάνηση». Στην Πρόεδρο της Βουλής και στους ομοιδεάτες της καταλογίζουν ότι οι απόψεις τους αυτές «δεν διευκολύνουν τις πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης καθώς εμποδίζουν την ορθολογική συζήτηση για συγκεκριμένα μέτρα και μεταρρυθμίσεις».
Έμμεση αναφορά γίνεται και για όσους τάσσονται (Αριστερό Ρεύμα) υπέρ της εξόδου της χώρας από το ευρώ.
Το επιχείρημα ότι μετά το αρχικό σοκ η χώρα θα ανέκαμπτε πολύ γρήγορα είναι έωλο και αυτό διότι:
* θα έκλεινε η στρόφιγγα των εξωτερικών πόρων.
* Η επιστροφή στη δραχμή θα οδηγούσε σε ένα φαύλο κύκλο υποτιμήσεων και πληθωρισμού και εν τέλει σε μια σκληρότερη λιτότητα.
* Το λογαριασμό θα τον πλήρωναν οι ευάλωτες κοινωνικά τάξεις.
«Και όλα αυτά χωρίς να υπολογίζουμε τις χαοτικές καταστάσεις που θα προκαλούσε μεταβατικά η παντελής έλλειψη προετοιμασίες για την έξοδο από την Ευρωζώνη, για την οποία φαίνεται ότι έγιναν απλώς ασκήσεις επί χάρτου».
Το χτύπημα στο ΑΕΠ από τα capital controls
Οι δυσμενέστατες συνέπειες για την πορεία της οικονομίας λόγω της κυβερνητικής ολιγωρίας καταγράφονται αναλυτικά και στο κεφάλαιο για την Οικονομική Κατάσταση του πρώτου εξαμήνου του 2015.
Συνοπτικά αναφέρεται ότι «η γρήγορη χειροτέρευση των τελευταίων μηνών πρέπει να αποδοθεί στις επιλογές πολιτικής» οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα να ανατραπεί ένας «μικρός μεν αριθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ ο οποίος υποδήλωνε ότι η οικονομία ανέκαμπτε και οι προβλέψεις για το 2015 ήταν αισιόδοξες καθώς υπέδειχναν ότι θα επιτυγχάνονταν ισχυρότερος ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ».
Ωστόσο, οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί είχαν ως συνέπεια να εξαλειφθεί το πρωτογενές πλεόνασμα, να καταρρεύσουν τα φορολογικά έσοδα, να συρρικνωθούν περαιτέρω οι δημόσιες δαπάνες, αλλά και το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, να υποπέσει σε στασιμότητα το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων.
Αποτέλεσμα είναι ότι οι απώλειες του ΑΕΠ θα ανέλθουν το 2015 από 4 έως 10 δις ευρώ ανάλογα με το ποσοστό της ύφεσης που θα κυμανθεί από 2% έως 4%.
Μετά τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων- οι οποίοι δεν θα καταργηθούν άμεσα- οι επιπτώσεις διευρύνονται καταλυτικά.
Η μείωση του εβδομαδιαίου ΑΕΠ εκτιμάται από 1,75 δισ. ευρώ έως και 2,8 δισ. ευρώ με capital controls για την περίοδο Ιούλιο-Σεπτέμβριο.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση «η αναγωγή του τριμηνιαίου ΑΕΠ της περιόδου Ιουλίου-Σεπτεμβρίου σε εβδομαδιαία βάση ανέρχεται σε 3,9 δισ. ευρώ. Η μείωση του εβδομαδιαίου ΑΕΠ αγγίζει τα 2,8 δισ. ευρώ ανά εβδομάδα με capital controls και έλλειψη ρευστότητας ή το 1,5% του ύψους ΑΕΠ του 2014 στην περίπτωση που η μείωση της κατανάλωσης αγγίζει το 80% και τα 1,75 δισ. ευρώ ανά εβδομάδα ή 0,9% του ΑΕΠ όταν η μείωση της κατανάλωσης κυμαίνεται 50%.
Την ίδια στιγμή αναμένεται να υπάρξει και πρωτογενές έλλειμμα της τάξης του 1% κάτι «που θα επηρεάσει άμεσα τις δανειακές ανάγκες, το χρέος και τη βιωσιμότητα του».
Συμπερασματικά οι συντάκτες της έκθεσης εκφράζουν την δυσοίωνη άποψη ότι «οι επόμενοι μήνες και ίσως τα επόμενα 2-3 χρόνια θα είναι δύσκολα για την πολιτική, την κοινωνία και την οικονομία».
Προκρίνουν για να βγούμε από το φαύλο κύκλο της ύφεσης ευρύτερες πολιτικές συναινέσεις και οπωσδήποτε κριτική επανεξέταση ιδεών που συνόδευσαν και πρακτικών που σημάδεψαν την πορεία προς την κρίση και εμπόδισαν την έξοδο από αυτή.
«Να μην ξεχνάμε, καταλήγουν, δεν υπάρχει κακή κατάσταση που να μην μπορεί να γίνει χειρότερη».
