Η Παρθενομάρτυς του Χριστού Αγία Ελένη ήταν κόρη της ευσεβούς οικογενείας Μπεκιάρη και έζησε τον ΙΗ΄ αιώνα στην αρχαιότερη πόλη του Πόντου, την ωραία Σινώπη.Οι γονείς της ανέθρεψαν αυτήν εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου και εφύτευσαν μέσα στην καθαρή καρδιά της την θερμή αγάπη προς τον Ιησού Χριστό.
Στην ανατροφή της επέδρασε ιδιαίτερα ο θείος της, αδελφός του πατέρα της, ο οποίος εδίδασκε τότε σε Ελληνικό κρυφό Σχολείο της Σινώπης.
Ήταν ωραιότατη στο σώμα, η δε αγνότητά της προσέδιδε ιδιαίτερη χάρη στο πρόσωπό της, το οποίο έλαμπε από την Χάρη του Αγίου Πνεύματος.
Διακρινόταν για την υπακοή στους γονείς της και τον θερμό έρωτα της ψυχής της προς τον Νυμφίο Χριστό και Σωτήρα μας.
Καρπός και βλάστημα του ελληνικού και άγιοτόκου Πόντου
Ήταν 15 ετών, όταν μία μέρα η μητέρα της την έστειλε να αγοράσει νήματα για το κέντημα από το κατάστημα του Κρυωνά.
Στον δρόμο υπήρχε το σπίτι του Ουκούζογλου Πασά, Διοικητού της Σινώπης, ο οποίος είδε την Ελένη από το παράθυρο. Η ωραιότητά της προσείλκυσε την ακόλαστη ψυχή του και σκέφθηκε να την μολύνει.
Ο Πασάς διέταξε και την έφεραν μπροστά του. Αφού έμαθε ποια ήταν, προσπάθησε δύο και τρεις φορές να την μιάνει, αλλά μία αόρατη δύναμη τον απομάκρυνε!
Ένα αόρατο τείχος προστάτευε την κόρη. Ήταν το τείχος της προσευχής. Η Ελένη καθ’ όλη την διάρκεια εκείνης της δοκιμασίας προσευχόταν νοερά, λέγοντας συνεχώς τον Εξάψαλμο.
Ο Αγαρηνός δεν απελπίστηκε…Διέταξε τους στρατιώτες να την κρατήσουν στο σπίτι του. Ήλπιζε ότι αργότερα θα κατόρθωνε να πετύχει τον βδελυρό σκοπό του.
Κατά τη διάρκεια της κρατήσεώς της η αγνή κόρη κατόρθωσε, με την βοήθεια του Θεού, να διαφύγει την προσοχή των στρατιωτών και να επιστρέψει στους ανήσυχους γονείς της, στους οποίους και διηγήθηκε όσα συνέβησαν.
Ο βδελυρός Πασάς
Σε λίγο, ο Πασάς αντελήφθη την απόδρασή της, έγινε έξω φρενών και απειλούσε τους πάντες και τα πάντα!
Κάλεσε τη Δημογεροντία της Σινώπης και ζήτησε να του φέρουν την Ελένη. Σε διαφορετική περίπτωση, θα επακολουθούσε γενική σφαγή των Ελλήνων της πόλεως.
Η Δημογεροντία τότε συνήλθε σε σύσκεψη στο Ελληνικό Σχολείο της Σινώπης. Κάλεσαν τον πατέρα της Ελένης και του ζήτησαν να παραδώσει στον Πασά την κόρη του για το συμφέρον του συνόλου.
Ο πατέρας της αναλύθηκε σε λυγμούς, αλλά τελικά υποτάχθηκε, όπως ο Πατριάρχης Αβραάμ, και εδέχθη να θυσιασθεί η θυγατέρα του, προκειμένου να αποφευχθεί η γενική σφαγή.
Μετέβη στο σπίτι του και αφού καταλλήλως ενίσχυσε την Ελένη, παρέλαβε αυτήν και πνίγοντας τον πατρικό του πόνο, την παρέδωσε στον Πασά, για να προσφέρει τον εαυτό της όχι βεβαίως στις ασελγείς ορέξεις του Αγαρηνού, αλλά ως θυμίαμα ευώδες στον Νυμφίο της Χριστό.
Ο βδελυρός Ουκούζογλου Πασάς εδέχθη με ανείπωτη χαρά την ωραιότατη Ελένη με την ελπίδα ότι θα κορέσει πλέον τις ασελγείς ορέξεις του. Έτσι, προσπάθησε πάλι πολλές φορές να μιάνει αυτήν, αλλά πάλι η ίδια έκπληξη: ένα αόρατο τείχος γύρω από την κόρη εμπόδιζε τον Πασά, ενώ μία αόρατη δύναμη απωθούσε αυτόν.
Η αγία κόρη προσευχόταν θερμά, έλεγε μυστικά τον Εξάψαλμο, τον οποίο γνώριζε από τον θείο της.
Την επομένη μέρα επεχείρησε πάλι ο Πασάς να επιτύχει τον βδελυρό σκοπό του, αλλά και πάλι αντιμετώπισε το ίδιο παράδοξο εμπόδιο. Εκνευρισμένος και οργισμένος, διέταξε να την κλείσουν στις φοβερές υγρές φυλακές της Σινώπης.
Η καρδιά του κακοπροαίρετου Πασά σκλήραινε συνεχώς, τα μάτια του δεν έβλεπαν το ζωντανό θαύμα, η ακάθαρτη ψυχή του δεν συνερχόταν, αλλά αντιθέτως: κυριευμένος από τη σατανική ενέργεια, ήθελε οπωσδήποτε να μολύνει την αγία παρθένο.
Έτσι, την άλλη μέρα μετέβη στην φυλακή αποφασισμένος να επιτύχει επί τέλους την ικανοποίηση του πάθους του.
Αλλά και πάλι το αόρατο τείχος!…Και πάλι η Θεία Χάρη τον απωθούσε!…
Υπερβολικά οργισμένος, ο Πασάς διατάσσει να βασανίσουν την Ελένη και να την θανατώσουν, πράγμα το οποίο και έγινε.
Το σεπτό Λείψανο επέπλεε
Το ιερό Λείψανό της ετέθη μέσα σε ένα σάκο και ερρίφθη στην θάλασσα. Αντί όμως να βυθισθεί, το μαρτυρικό σκήνος επέπλεε, ενώ ουράνιο φως κατέβαινε επ’ αυτού.
Οι Τούρκοι ετρομοκρατήθησαν και εκραύγαζαν: «Η γκιαούρισσα καίγεται!.. Η γκιαούρισσα καίγεται!…».
Το σεπτό Λείψανο συνέχισε να επιπλέει, ώσπου έφθασε στην τοποθεσία Γάι, όπου λόγω του μεγάλου βάθους της θαλάσσης τα νερά είναι μαύρα. Εκεί πλέον βυθίστηκε…
Μετά από μερικές ημέρες, ένα ελληνικό πλοίο αγκυροβόλησε στην τοποθεσία Γάι. Το τρίτο βράδυ, ο φύλακας του πλοίου παρατήρησε ότι από τον πυθμένα της θαλάσσης εξερχόταν φως και νόμισε ότι εκεί υπήρχε μεγάλος θησαυρός από χρυσό.
Αμέσως, ειδοποίησε τον πλοίαρχο για να ανελκύσουν με δύτες τον θησαυρό, τελικά όμως αντί χρυσού ανείλκυσαν τον σάκο με το τίμιο Λείψανο της Αγίας Παρθενομάρτυρος Ελένης.
Στον πολύτιμο σάκο υπήρχε η σεπτή κεφαλή της Αγίας, αποκομμένη από το υπόλοιπο σώμα… Στην κορυφή είχε ένα καρφί… Επίσης, υπήρχε και μία άλλη τρύπα από καρφί.
Ήταν προφανές, ότι οι Αγαρηνοί αφού βασάνισαν την Αγία, έμπηξαν δύο καρφιά στο κεφάλι της και την αποκεφάλισαν.
Δυο από τους τούρκους δύτες γνώριζαν για το μαρτύριο και ότι έρριψαν την Αγία στην θάλασσα, αλλά φοβόνταν να ομιλήσουν προηγουμένως.
Ο πλοίαρχος τότε μετέφερε κρυφά την τιμία Κάρα της Αγίας Ελένης στον Ιερό Ναό της Παναγίας στην Σινώπη, το δε σεπτό Σκήνωμά της επιβίβασε σε άλλο πλοίο, το οποίο έφευγε με Έλληνες για την Ρωσία.
Στο σημείο της θαλάσσης που βυθίστηκε το ιερό Λείψανο, εξήλθε ως πίδακας γλυκύ νερό και από τότε η περιοχή αυτή ονομάσθηκε «Αγιάσματα». Διά της τιμίας Κάρας της Αγίας Παρθενομάρτυρος Ελένης γίνονταν πολλά θαύματα στην Σινώπη. Ιδιαίτερα, όσοι υπέφεραν από πονοκεφάλους, καλούσαν τον Ιερέα, ο οποίος έφερνε την αγία Κάρα, έψαλλε την Παράκληση, έκαμνε Αγιασμό και θεραπευόταν ο πόνος.
Ο πρόεδρος Καφαρόπουλος Χρήστος, κατά την ανταλλαγή των πληθυσμών πριν από το 1924, έφερε την τιμία Κάρα της Αγίας Ελένης και εναπέθεσε αυτήν στον Ιερό Ναό της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης στην Άνω Τούμπα Θεσσαλονίκης, όπου φυλάσσεται σήμερα ευωδιάζουσα και θαυματουργούσα, προς δόξαν του εν Αγίοις δοξαζομένου Κυρίου και Θεού ημών.
Ταις της Αγίας Παρθενομάρτυρος Ελένης της εκ Σινώπης του Πόντου αγίαις πρεσβείαις, Χριστέ ο Θεός, ελέησον και σώσον ημάς. Αμήν.
Η έννοια του μαρτυρίου της
Η Αγία Ελένη υπήρξε μάρτυρας και όχι θύμα. Υπήρξε μια μικρή κόρη και όχι μια γυναίκα ώριμη. Υπήρξε ένα μικρό κορίτσι που από μια εργασία της μητέρας της έγινε πρέσβεις και μάρτυρας του Χριστού. Η έννοια του μαρτυρίου της ανοίγει μια συζήτηση για την σχέση παιδικότητα και μαρτυρίας Χριστού, έναν τρόπο με τον οποίο είδε η ίδια η Αγία τον εαυτό της σε μικρή ηλικία, μη έχοντας πολλές θεολογικές γνώσεις, αλλά εμπειρία της ζωής της Εκκλησίας, που προσφέρει ένα ξεδίψασμα από τις βιοτικές μέριμνες. Δεν αποτελεί μια ένδοξη και ηρωική επιμονή στην δική της πίστη, που μπορεί να υπάρχει σε κάθε άνθρωπο που υπερασπίζεται την ελευθερία του ή τα ιδανικά του.
Το να πεθάνεις για τον Χριστό, είναι απογυμνώνεσαι από όλα όσα σε χαρακτηρίζουν ή είναι προσφιλή. Στην παιδικότητα της Αγίας φάνηκε η ετοιμότητα να χωριστεί ή να «χαθεί», επιφανειακά από την οικογένεια της για χάρη του Χριστού. Υπάρχει μια βαθύτερη σημασία σε αυτήν την κίνηση της Αγίας. Είναι καθώς περνούμε τις ημέρες και τους χρόνους της προσωπικής μας ζωής, η ώρα που θα σταθούμε στο δίλημμα το συμφέρον ή ο Χριστός, η θέση και το αξίωμα η σωτήρια μας; θα μας ενώσει ή θα μας διαχωρίσει από Αυτόν.
Η Αγία Ελένη ήταν έτοιμη να «χάσει» τα κοσμικά, για να κερδίσει τα επουράνια. Είμαστε σε μια δύσκολη οικονομική εποχή, αλλά το ερώτημα μας έρχεται, όταν σήμερα η ταυτότητα μας ως χριστιανοί δέχεται επιθέσεις. Η σταθερότητα και η πίστη στον Χριστό, ίσως μας φέρει στην κατάσταση της απώλειας πραγμάτων και θέσεων, απώλεια φίλων ή ακόμα και της ίδιας της οικογένειας μας.
Το μαρτύριο της Αγίας μας οδηγεί αναπόφευκτα στην συσχέτιση του μαρτυρίου με την οπτική γωνία της θρησκευτικής βίας. Σημείο που είναι ιδιαίτερα έντονο στις μέρες μας. Η μικρή της ηλικία αποτέλεσε μια απόδειξη, ότι το ίδιο το μαρτύριο της δεν είναι μια απλώς άρνηση στα κοσμικά δεδομένα και στις γήινες απολαύσεις και μιας άνετης πλούσιας ζωής, που ίσως υπάρχει στην σκέψη πολλών κοριτσιών, της ίδια ηλικίας με την Αγία Ελένη. Έχει κάτι περισσότερο, κάτι πιο πολυτιμότερο, που κανείς δεν θέλει να χάσει ποτέ. Είναι το ίδιο βραβείο που είχαν και οι παλαιοί μάρτυρες, ο ίδιος ο Χριστός, που σε βγάζει από την κοσμική μοναξιά και σε οδηγεί στην μακαρία ζωή.
H βυζαντινή Σινώπη
Η πρώτη ελληνική αποικία του Πόντου. Χτισμένη στη βάση μικρής χερσονήσου, αποτελούσε σημαντικό λιμάνι του Ευξείνου πόντου. Ο πυρήνας της πόλης περικλειόταν από το αρχαίο τείχος. Οι περίπου 5.000, από τους 15.000 κατοίκους της Σινώπης, ήταν Έλληνες και κατοικούσαν έξω από το κάστρο, προς το λιμάνι.
Στους ντόπιους, που υπερηφανεύονταν πως κατάγονταν από τους Αργοναύτες, προστέθηκαν μετανάστες από την κυρίως Ελλάδα. Όλοι μιλούσαν ελληνικά και ασχολούνταν, κυρίως, με τη γεωργία, την αλιεία, τη ναυπηγική και το εμπόριο. Ήταν οικονομικό κέντρο για τα χωριά της περιοχής, οι κάτοικοι των οποίων (μεταξύ τους περίπου 5.000 Έλληνες) ψώνιζαν κάθε Πέμπτη στο παζάρι της. Ταυτόχρονα διατηρούσε εμπορικές σχέσεις με τις μεγάλες πόλεις της αυτοκρατορίας (Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη). Στα τέλη του 19ου αιώνα πολλοί μετανάστευσαν, για να εργαστούν στη Ρωσία.
Η ορθόδοξη κοινότητα υπαγόταν στη Μητρόπολη Αμάσειας με έδρα τη Σαμψούντα. Διέθετε δύο μεγάλες εκκλησίες (Ευαγγελίστρια και Άγιο Κωνσταντίνο) και διατηρούσε νηπιαγωγείο, οκτατάξια αστική σχολή και πεντατάξιο παρθεναγωγείο.
Πηγή: lotsiosioannis.blogspot.gr
