Σε ισχύ τίθεται πλέον ο 5ος κατά σειρά νόμος για τα αυθαίρετα, μετά τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
- Ποιες πολεοδομικές παραβάσεις δεν χρειάζονται νομιμοποίηση;
Οι αποκλίσεις των διαστάσεων του κτιρίου έως 10% και έως 50 τ.μ., οι εργασίες που έχουν εκτελεστεί μεν χωρίς άδεια, αλλά χωρίς να υπερβαίνουν τα όσα ορίζει ο νόμος). Επίσης, η αλλαγή χρήσης χωρίς άδεια από κύρια σε άλλη, η οποία όμως να επιτρέπεται στη συγκεκριμένη περιοχή, και η εκτέλεση εργασιών μικρής κλίμακας χωρίς άδεια.
- Τι ισχύει για τα αυθαίρετα προ της 30.11.1955 και τι από 1.12.1955 έως 9.6.1975; Τι ισχύει για αυθαίρετα από 10.6.1975 έως 31.12.1982;
Τα αυθαίρετα της πρώτης κατηγορίας δε θεωρούνται αυθαίρετα, δεν τους επιβάλλονται πρόστιμα νομιμοποίησης και επιτρέπεται η μεταβίβασή τους. Το ίδιο ισχύει και για παλαιά αυθαίρετα που έχουν εξαιρεθεί από την κατεδάφιση με τους αντίστοιχους νόμους του 1977, 1983, 1985 και 2005. Τα αυθαίρετα της δεύτερης κατηγορία (1955-1975) νομιμοποιούνται με την καταβολή παραβόλου 250 ευρώ, χωρίς την πληρωμή προστίμου. Της τρίτης κατηγορίας (1975-1982) νομιμοποιούνται με την πληρωμή παραβόλου και του 15% του προστίμου.
- Τι ισχύει για τα αυθαίρετα από 1.1.1983 έως 31.12.1992 και για εκείνα από 1.1.1993 έως 28.7.2011;
Τα πρώτα νομιμοποιούνται με την πληρωμή παραβόλου και του 60% του προστίμου. Τα δεύτερα καταβάλλοντας το παράβολο και το 100% του προστίμου. Για τα αυθαίρετα με παρανομίες άνω του 40%, η οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση θα γίνει με επιπλέον αγορά συντελεστή, όταν ετοιμαστεί το σχετικό ηλεκτρονικό σύστημα.
- Τι γίνεται αν κάποιος κληρονομήσει ακίνητο με αυθαιρεσία;
Αν έχει ανεγερθεί έως τις 28.7.2011, μπορεί να το νομιμοποιήσει σύμφωνα με τα ισχύοντα. Μόνη διαφορά, ότι θα πρέπει να υποβάλει στα δικαιολογητικά και το Ε9 του αποβιώσαντος.
- Πόσο κοστίζει το παράβολο;
Το παράβολο ορίζεται σε 250 ευρώ για αυθαίρετη κατασκευή/χρήση έως 100 τ.μ., 500 ευρώ για 100-500 τ.μ., 1.000 ευρώ για 500-2.000 τ.μ., 4.000 ευρώ για 2.000-5.000 τ.μ., 10.000 ευρώ για αυθαίρετα άνω των 5.000 τ.μ.
- Πώς υπολογίζεται το πρόστιμο;
Ο υπολογισμός του προστίμου γίνεται με βάση το εμβαδόν της αυθαίρετης κατασκευής ή χρήσης επί την τιμή ζώνης στην περιοχή του ακινήτου, σύμφωνα με το σύστημα αντικειμενικών αξιών, επί τον συντελεστή 15% και επί τους συντελεστές των σχετικών ενδείξεων – τετραγωνιδίων της αίτησης, όπου απαιτούνται (ανάλογα με την κατηγορία του αυθαιρέτου).
- Ποιοι δικαιούνται έκπτωση;
Μια σειρά από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες: ΑμεΑ (καταβάλλουν 15-20% του προστίμου), παλιννοστούντες ομογενείς (20% του προστίμου) και πολύτεκνοι (20%-50%). Επίσης, τρίτεκνοι με ατομικό εισόδημα έως 25.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως 40.000 ευρώ (30% του προστίμου), μακροχρόνια ανέργοι (30% του προστίμου) κ.ά.