Η Τουρκία, με τη βοήθεια του ειδικού συμβούλου του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Έσπεν Μπάρθ Άιντε επιχειρούν να στήσουν μία παγίδα στην ελληνοκυπριακή πλευρά, έτσι ώστε στο Κρανς Μοντάνα της Ελβετίας να εκχωρηθεί η κυριαρχία της Κύπρου. Τις τελευταίες ημέρες παρακολουθούμε ένα παιχνίδι από πλευράς της Άγκυρας που περιέχει απειλές και εκβιασμούς και τώρα έχει περάσει στη δεύτερη φάση, αυτή της απόδοσης των ευθυνών (blame game) με στόχο την επόμενη ημέρα…
Οι δύο αυτές πλευρές, με τη βοήθεια των Βρετανών σε ένα βαθμό και ενδεχομένως του Νίκου Αναστασιάδη (τα φάουλ που έχει κάνει θα τα αναδείξουμε σε άλλο κείμενο) εκβιάζουν τον Έλληνα πρωθυπουργό να μεταβεί στο Κρανς Μοντάνα της Ελβετίας έτσι ώστε να υπογράψει ένα κείμενο το οποίο θα είναι επί της ουσίας η άνευ όρων παράδοση της Κύπρου στην Τουρκία.
Κι αυτό συμβαίνει ενώ η Τουρκία συνεχίζει την αδιάλλακτη και παρελκυστική στάση της μη κάνοντας βήμα πίσω από τις αρχικές της θέσεις. Θέλει να διατηρηθεί το καθεστώς των εγγυήσεων και να παραμείνουν τα κατοχικά στρατεύματα στην Κύπρο γιατί, όπως απείλησε ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου μπορούν να χρησιμοποιηθούν μελλοντικά αν απαιτηθεί.
Λόγω της στάσης της Τουρκίας όλες οι συναντήσεις που είχαν προγραμματισθεί για χθες το πρωί ακυρώθηκαν και άρχισε η τουρκική πλευρά μαζί με τον κ. Άιντε να παίζουν το παιχνίδι πώς μεταβαίνει στο Κράνς Μοντάνα ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ και οι τρεις πρωθυπουργοί των εγγυητριών χωρών προκειμένου να προχωρήσουν οι διαδικασίες. Από ελληνικής πλευράς η θέση ήταν μία και κάθετη: Δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις και η απαιτούμενη πρόοδος για να συμβεί αυτό.
Ο κ. Τσίπρας επιχειρεί αν αποφύγει την μπανανόφλουδα και πολύ καλά κάνει σε αυτό το εθνικό θέμα σε αντίθεση με τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη ο οποίος εμφανίζεται πιο διαλλακτικός, δίνοντας πατήματα στην Τουρκία να γίνεται περισσότερο αδιάλλακτη. Ο Νίκος Κοτζιάς επικοινώνησε με τον Έλληνα πρωθυπουργό, τον ενημέρωσε και αποφασίστηκε να κρατηθεί το θέμα σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών έως ότου η Τουρκία αποφασίσει να κάνει κινήσεις που θα βοηθούν στην επίλυση του Κυπριακού.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός αρχικά συνομίλησε με την Βρετανίδα ομόλογο του Τερέζα Μέι και συμφώνησαν στη σταθερή στήριξη των συνομιλιών για δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ, καθώς και στη σημασία επίτευξης ουσιαστικής προόδου στην υφιστάμενη φάση τους. Χωρίς πρόοδο, κατέστη σαφές από τον κ. Τσίπρα πως δεν πρόκειται να μεταβεί στο Κρανς Μοντάνα.
Ορισμένοι άρχισαν μάλιστα στη συνέχεια να καλλιεργούν κλίμα πώς Γιλντιρίμ, Μέι και Γκουτιέρες θα βρεθούν σήμερα στο Κράνς Μοντάνα. Κάτι που διαψεύστηκε και αργά χθες το απόγευμα ο κ. Τσίπρας συνομίλησε με τον Τούρκο πρωθυπουργό στον οποίο ξεκαθάρισε τη θέση του. Μίλησε, όπως αναφέρθηκε από το Μέγαρο Μαξίμου, για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, χωρίς το καθεστώς των εγγυήσεων, χωρίς παρεμβατικά δικαιώματα και κατοχικά στρατεύματα.
Οι δύο τους συμφώνησαν ότι παρότι δεν έχει σημειωθεί επαρκής πρόοδος στις εν εξελίξει συνομιλίες, αυτή η πρόοδος θα πρέπει να ενθαρρυνθεί, ιδίως κατά την αυριανή μέρα στην οποία οι συνομιλίες θα διεξαχθούν παρουσία του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ. Ο μόνος λοιπόν που θα ταξιδέψει στο Κρανς Μοντάνα είναι ο Αντόνιο Γκουτιέρες, ο οποίος έχει διαφωνήσει με το καθεστώς των εγγυήσεων και της παρουσίας των κατοχικών Στρατευμάτων. Μένει να δούμε τι εξέλιξη μπορεί να υπάρξει.
Ο Νίκος Κοτζιάς από την Ελβετία περιέγραψε το πλαίσιο λέγοντας, μετά το κλείσιμο των συνομιλιών στη Διάσκεψη το βράδυ, πώς «διαπιστώσαμε οι περισσότεροι εκ των συμμετεχόντων, δεν έχουμε προχωρήσει ως έπρεπε τη διαπραγμάτευση. Έχει χαθεί σημαντικός χρόνος κι αυτό εξηγεί γιατί δε θα έρθουν οι πρωθυπουργοί. Όπως θα είδατε, κάποιοι ήθελαν να πιέσουν να έρθουν οι πρωθυπουργοί, χωρίς να υπάρχουν οι προϋποθέσεις και τελικά, επικράτησε η λογική και η ορθότητα.
Εγώ επανέφερα στη συζήτηση την ανάγκη να πάμε σε συγκεκριμένη διαπραγμάτευση γύρω από το μηχανισμό εφαρμογής και ελέγχου, γύρω από τα στρατεύματα και πώς αυτά θα φύγουν, καθώς και μια σειρά από άλλα ερωτήματα που έχω θέσει. Καταναλώνεται μεγάλο χρονικό διάστημα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για δευτερεύοντα θέματα. Ελπίζω αύριο και με τη βοήθεια του σοφού Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ να μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε πιο ουσιαστικές συζητήσεις».
Όπως έχουμε επισημάνει πολλές φορές ο κ. Άιντε κινείται σε εντελώς διαφορετική γραμμή από τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ και γι’ αυτό παραπέμπει συνεχώς σε αυτόν ο κ. Κοτζιάς. Ο κ. Γκουτιέρες είναι κάθετα αντίθετος με τη Συνθήκη των Εγγυήσεων και μαζί του συμφωνεί και η Ε.Ε. και η Βρετανία. Αντιθέτως, ο ειδικός σύμβουλος του παίζει ξεκάθαρα το παιχνίδι των Τούρκων με κάθε ευκαιρία. Μένει να δούμε ποιος θα κερδίσει…