Ο «Πεταλούδας», κατά κόσμον Ανρί Σαριέρ (Henri Charriere) ήταν ένας κατάδικος από τη Γαλλία που κατέγραψε σε βιβλίο το χρονικό της απόδρασής του. Το 1931 καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη για ένα έγκλημα που δε διέπραξε και μεταφέρθηκε σε μια σωφρονιστική αποικία στην Καραϊβική.
Ύστερα από εννέα ριψοκίνδυνες απόπειρες απόδρασης, κατάφερε τελικά να φτάσει στη Βενεζουέλα, όπου και εγκαταστάθηκε ως νόμιμος και νομοταγής πολίτης. Πέθανε το 1973 στην Ισπανία, σε ηλικία εξήντα έξι ετών, μία μόλις εβδομάδα πριν από την προβολή της διάσημησ ταινίας με πρωταγωνιστές τον Στιβ Μακ Κουιν στον ομώνυμο ρόλο και συμπρωταγωνιστή τον Ντάστιν Χόφμαν.
Η κινηματογραφική ζωή του Πεταλούδα
Ο Ανρί Σαριέρ γεννήθηκε τον Νοέμβριο του 1906 στην Αρντές της Γαλλίας και αμέσως μετά την ενηλικίωσή του κατατάχθηκε στο Πολεμικό Ναυτικό. Την περίοδο εκείνη έκανε και το τατουάζ που του έδωσε το διάσημο παρατσούκλι του. Μια πεταλούδα στο στήθος του. Η θητεία του στο Ναυτικό έληξε νωρίς μιας και έχασε τον αντίχειρά του και απολύθηκε ως ακατάλληλος.
Στη συνέχεια πήγε στο Παρίσι μαζί με μια παρέα που δεν είχε και τόσο καλή φήμη, αλλά η ζωή του άλλαξε οριστικά τον Μάρτιο του 1930 όταν συνελήφθη για τον φόνο ενός από τους φίλους του. Ο Ανρί δικάστηκε και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη παρόλο που ο ίδιος επέμενε ότι ήταν αθώος. Μάλιστα, η άποψη ότι δεν έκανε ποτέ τον φόνο επικρατεί μέχρι σήμερα, χωρίς να έχει αποδειχθεί με αδιάσειστα στοιχεία.
Η θρυλική απόδραση
Ο «Πεταλούδας» οδηγήθηκε σε μια φυλακή στα ανοιχτά της Καραϊβικής. Μετά από ένα μήνα και μερικές ημέρες κράτησης προσπάθησε να αποδράσει χωρίς αποτέλεσμα. Δεν το έβαλε όμως κάτω μιας και όπως αποδείχτηκε αργότερα, η στέρηση της ελευθερίας και ο εγκλεισμός στο κελί για τα θηρία, ήταν κάτι που δεν άντεχε. Έτσι δοκίμασε ξανά και ξανά (λέγεται ότι προσπάθησε συνολικά εννιά φορές) να αποδράσει, αλλά το μόνο που κατάφερε ήταν να τον μεταφέρουν στο Νησί του Διαβόλου, το νησί από το οποίο δεν δραπέτευε κανείς. Ή σχεδόν κανείς.
Το 1944 ο «Πεταλούδας» ισχυρίζεται ότι κατόρθωσε να αποδράσει. Όπως ανέφερε ο ίδιος στη βιογραφία του, πέρασε τα επόμενα 23 χρόνια της ζωής του κρυμμένος κάπου στη Βενεζουέλα, μέχρι που το έγκλημα του παραγράφτηκε και μπόρεσε να επιστρέψει στη Γαλλία και να ζήσει σαν κανονικός πολίτης.
Τα τετράδια που έγιναν μπεστ σέλερ
Τον Μάιο του 1969 κυκλοφόρησε στη Γαλλία το ομώνυμο βιβλίο του «Πεταλούδα» που έσπασε τα ρεκόρ πωλήσεων, καθώς μέχρι το τέλος του καλοκαιριού είχε ξεπεράσει το ένα εκατομμύριο. Ο Ανρί έγραψε το χρονικό της θρυλικής απόδρασής του σε τετράδια και μέσα σε μόλις τρεις εβδομάδες. Ο εκδότης Ζαν Πιερ Καστελνό προέβλεψε την εισπρακτική επιτυχία και αποφάσισε να κάνει τα τετράδια του Πεταλούδα βιβλίο. Και πέτυχε.
Στις σελίδες του βιβλίου ο Ανρί περιέγραφε τη σκληρή ζωή των κατάδικων στις φυλακές, αλλά και την απόδρασή του. Ο συγγραφέας, σύμφωνα με την κριτική, έγραφε προφορικά, καθώς ήταν ένα βιβλίο που κάποιος το διηγήθηκε με σασπένς, ανατροπή και αδιανόητες καταστάσεις. «Πεταλούδας», μύθος ή πραγματικότητα; Την κυκλοφορία του βιβλίου ακολούθησε η αμφισβήτηση, αφού κοινό και κριτικοί διχάστηκαν για το κατά πόσο αυτά που διάβαζαν ήταν πραγματικότητα ή μύθος. Ανεξάρτητα από τις αμφιβολίες, οι κριτικοί παραδέχτηκαν ότι επρόκειτο για ένα σπάνιο και πρωτότυπο είδος γραφής που το ονόμασαν προφορική λογοτεχνία. Ο Ανρί δεν ήταν συγγραφέας και η αμεσότητα που χρησιμοποίησε στην αφήγησή του έκανε το κοινό να αγαπήσει το βιβλίο του.
Τόσο, που τέσσερα χρόνια μετά την κυκλοφορία του οι παραγωγοί του Χόλιγουντ αποφάσισαν να το μεταφέρουν στον κινηματογράφο. Ο Ανρί δεν πρόλαβε να δει την ταινία, καθώς έφυγε από τη ζωή τον Ιούλιο του 1973, λίγες ημέρες πριν από την πρώτη προβολή της. Το βιβλίο του θεωρείται μέχρι σήμερα ένας ύμνος στην ελευθερία και την ανθρώπινη θέληση.
