Κενάν Εβρέν, ο τελευταίος δικτάτορας της Τουρκίας. Στηρίχθηκε από την Αμερική, ανακήρυξε το ψευδοκράτος της Κύπρου. Είχε προβλέψει τον κατακερματισμό της Οθωμανίας

Κοινοποίηση:
ebren

Ο Αχμέτ Κενάν Εβρέν (Ahmet Kenan Evren, 17 Ιουλίου 1917 – 9 Μαΐου 2015) ήταν Τούρκος στρατιωτικός, πραξικοπηματίας και πολιτικός. Γεννήθηκε στη Φιλαδέλφεια της Μικράς Ασίας (τουρκ. Alaşehir). Διετέλεσε 17ος αρχηγός του γενικού επιτελείου στρατού των Τουρκικών ενόπλων δυνάμεων και 7ος πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας μετά από πραξικόπημα.

Ο Κενάν Εβρέν πέρασε στην ηγεσία της Τουρκίας ως επικεφαλής του στρατιωτικού πραξικοπήματος που πραγματοποιήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 1980, αμέσως μόλις απεδείχθη ότι η εθνοσυνέλευση δεν ήταν σε θέση να εκλέξει νέο πρόεδρο, στην θέση του Φαχρί Κορούτουρκ. Ένα συμβούλιο εθνικής ασφαλείας, αποτελούμενο από μέλη της ανωτάτης στρατιωτικής ηγεσίας, ονόμασε τον στρατηγό Εβρέν αρχηγό του κράτους, διέλυσε τα πολιτικά κόμματα και την εθνοσυνέλευση, ανέστειλε το σύνταγμα και κήρυξε τον στρατιωτικό νόμο.
Η επέμβαση του στρατού, τρίτη στη σειρά μετά τα αντίστοιχα πραξικοπήματα του 1960 και 1971, κρίθηκε αναγκαία, αφού η πολιτική βία είχε εξαπλωθεί σε όλη την Τουρκία με συγκρούσεις, βομβιστικές επιθέσεις, δολοφονίες και απαγωγές. Καθημερινώς έφτασε να υπάρχουν 20-25 νεκροί από πράξεις πολιτικής βίας. Ήδη η προηγούμενη κυβέρνηση Ντεμιρέλ είχε κηρύξει τον στρατιωτικό νόμο σε πολλούς νομούς της χώρας. Στην αρχή η μεγάλη μάζα του τουρκικού πληθυσμού δέχτηκε με ανοχή, αν όχι με ανακούφιση την στρατιωτική δικτατορία. Το καθεστώς Εβρέν, εν τούτοις, υπήρξε ιδιαίτερα σκληρό. Επεβλήθη καθεστώς λογοκρισίας, διαλύθηκαν τα εργατικά συνδικάτα, φυλακίστηκαν πολιτικοί αρχηγοί, ενώ επισήμως κηρύχθηκαν εκτός νόμου τόσο οι οργανώσεις της αριστεράς όσο και (τυπικώς) της άκρας δεξιάς. Στις επίσημες καταγραφές αναφέρονται περίπου 650.000 συλλήψεις, 230.000 προσαγωγές σε δίκη, 300 θάνατοι στη φυλακή, 171 θάνατοι από βασανιστήρια, 517 καταδίκες σε θάνατο, 50 εκτελέσεις. Οι πραγματικοί όμως αριθμοί δεν θα γίνουν ποτέ γνωστοί.

Ωστόσο, η δικτατορία Εβρέν είχε όσο καμία προηγούμενη την πλήρη υποστήριξη των Αμερικανών και του Ν.Α.Τ.Ο..

Το καθεστώς Εβρέν παραχώρησε την εξουσία στους πολιτικούς τον Δεκέμβριο του 1983. Στις εκλογές επετράπη η λειτουργία τριών μόνο νέων κομμάτων, ενώ σε πολλούς παλαιούς πολιτικούς απαγορεύτηκε η επανεμφάνιση στην πολιτική σκηνή πριν από την παρέλευση μίας δεκαετίας.

Επί περιόδου Εβρέν έγινε στην κατεχόμενη Κύπρο η ανακήρυξη του ψευδοκράτους της λεγομένης «Τουρκικής Δημοκρατίας Βορείου Κύπρου».

Στις 2 Μαρτίου του 2007, ο Κενάν Εβρέν, τάραξε τα νερά στη πολιτική ζωή της Τουρκίας, όταν υποστήριξε ανοιχτά την είσοδο του φιλοκουρδικού κόμματος στο τουρκικό κοινοβούλιο. Ερωτηθείς κατόπιν σχετικά με το ενδεχόμενο να επιδιώξουν μελλοντικά ένα ανεξάρτητο Κουρδιστάν οι βουλευτές του φιλοκουρδικού κόμματος, εκείνος απάντησε πως κάτι τέτοιο δεν επρόκειτο να συμβεί μονάχα στη περίπτωση που αντιμετωπίζονταν ως ισότιμοι Τούρκοι πολίτες. Οι αντιδράσεις τότε από την αντιπολίτευση ήταν πολλές και σφοδρές. Το ίδιο το κόμμα του Ταγίπ Ερντογάν απέφυγε να σχολιάσει τις δηλώσεις του Κενάν Εβρέν, ο οποίος έβλεπε τη λύση του Κουρδικού μέσω του εκδημοκρατισμού της Τουρκίας. Ο Εβρέν επανήλθε δηλώνοντας κατηγορηματικά πως αν την επόμενη δεκαετία η Τουρκία δεν χωριζόταν σε οχτώ διαφορετικά διαμερίσματα δεν επρόκειτο να βρει γαλήνη.

ΚΟΙΝΟΠΟΗΣΗ: