Νέα δεδομένα στο Σκοπιανό ζήτημα θέτει η άρνηση του Σκοπιανού προέδρου Γκιόργκι Ιβάνοφ να αποδεχθεί μία λύση στο ονοματολογικό για συνολική χρήση ή erga omnes, λίγες ώρες μετά τις δηλώσεις περί «κατ’ αρχήν» συμφωνίας του Σκοπιανού πρωθυπουργού, Ζόραν Ζάεφ.
«Η στάση του προέδρου Ιβάνοφ είναι συνεπής με τις απόψεις όλων των προηγούμενων προέδρων της ΠΓΔΜ. Ο πρόεδρος Ιβάνοφ δεν αποδέχεται μια λύση στο ονοματολογικό για συνολική χρήση ή erga omnes», αναφέρεται στην ανακοίνωση της σκοπιανής προεδρίας, η οποία δόθηκε στα ΜΜΕ. Ο Ιβάνοφ έχει προγραμματίσει συνάντηση με τον Σκοπιανό υπουργό Εξωτερικών, Νικολά Ντιμιτρόφ την Πέμπτη, προκειμένου να ενημερωθεί λεπτομερώς για τις συζητήσεις που έγιναν στη Νέα Υόρκη και τις Βρυξέλλες, με τον Έλληνα ΥΠΕΞ, Νίκο Κοτζιά, καθώς και τις ενδεχόμενες προφορικές συμφωνίες που έχουν επιτευχθεί.
Οι δηλώσεις του Ζόραν Ζάεφ
Νωρίτερα, ο Σκοπιανός πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ, μίλησε για κατ’ αρχήν συμφωνία με την Ελλάδα όσον αφορά το Σκοπιανό. Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, τόνισε πως δεν υπάρχει συμφωνία στο όνομα «Βόρεια Μακεδονία» προσθέτοντας ότι σήμερα θα συνομιλήσει με τον Αλέξη Τσίπρα. «Οδεύουμε προς το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, επιλύουμε διαφορές, ισχυροποιούμε την ταυτότητά μας. Η κυβέρνηση συνεχίζει τις συνομιλίες με την Ελλάδα» ανέφερε χαρακτηριστικά στη συνέντευξη τύπου με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους από την άνοδο του στην εξουσία.
»Ποτέ άλλοτε δεν βρεθήκαμε τόσο κοντά στη λύση και η φιλία ανάμεσα στις δύο χώρες και τους δύο λαούς ποτέ δεν ήταν ισχυρότερη. Επιβεβαιώσαμε τη “Μακεδονική” γλώσσα, επιβεβαιώσαμε την ταυτότητά μας. Το θέμα δεν είναι εύκολο αλλά η “Μακεδονία” θέλει ηγέτες προκειμένου να προχωρήσει, όχι κούφιες λέξεις» πρόσθεσε ο κ. Ζάεφ.
Όπως προανήγγειλε θα υπάρξει δημοψήφισμα για το θέμα του ονόματος στο οποίο οι πολίτες θα έχουν τον τελευταίο λόγο αφού πρώτα η συμφωνία θα περάσει από τη Βουλή της πΓΔΜ με πλειοψηφία 61 βουλευτών.
«Αληθινοί πατριώτες είναι αυτοί που εξασφαλίζουν το μέλλον των “Μακεδόνων”. Η “Μακεδονία” εντάσσεται στο ΝΑΤΟ και επιλύουμε μια διαφορά 25 ετών που έχει παρασύρει προς τα κάτω τη χώρα» συνέχισε ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ.
Ο Ζόραν Ζάεφ ανακοίνωσε ότι μετά την επικοινωνία με τον Αλέξη Τσίπρα θα συγκαλέσει νέο συμβούλιο πολιτικών αρχηγών καθώς και ότι τον πρόεδρο Ιβανόφ θα ενημερώσει ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Νικολά Ντιμιτρόφ.
Χωρίς τους πανηγυρικούς τόνους Κοτζιά οι δηλώσεις Ζάεφ
Όπως ήταν αναμενόμενο ο σκοπιανός πρωθυπουργός προέβη σε δηλώσεις. Παρ’ ότι επιβεβαίωσε την «συμφωνία επί της αρχής», η τοποθέτησή του δεν υιοθέτησε τους πανηγυρικούς τόνους του Νίκου Κοτζιά, αλλά πλησίασε το ύφος του Μεγάρου Μαξίμου που εμφανίζεται «συγκρατημένα αισιόδοξο». Είναι εμφανές ότι η συμφωνία δεν έχει οριστικοποιηθεί και το όνομα δεν είναι αυτό που εμποδίζει. Πολλοί στη γείτονα χώρα ισχυρίζονται ότι το κρίσιμο ζήτημα του erga omnes, που άπτεται και των συνταγματικών αλλαγών στις οποίες πρέπει να προχωρήσει η γειτονική χώρα, είναι ο λόγος για τον οποίο ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ «καθυστερεί». Ο Ζάεφ έχει ζητήσει λίγο «πολιτικό χρόνο», προκειμένου να διευθετήσει όλα τα τελευταία σημαντικά θέματα που απομένουν. Όποια και αν είναι η εκκρεμότητα, θα συζητηθεί εκτενώς στην τηλεφωνική επικοινωνία των δύο πρωθυπουργών που θα πραγματοποιηθεί σήμερα το απόγευμα. Στη συνέχεια, ο σκοπιανός ΥΠΕΞ Νικολά Ντιμιτρόφ θα ενημερώσει τον πρόεδρο της ΠΓΔΜ Ιβανόφ και θα συγκληθεί σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών.
Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ διέψευσε ότι οι δύο χώρες έχουν καταλήξει στο όνομα Βόρεια Μακεδονία, αν και οι πληροφορίες επιμένουν πως αυτό είναι στο κέντρο του τραπεζιού (συμπεριλαμβάνεται στο καλάθι των ονομάτων που είχε προτείνει ο Νίμιτς). Σύμφωνα με τον τοπικό Τύπο, ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ ερωτηθείς σχετικά, δεν επιβεβαίωσε ότι συμφωνήθηκε ως νέο όνομα της χώρας το «Βόρεια Μακεδονία» ή το «Άνω Μακεδονία», λέγοντας ότι μέχρι τώρα δεν έχει συμφωνηθεί τίποτα για το όνομα, για το οποίο όπως τόνισε «τον τελευταίο λόγο θα έχουν οι πολίτες σε δημοψήφισμα». Σημείωσε ωστόσο, ότι τα τεχνικά κλιμάκια για τις διαπραγματεύσεις και από τις δύο πλευρές εργάζονται πυρετωδώς, προκειμένου να παρουσιαστεί η συμφωνία στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στα τέλη Ιουνίου. Ο Ζάεφ τόνισε ακόμη, ότι «με την επίλυση του ζητήματος μπαίνουμε στο ΝΑΤΟ και μπαίνει τέλος στα πισωγυρίσματα στην περιοχή». Πρόσθεσε, μάλιστα, πως κατά τα άλλα η συμφωνία κατοχυρώνει την ταυτότητα (και τη γλώσσα) των «Μακεδόνων» και πως θα τεθεί προς έγκριση σε δημοψήφισμα. Η τελική συμφωνία με την Ελλάδα στο θέμα της ονομασίας των Σκοπίων θα επικυρωθεί από το κοινοβούλιο με πλειοψηφία προτού πάει σε δημοψήφισμα, όπως δήλωσε ο Σκοπιανός πρωθυπουργός.
Υπενθυμίζουμε ότι, αν και μένει η οριστική επιβεβαίωση, το όνομα Βόρεια Μακεδονία παραμένει το επικρατέστερο. Το Άνω Μακεδονία και το Νέα Μακεδονία έπαιξαν, αλλά στην πορεία φάνηκε ότι πέρασαν σε δεύτερη μοίρα. Από πολιτικής απόψεως αυτό που τώρα καθίσταται κρίσιμο είναι το Βόρεια Μακεδονία να εγκριθεί όχι μόνο από την υφιστάμενη κοινοβουλευτική πλειοψηφία στην ΠΓΔΜ, αλλά με την προβλεπόμενη ενισχυμένη πλειοψηφία των δύο τρίτων, ώστε να πραγματοποιηθεί η τροποποίηση του Συντάγματος και να ισχύσει το erga omnes.
Η ανακοίνωση της Νέας Δημοκρατίας
Οι δηλώσεις Ζάεφ και η «σιωπή» της ελληνικής κυβέρνησης, προκάλεσαν την αντίδραση της αντιπολίτευσης, η οποία ζητά απαντήσεις σε τέσσερα κομβικής σημασίας ερωτήματα από την κυβέρνηση. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης απευθύνεται στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον υπουργό Άμυνας Πάνο Καμμένο, τονίζοντας πώς «οφείλουν να ενημερώσουν άμεσα τους Έλληνες πολίτες και να πάψουν να κρύβονται».
Πιο αναλυτικά η ανακοίνωση της Νέας Δημοκρατίας:
«O πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ κ. Ζόραν Ζάεφ δήλωσε σήμερα όχι μόνον ότι ήδη “υπάρχει κατ’ αρχήν συμφωνία” με τον κ. Αλέξη Τσίπρα, αλλά και ότι “η Ελλάδα θα στείλει επιστολή στο ΝΑΤΟ ώστε η ΠΓΔΜ να λάβει πρόσκληση ένταξης στη Συμμαχία”. Αποκάλυψε μάλιστα ότι η “μακεδονική” γλώσσα και η ταυτότητα των πολιτών της χώρας του “έχουν ήδη διασφαλιστεί από τη σχεδιαζόμενη συμφωνία με την Ελλάδα” και ότι ο ίδιος “λαχταρά μια «Μακεδονία» στην οποία οι πολίτες θα είναι απαλλαγμένοι από προκαταλήψεις και από φόβους του παρελθόντος”.
Η κυβέρνηση οφείλει να απαντήσει άμεσα στα εξής ερωτήματα:
• Έχει ήδη δεχθεί ο κ. Τσίπρας την αναγνώριση “μακεδονικής γλώσσας” και “μακεδονικής ταυτότητας” για τους γείτονές μας;
• Έχει υπαναχωρήσει ο κ. Τσίπρας από την εθνική θέση erga omnes, προκειμένου το όποιο όνομα των Σκοπίων να ισχύει για όλες τις χρήσεις και έναντι όλων;
• Έχει ήδη δεσμευθεί ο κ. Τσίπρας να επιτρέψει την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, χωρίς να έχουν απαλειφθεί από το Σύνταγμα της ΠΓΔΜ όλες οι απαράδεκτες αλυτρωτικές αναφορές;
• Κι αν όλα αυτά τα έχει συμφωνήσει ο κ. Τσίπρας, δεσμεύει την Ελλάδα μη έχοντας καν τη στήριξη της κυβέρνησής του. Ή όσα είπε ο κ. Ζάεφ τα συνυπογράφει και ο κ. Καμμένος;
Οι κ. Τσίπρας και Καμμένος οφείλουν να ενημερώσουν άμεσα τους Έλληνες πολίτες και να πάψουν να κρύβονται».