Δεν έχουν περάσει παρά μόνο έξι-επτά μήνες από τότε που η Αθήνα δια του Παναγιώτη Λαφαζάνη φλέρταρε στα θέματα αγωγών με τη Μόσχα, μιλώντας για πολυεπίπεδη ενεργειακή πολιτική, και προκαλώντας νευρική κρίση στους δυτικούς της «συμμάχους» και στις δύο όχθες του Ατλαντικού.
Κι όμως σήμερα η απόσταση από το περασμένο Μάιο μοιάζει τεράστια, καθώς η ενεργειακή διπλωματία που ακολουθεί η κυβέρνηση της «δεύτερης φοράς αριστερά» δεν έχει τη παραμικρή σχέση με εκείνη προ επτά μηνών.
Το ενεργειακό στίγμα που εκπέμπει πλέον η κυβέρνηση είναι πολύ πιο κοντά στα συμφέροντα του «θείου Σάμ”» της Ευρωπαικής Ενωσης και γενικότερα της Δύσης, παρά στις επιλογές της Μόσχας.
Σε αυτήν ακριβώς τη «real politik» του Τσίπρα οφείλεται το γεγονός ότι έπειτα από αλλεπάλληλες αναβολές, Ελλάδα και Βουλγαρία έκαναν τελικά χθες την πολυαναμενόμενη στρατηγική κίνηση πάνω στη διεθνή σκακιέρα των αγωγών, υπογράφοντας τη συμφωνία για την επενδυτική συμφωνία κατασκευής του διασυνδετηρίου αγωγού φυσικού αερίου «Interconnector Greece Bulgaria».
Ενός αγωγού που καλώς εχόντων των πραγμάτων πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία το 2018 και να λειτουργήσει ως «υποδοχέας» αρχικά του αζέρικου φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Κασπίας που θα έρχεται στην Ευρώπη μέσω του ελληνικού τμήματος του TAP, όσο και αμερικάνικων φορτίων σχιστολιθικού αερίου που θα μεταφέρονται από τις ΗΠΑ σε υγροποιημένη μορφή μέχρι την Αλεξανδρούπολη.
Απότερος σκοπός του είναι να σπάσει το μονοπώλιο και τη σχεδόν πλήρης εξάρτηση της Βουλγαρίας αλλά και γενικότερα της ΝΑ Ευρώπης από τη Ρωσική Gazprom. Αυτός είναι ο λόγος που όπως και ο TAP έχει τόσες φορές «επαινεθεί» από τους Αμερικανούς και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Το έδαφος φυσικά για τις χθεσινές υπογραφές από Ελλάδα και Βουλγαρία είχε προετοιμάσει τους τελευταίους μήνες και η αμερικανική πλευρά αρχικά μέσω του ειδικού απεσταλμένου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Αμος Χοχστάιν, αφετέρου με την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι στην Αθήνα.
Οι υπογραφές μεταξύ των εταιρειών Bulgarian Energy Holding και της ελληνικής IGI Poseidon, παρουσία του αρμόδιου υπουργού Π. Σκουρλέτη, που έπεσαν χθες στη Σόφια, αποτελούν μια πολύ σημαντική πολιτικά κίνηση, καθώς ανοίγουν θεωρητικά το δρόμο για την υλοποίηση του εργου.
Ωστόσο δεν αρκούν για να αντιμετωπίσουν το σημαντικότερο πρόβλημα που είναι η οικονομική του βιωσιμότητα. Από αυτήν τελικά θα κριθεί το αν πότε θα ξεκινήσουν τα έργα κατασκευής.
Διότι προκειμένου να ξεκινήσει να κατασκευάζεται ο νέος αγωγός που θα στοιχίσει περίπου 220 εκατ. ευρώ, θα πρέπει πρώτα να βρεθούν οι πελάτες οι οποίοι θα δεσμευτούν με μακροχρόνια συμβόλαια για την απορρόφηση των ποσοτήτων αερίου που θα διακινούνται.
Από την άλλη το μεγάλο πλεονέκτημα του IBG είναι πως έχει τόσο την θερμή πολιτική στήριξη των ΗΠΑ οι οποίες θέλουν να αποδυναμώσουν την ενεργειακή ρωσική κυριαρχία στην περιοχή και παράλληλα να διεισδύσουν με το δικό τους φυσικό αέριο στην Ευρώπη, όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία χρηματοδοτεί το κόστος κατασκευής του με 48 εκατ. ευρώ ως “Έργο Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος”.
Για την Ελλάδα ασφαλώς και αποτελεί ένα πολύ σημαντικό σχέδιο καθώς σε συνδυασμό με το μεγαλύτερο έργο του αγωγού ΤΑP (Αζερμπαϊτζάν-Τουρκία-Ελλάδα-Ιταλία), την σχεδιαζόμενη δημιουργία αποθηκευτικών χώρων και τον τερματικό σταθμό στην Αλεξανδρούπολη, θα αποφέρει πρόσθετα οικονομικά και γεωστρατηγικά οφέλη για τη χώρα, δημιουργώντας προϋποθέσεις μετεξέλιξης της Ελλάδας σε κόμβο μεταφοράς αερίου για την Ευρώπη.
Με βάση το ισχύον χρονοδιάγραμμα και εφόσον τους επόμενους μήνες διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του έργου, η κατασκευή του σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνο Σκουρλέτη θα ξεκινήσει στο δεύτερο εξάμηνο του 2016 με στόχο ο αγωγός να είναι έτοιμος και να τεθεί σε λειτουργία στο δεύτερο εξάμηνο του 2018.
Ο ελληνο-βουλγαρικός αγωγός θα έχει μήκος 182 χιλιόμετρα και θα καλύπτει απόσταση από την Κομοτηνή έως τη Στάρα Ζαγόρα στη Βουλγαρία. Η αρχική του χωρητικότητα θα είναι 3 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως ενώ προβλέπεται δυνατότητα αύξησης στα 5 δισ. κ.μ με την προσθήκη ενός Σταθμού Συμπίεσης.
