Η Ελλάδα είναι σε σωστή διαδικασία εξόδου, ωστόσο, η πρόκληση είναι να δούμε πώς θα προχωρήσει η Ελλάδα σε μεσοπρόθεσμη βάση, ανέφερε πηγή της Κομισιόν, τονίζοντας ότι «η επιτυχής έξοδος είναι εφικτή αλλά μια βιώσιμη διαδικασία δεν έχει διασφαλιστεί ακόμη».
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, «σε μεγάλο βαθμό έχουν διορθωθεί ανισορροπίες αλλά υπάρχει σημαντικό στοκ ακόμη όπως δημόσιο χρέος, κόκκινα δάνεια. Πολλά έχουν νομοθετηθεί αλλά μερικώς έχουν υλοποιηθεί».
Για τη βιώσιμη διαδικασία ανάκαμψης υπάρχουν δύο προϋποθέσεις, έλεγε η πηγή της Κομισιόν:
Ελάφρυνση του χρέους. Η Ευρωομάδα έχει προχωρήσει και υλοποιεί μια σειρά από δράσεις.
Συνέχιση της εφαρμογής μεταρρυθμίσεων.
Προκλήσεις μέχρι την έξοδο από το μνημόνιο
Γεωπολιτικοί κίνδυνοι και εξελίξεις στην Ιταλία
Πορεία των τεστ αντοχής των τραπεζών. Μόλις θα δούμε τα αποτελέσματα στην αρχή του Μάη θα εκτιμήσουμε τις καταστάσεις. Υπάρχει ένας βαθμός αβεβαιότητας αλλά θα δούμε τότε.
Τα 88 προαπαιτούμενα για την τέταρτη αξιολόγηση, και ειδικότερα η εφαρμογή των ήδη ψηφισμένων μέτρων για τα δημοσιονομικά (συντάξεις και αφορολόγητο) .
Όπως είπε εδώ υπάρχει μια διαφορά με το ΔΝΤ και την Επιτροπή. «Αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις της Επιτροπής για το πλεόνασμα δε θα έλθει πιο μπροστά το αφορολόγητο και θα υπάρξει το πακέτο των αντιμέτρων. Αν πιστέψουμε το ΔΝΤ όλα θα έλθουν για το 2019. Στο τέλος Απρίλη θα έχουμε δεδομένα και θα εκτιμήσουμε».
Οι προκλήσεις
Παράλληλα, τόνισε ότι ειδικά πρόκληση αποτελεί η αναθεώρηση των αντικειμενικών αξιών. Αλλά και οι ιδιωτικοποιήσεις και ειδικά στην ενέργεια η εφαρμογή του target model. Αν έχουμε σε όλα αυτά καθυστερήσεις τότε θα είναι δύσκολο να είμαστε on time και να τηρήσουμε χρονοδιαγράμματα.
Επίσης ανέφερε ότι άλλη μια πρόκληση είναι το ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που εμπλέκονται σε μια συμφωνία πακέτο για χρέος, αξιολόγησης, έξοδος και μεταμνημονιακή εποχή, πολλά δηλαδή κράτη μέλη κτλ. Παράλληλα, ο ρόλος του ΔΝΤ. “Η μπάλα είναι στην πλευρά του Ταμείου, εμείς θέλουμε αλλά το Ταμείο πρέπει να γίνει πιο ρεαλιστικό στο τι θέλει πχ για χρέος κτλ’, σημείωσε.
Μετά το πρόγραμμα προκλήσεις
Να υπάρξει ιδιοκτησία του προγράμματος και να μην υπάρχουν ρίσκα ανάσχεσης πολιτικών κατά τις προεκλογικές περιόδους. Το είδαμε το 2013 αλλά και σε άλλες χώρες. Έχουν αλλάξει πολλά από το 2015. Τότε κάθε πολιτική που προτείναμε κατακρινόταν, τώρα έχουν καταλάβει. Υπάρχει η αίσθηση ότι είναι θέμα επάρκειας διοίκησης πχ να μαζεύεις φόρους, να περιορίζεις δαπάνες πχ στην υγεία κι όχι να ιδεολογικοποιείς συνέχεια.
Το θέμα είναι η εφαρμογή. Υπάρχουν αδυναμίες στη δημόσια διοίκηση.
Ικανότητα να αντισταθεί κάποιος στις ομάδες συμφερόντων και στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
Η αναπτυξιακή διαδικασία growth bounce
Εν όψει εξόδου, τόνιζε η πηγή της Κομισιόν ότι «θα πρέπει να χτιστεί ένα μαξιλάρι ρευστότητας. Αν οι αγορές ξέρουν ότι υπάρχει θα είναι ασφαλές. 11,7 δις θα δοθούν με το τέλος της αξιολόγησης. Αν γίνει αυτό θα υπάρξει ένα ποσό περίπου 16 δισεκ. Αν έχει τελικά συγκεντρωθεί ένα ποσό 20 δισεκ τότε καλύπτει όλες τις ανάγκες για εξυπηρέτηση χρέους μέχρι το τέλος του 2019. Είναι εφικτό. Μια ιδεά είναι να μπουν τα ποσά αυτά σε ένα ειδικό λογαριασμό μόνο για τα δάνεια κι όχι για δωράκια».
Για το χρέος
Η ίδια πηγή σχολιάζοντας το θέμα του χρέους ανέφερε ότι «δεν χρειαζόμαστε να τα αποφασίσουμε όλα τώρα, αλλά να διαμορφώσουμε ένα μηχανισμό. Δε χρειάζεται να τιμωρούμε την Ελλάδα αν έχει μεγάλη ανάπτυξη, αλλά μέρος της ανάπτυξης να πηγαίνει για το χρέος. Επίσης προβλέπεται να υπάρξουν παρατάσεις στις ωριμάνσεις και ανταλλαγή των ομολόγων των EFSF.
Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί το ESM (υπάρχει δυνατότητα για 27δισεκ.) για να αλλάξει το προφίλ του χρέους πχ τα χρήματα από το ΔΝΤ που είναι ακριβά (4% σε σχέση με το 1% του ESM). Η δημιουργία ενός μαξιλαριού ρευστότητας και η ελάφρυνση του χρέους είναι τα πιο βασικά θέματα για τις αγορές (Cash buffer – reporfiling of the debth are the most important things for the markets).
Επίσης η επιστροφή των SMPs είναι ένα επιπλέον όπλο αλλά κι ένα κίνητρο για την Ελλάδα να παραμείνει σε τροχιά. Αυτά χρήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επενδύσεις αντί για την εξυπηρέτηση του χρέους».
Κίνητρα για όλα τα μέρη – σωστή εκπομπή μηνυμάτων
«Αυτό που θέλουν οι αγορές είναι αξιοπιστία στην εφαρμογή αλλά και ένα πακέτο για το χρέος. Η Ελλάδα θα πρέπει να ανταμειφθεί αλλά και να έχει κίνητρο να παραμείνει σε τροχιά. Το eurogroup επιδιώκει να έχει εχέγγυα ότι η Ελλάδα θα παραμείνει σε αν δρόμο τήρησης των βασικών αρχών δημοσιονομικής ισορροπίας», έλεγε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Προϋποθέσεις για την ανάπτυξη
Μείωση κόκκινων δανείων
Να γίνει ελκυστικός επενδυτικός προορισμός η Ελλάδα
Βελτίωση της δημόσιας διοίκησης πχ ο διορισμός των μόνιμων ΓΓ
Να γίνει πιο φιλικο το φορολογικό περιβάλλον αλλά και οι δαπάνες να έχουν αποτύπωμα στην ανάπτυξη και την κοινωνία (πχ να γίνει διόρθωση με τις εισφορές).
Οι εναλλακτικές μετά το μνημόνιο
Σύμφωνα με τον αξιωματούχο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μια εναλλακτική μετά το μνημόνιο θα μπορούσε να είναι μια προληπτική πιστωτική γραμμή από τον ESM. «Έχει πλεονεκτήματα (προστασία τραπεζών bank waiver, backstop) αλλά και μειονεκτήματα πχ ιδιοκτησία προγράμματος, εμπλοκή στα κοινοβούλια», είπε και πρόσθεσε ότι μια άλλη εναλλακτική θα ήταν «μια σταθερή μεταμνημονιακή εποπτεία – ίσως αυτό να έχει κινδύνους για την εφαρμογή (κάθε έξι μήνες εποπτεία, ίσως κατάλληλο μόνο ια Ιρλανδία θα έλεγαν κάποιοι όχι για την Ελλάδα) ή ενισχυμένη εποπτεία (κανονισμός 472/2013)».