Ρώσοι πράκτορες των υπηρεσιών πληροφοριών επιχείρησαν να κατασκοπεύσουν την προεκλογική εκστρατεία του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν δημιουργώντας πλαστά προφίλ στο Facebook, σύμφωνα με βουλευτή του αμερικανικού Κογκρέσου και με δύο ακόμη πρόσωπα που γνωρίζουν την υπόθεση.
Όπως γράφει στο αποκλειστικό του ρεπορτάζ το Reuters, περίπου 24 λογαριασμοί στο Facebook δημιουργήθηκαν για να παρακολουθούν αξιωματούχους της εκστρατείας του Μακρόν και άλλα κοντινά πρόσωπα του κεντρώου προέδρου την περίοδο που επεδίωκε να νικήσει την ακροδεξιά υποψήφια Μαρίν Λεπέν και άλλους υποψήφιους στις εκλογές που διεξήχθησαν σε δύο γύρους, δήλωσαν οι πηγές. Ο Μακρόν τελικώς πέτυχε σαρωτική νίκη τον Μάιο.
Το Facebook ανακοίνωσε τον Απρίλιο ότι έλαβε μέτρα κατά πλαστών λογαριασμών, οι οποίοι διέσπειραν παραπλανητικές πληροφορίες σχετικά με τις γαλλικές εκλογές.Η Ρωσία έχει επανειλημμένως στο παρελθόν αρνηθεί κάθε ανάμειξη στις γαλλικές εκλογές μέσω υποκλοπών και διαρροών emails και εγγράφων.
Τον Μάιο, σύμφωνα με το Αθηναϊκό πρακτορείο, αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών δήλωσαν στο Reuters ότι στις υποκλοπές εμπλέκονταν χάκερς με διασυνδέσεις στη ρωσική κυβέρνηση, αλλά δεν είχαν απολύτως διακριβωμένες πληροφορίες ότι αυτό είχε συμβεί κατόπιν εντολής του Κρεμλίνου.
Το Facebook επιβεβαίωσε στο Reuters ότι είχε εντοπίσει κατασκοπευτικούς λογαριασμούς στη Γαλλία και τους απενεργοποίησε. Μάλιστα ανακοίνωσε ότι αυτό κατέστη δυνατό χάρις στον συνδυασμό ενός βελτιωμένου αυτόματου εντοπισμού και των ανθρώπινων προσπαθειών που έχουν αυξηθεί για τον εντοπισμό πολύ εξελιγμένων επιθέσεων.
Αξιωματούχοι της εταιρείας ενημέρωσαν για τα ευρήματά τους τα μέλη επιτροπής του Κογκρέσου και τα μέλη του προσωπικού μεταξύ άλλων. Πρόσωπα που εμπλέκονταν στις συνομιλίες επίσης είπαν ότι ο αριθμός των λογαριασμών του Facebook που απενεργοποιήθηκαν στη Γαλλία για προώθηση προπαγάνδας ή για αποστολή μηνυμάτων spam–μεγάλος αριθμός των οποίων σχετίζονταν με την εκλογές–ανήλθε σε 70.000, μεγάλη άνοδος από τους 30.000 λογαριασμούς που η εταιρεία ανακοίνωσε ότι έκλεισε τον Απρίλιο.
Το Facebook δεν αμφισβήτησε τον αριθμό αυτόν.
Αναζητώντας τους φίλους-φίλων
Στην εκστρατεία κατασκοπείας συμμετείχαν ρώσοι πράκτορες που υποδύονταν τους φίλους…φίλων συνεργατών του Μακρόν και προσπαθούσαν να αποσπάσουν από αυτούς προσωπικές πληροφορίες, σύμφωνα με τον αμερικανό βουλευτή του Κογκρέσου και με τις άλλες δύο πηγές.
Υπάλληλοι του Facebook παρατήρησαν τις προσπάθειές τους στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών και τους εντόπισαν χρησιμοποιώντας μέσα τα οποία στο παρελθόν είχε χρησιμοποιήσει η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών, η GRU–δήλωσαν οι πηγές αυτές που ζήτησαν να μην κατονομαστούν επειδή συζητούσαν ευαίσθητες κυβερνητικές και ιδιωτικές διαβαθμισμένες πληροφορίες.
Το Facebook είπε στους αμερικανούς αξιωματούχους ότι δεν θεωρεί πως οι πράκτορες είχαν ”σκάψει αρκετά βαθιά” ώστε να κάνουν τους στόχους να κατεβάσουν κακόβουλο λογισμικό ή να αποκαλύψουν πληροφορίες σχετικά με τη σύνδεσή τους, που θεωρούν ότι ενδεχομένως να ήταν και ο στόχος της επιχείρησης.
Η ίδια μονάδα της GRU , που έφερε την κωδική ονομασία Fancy Bear ή APT 28 στην βιομηχανία της κυβερνοασφάλειας, κατηγορήθηκε ότι είχε διεισδύσει στα συστήματα της Εθνικής Επιτροπής του Δημοκρατικού Κόμματος στην διάρκεια των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ το 2016 και ότι είχε χακάρει πολλούς άλλους πολιτικούς στόχους. Η GRU πάντως δεν απάντησε στο αίτημα να σχολιάσει.
Ηλεκτρονικοί λογαριασμοί που ανήκουν σε αξιωματούχους της εκστρατείας του Μακρόν παραβιάστηκαν και το περιεχόμενό τους διασκορπίστηκε στο διαδίκτυο κατά τις τελευταίες μέρες πριν από τον επαναληπτικό γύρο μεταξύ Μακρόν και Λεπέν.
Οι δυνάμεις επιβολής του νόμου στη Γαλλία και αξιωματούχοι των υπηρεσιών πληροφοριών δεν έχουν δημοσίως κατηγορήσει κάποιον για τις προεκλογικές επιθέσεις.
Ο Μουνίρ Μαχζουμπί, ο οποίος ήταν διευθυντής ψηφιακών μέσων του πολιτικού κινήματος του Μακρόν En Marche και σήμερα είναι υφυπουργός Ψηφιακής Πολιτικής στην κυβέρνησή του, δήλωσε τον Μάιο στο Reuters ότι κάποιοι ειδικοί θεμάτων ασφαλείας κατηγορούν συγκεκριμένα την GRU παρότι δεν διαθέτουν αποδείξεις. Ο Μαχζουμπί και το En Marche αρνήθηκαν να σχολιάσουν.
Όπως γράφει το Politico, η προεκλογική εκστρατεία του Μακρόν, επειδή ακριβώς ανέμενε μαζική επίθεση υποκλοπής, είχε δημιουργήσει δεκάδες πλαστούς λογαριασμούς ηλεκτρονικής αλληλογραφίας για να προκαλέσει σύγχυση στους επίδοξους χάκερς.
Υπάρχουν λίγα γνωστά παραδείγματα εξελιγμένων προσπαθειών κατασκοπείας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το 2015 η εγχώρια υπηρεσία αντικατασκοπείας της Βρετανίας MI5 προειδοποίησε ότι εχθρικές δυνάμεις χρησιμοποιούσαν το δίκτυο LinkedIn για να συνδεθούν και να προσπαθήσουν να στρατολογήσουν κυβερνητικούς υπαλλήλους.
Τα ίδια τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σπανίως σχολιάζουν τέτοιες επιχειρήσεις όταν αποκαλύπτονται.Το Facebook, το οποίο δέχεται αυξανόμενες πιέσεις από κυβερνήσεις ανά τον κόσμο για να ελέγξει τις “πλαστές ειδήσεις” και την προπαγάνδα μέσα από την πλατφόρμα του, έκανε ένα βήμα διαφάνειας με έκθεσή του τον Απρίλιο σχετικά με “επιχειρήσεις πληροφόρησης”, όπως τις χαρακτήριζε.
Ο μεγαλύτερος όγκος αυτού του εγγράφου αναφερόταν στις αποκαλούμενες επιχειρήσεις επηρεασμού, που περιλαμβάνουν λογαριασμούς οι οποίοι διασπείρουν συνδέσμους παραπέμποντας σε ψευδείς ειδήσεις προκειμένου να επηρεάσουν την κοινή γνώμη.