Αυξανόμενες σε αριθμό και ρυθμό εμφανίζονται τον τελευταίο καιρό οι απάτες στο διαδίκτυο, οι οποίες τις περισσότερες φορές είναι επιζήμιες για τους τραπεζικούς λογαριασμούς μας, αν δεν προσέξουμε και δεν είμαστε σε επιφυλακή. Ο κίνδυνος είναι μεγάλος και κάποιες φορές ακόμα και οι πιο καλά προφυλαγμένοι μπορεί να την «πατήσουν».
Έχουν αναφερθεί πολλές περιπτώσεις στις οποίες εγκληματίες αντιγράφουν πιστά το περιβάλλον των ιστοσελίδων διαφόρων τραπεζών, με μια παρόμοια ηλεκτρονική διεύθυνση με την πραγματική ιστοσελίδα της εκάστοτε τράπεζας που χρησιμοποιείται, για να εξαπατήσουν τους πελάτες τους. Μάλιστα ένας τρόπος για να καταλήξει κάποιος σε μια τέτοια κλωνοποιημένη ιστοσελίδα τράπεζας ή ακόμη και του Paypal είναι να κάνει κλικ σε αυτήν μέσω ενός spam e-mail.
Οι απατεώνες στέλνουν επίσης e-mails και μηνύματα που φαίνονται σαν να προέρχονται από μια τράπεζα, ζητώντας σας να επιβεβαιώσετε λεπτομέρειες, όπως τους κωδικούς του e-banking σας, το PIN των χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών σας, λεπτομέρειες του τραπεζικού σας λογαριασμού ή των καρτών σας. Αυτό είναι γνωστό και ως «ψάρεμα» και συχνά συνοδεύεται με μια ιστορία που εξηγεί για ποιον λόγο χρειάζονται τα στοιχεία σας, όπως για επιστροφή χρημάτων, αναβάθμιση της ασφάλειας και συντήρηση του λογαριασμού ή ακόμα και ως συναγερμός για απάτη.
Επιπλέον, οι απατεώνες μπορεί να επικοινωνήσουν με καταναλωτές και επιχειρήσεις προσποιούμενοι ότι είναι τακτικοί προμηθευτές. Ίσως ισχυριστούν ότι τα στοιχεία των τραπεζικών σας λογαριασμών έχουν αλλάξει και σας ζητήσουν να ενημερώσετε τα στοιχεία πληρωμής σας για να κατευθύνουν τα χρήματα σε αυτούς. Εναλλακτικά, μπορεί να σας στείλουν e-mail υποδυόμενοι ότι είναι ανώτεροι υπάλληλοι και να προσπαθήσουν να σας πείσουν να πραγματοποιήσετε μια επείγουσα μεταφορά χρημάτων ηλεκτρονικά.
Σε άλλες περιπτώσεις, σας προσφέρουν «δωρεάν» χρήματα μέσω e-mail ή παρουσιάζουν ένα θαυμάσιο δώρο μεγάλης χρηματικής αξίας, το οποίο δήθεν κερδίσατε, αλλά για να το αποκτήσετε πρέπει να δώσετε «μπροστά» ένα μικρό ποσό.
Πώς να προστατευτείτε
Οι ειδικοί συνιστούν ιδιαίτερη προσοχή σε όλα τα e-mails και τα μηνύματα που λαμβάνετε. Ψεύτικες ιστοσελίδες και μηνύματα είναι εξαιρετικά πιθανό να συνδέονται με οργανωμένο έγκλημα, γι’ αυτό μην απαντάτε με οποιονδήποτε τρόπο και μην βιαστείτε να δράσετε γρήγορα.
Τα περισσότερα μηνύματα απάτης που θα λάβετε σκοπεύουν να σας αγχώσουν, τρομάξουν ή ενθουσιάσουν αρκετά ώστε να μην σκεφτείτε «καθαρά» και να δράσετε άμεσα.
Οι ειδικοί (τράπεζες, πλατφόρμες ηλεκτρονικών πληρωμών, Paypal) προτείνουν τα εξής για να προστατευτείτε:
Ποτέ μην δίνετε στοιχεία ή λεπτομέρειες των τραπεζικών σας λογαριασμών, εκτός κι αν είστε βέβαιοι με ποιον συναλλάσσεστε.
Λάβετε υπόψη ότι μια τράπεζα δεν θα επικοινωνήσει ποτέ μαζί σας μέσω e-mail, ζητώντας σας τα προσωπικά σας στοιχεία ή τα στοιχεία του λογαριασμού σας. Να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που λαμβάνετε δεν περιλαμβάνει σωστά το όνομά σας ή περιέχει ορθογραφικά και γραμματικά λάθη.
Αν λάβατε κάποιο e-mail που πιστεύετε ότι είναι από την τράπεζά σας, τότε καλέστε την τηλεφωνικά, αλλά μην καλέσετε σε κάποιο τηλεφωνικό αριθμό ή μην «κλικάρετε» link που περιέχονται στο e-mail. Προτιμήστε τον τηλεφωνικό κατάλογο ή την ιστοσελίδα της τράπεζάς σας.
Να θυμάστε ότι υπάλληλοι της τράπεζας ποτέ δεν θα σας ζητήσουν το PIN των χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών σας.
Μην προσφέρετε χρήματα σε κάποιον που δεν γνωρίζετε. Αν έχετε κερδίσει κάποιο δώρο, σε καμία περίπτωση δεν θα απαιτηθούν έξτρα χρήματα από εσάς για να το αποκτήσετε.
Πρέπει να ελέγχετε συχνά τις κινήσεις του τραπεζικού λογαριασμού και των καρτών που χρησιμοποιείτε.
Να ελέγχετε πάντα με προσοχή τη διεύθυνση της ιστοσελίδας της τράπεζας που χρησιμοποιείτε, αναζητώντας μικρές διαφορές, ειδικότερα αν κάνατε κλικ σε αυτήν μέσω e-mail που θα μπορούσε να είναι απάτη. Είναι καλύτερο για εσάς να έχετε προσθέσει σε σελιδοδείκτη την ιστοσελίδα της τράπεζάς σας ή να πληκτρολογήσετε τη διεύθυνση μόνοι σας.
Αν πέσατε θύμα απάτης…
Αν πέσατε θύμα κάποιας ηλεκτρονικής απάτης, τότε πρέπει να προχωρήσετε άμεσα σε κάποιες κινήσεις. Αρχικά, οφείλετε να επικοινωνήσετε με την τράπεζά σας προκειμένου να αλλάξετε τους κωδικούς πρόσβασής σας ή ακόμη και να ακυρώσετε τις κάρτες σας και να επανεκδώσετε άλλες.
Αν έχει ήδη πραγματοποιηθεί κάποια τραπεζική συναλλαγή στον λογαριασμό σας, την οποία δεν έχετε κάνει εσείς, τότε πρέπει να προχωρήσετε σε αίτημα για αμφισβήτηση της συναλλαγής σας στην τράπεζά σας όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Αντίστοιχα, αν δείτε κάποια συναλλαγή στο Paypal που δεν την έχετε πραγματοποιήσει εσείς, επικοινωνήστε με το Paypal και αλλάξτε τους κωδικούς πρόσβασής σας.
Επιπλέον, καλό θα ήταν να αλλάξετε και τους κωδικούς πρόσβασης στα e-mails σας, σε περίπτωση που έχετε στοχοποιηθεί από χάκερ.
Επίσης, αν έχετε ήδη χάσει χρήματα από μια απάτη, πιθανότατα οι απατεώνες να σας στοχοποιήσουν ξανά ή να πουλήσουν τα στοιχεία σας σε άλλους εγκληματίες. Ωστόσο, μπορεί να σας προσεγγίσουν με άλλου τύπου απάτη μέσω του e-mail σας.
Τέλος, πρέπει να αναφέρετε το συμβάν είτε στη Γενική Γραμματεία Προστασίας Καταναλωτή είτε στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, ώστε να φροντίσουν να «κυνηγήσουν» με όλα τα μέσα που διαθέτουν τους εγκληματίες για να προστατευθούν οι υπόλοιποι καταναλωτές.
