Νέο στοιχείο «βόμβα» αποκάλυψε το Facebook για το σκάνδαλο με την Cambridge Analytica. Όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση, η εταιρεία πολιτικών συμβούλων ενδέχεται να είχε αποκτήσει πρόσβαση στα προσωπικά δεδομένα 87 εκατομμυρίων χρηστών και όχι 50 εκατομμυρίων, όπως ήταν η προηγούμενη εκτίμηση.
«Συνολικά, πιστεύουμε ότι οι προσωπικές πληροφορίες έως και 87 εκατομμυρίων χρηστών –οι περισσότεροι εκ των οποίων βρίσκονται στις ΗΠΑ– αποκτήθηκαν αθέματα από την Cambridge Analytica», ανέφερε η εταιρεία του Μαρκ Ζάκερμπεργκ.
Την πληροφορία αυτή έδωσε στη δημοσιότητα ο επικεφαλής του τεχνολογικού τομέα του Facebook, Μάικ Σρέπφερ, σε μια ανάρτησή του που αφορούσε τις ενέργειες, στις οποίες προβαίνει η εταιρεία, προκειμένου να περιορίσει την πρόσβαση τρίτων στα προσωπικά δεδομένων των χρηστών του.
Καταθέτει ο Ζούκερμπεργκ
Η ανακοίνωση ήρθε λίγες ώρες αφού έγινε γνωστό ότι ο ιδρυτής του Facebook, Μαρκ Ζούκερμπεργκ, θα καταθέσει ενώπιον της αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων στις 11 Απριλίου.
Η κατάθεση θα πραγματοποιηθεί στις 10:00 (τοπική ώρα, 17:00 ώρα Ελλάδας) της 11ης Απριλίου ενώπιον της επιτροπής Εμπορίου και Ενέργειας της Βουλής, επιβεβαίωσαν ο ρεπουμπλικανός πρόεδρός της, Γκρεγκ Γουόλντεν, και ο δημοκρατικός Φρανκ Παλόουν που είναι μέλος της.
Αμφότεροι εξέφρασαν την ελπίδα ότι η κατάθεση του Ζούκερμπεργκ «θα επιτρέψει στους Αμερικανούς να καταλάβουν καλύτερα τι γίνονται τα προσωπικά δεδομένα τους στο Ίντερνετ».
«Εκτιμάμε το γεγονός ότι ο Ζάκερμπεργκ δέχεται να καταθέσει ενώπιον της επιτροπής και βιαζόμαστε να απαντήσει στις ερωτήσεις μας στις 11 Απριλίου», δήλωσαν οι κοινοβουλευτικοί.
Το χρονικό του σκανδάλου
Όλα άρχισαν από την έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τις εφημερίδες New York Times και Observer. Τα στοιχεία «είδαν» το φως της δημοσιότητας στις 17 Μαρτίου 2018. Σύμφωνα με αυτά, η εταιρεία ανάλυσης δεδομένων Cambridge Analytica συγκέντρωσε, χωρίς τη συγκατάθεσή τους, προσωπικές πληροφορίες 50 εκατομμυρίων χρηστών του Facebook (σ.σ. αριθμός που αυξήθηκε σήμερα) αναπτύσσοντας τεχνικές υποστήριξης του Ντόναλντ Τραμπ κατά την προεκλογική εκστρατεία του 2016.
Μόλις ξέσπασε το σκάνδαλο, η Facebook Inc. ανακοίνωσε ότι διακόπτει τη συνεργασία της με την Cambridge Analytica αφού διαπίστωσε παραβίαση της πολιτικής προστασίας προσωπικών δεδομένων. Η Facebook διέκοψε την πρόσβαση τόσο της Cambridge Analytica, όσο και της μητρικής Strategic Communication Laboratories (SCL), αλλά και του Αλεξάντρ Κόγκαν, ψυχολόγου ερευνητή στο Πανεπιστήμιο του Cambridge και του Κρίστοφερ Γουίλι, επικεφαλής της εταιρείας Eunoia Technologies και πρώην υπαλλήλου της Cambridge Analytica, που εμπλέκονται στην επιχείρηση παραβίασης προσωπικών δεδομένων.
Η γενική εισαγγελέας της Μασαχουσέτης ανακοίνωσε την έναρξη έρευνας έπειτα από τη δημοσίευση των πληροφοριών αυτών.
Τα στοιχεία της έρευνας
Σύμφωνα με την έρευνα των δύο εφημερίδων, η Cambridge Analytica χρησιμοποίησε χωρίς εξουσιοδότηση τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών που συγκέντρωσε για να αναπτύξει, στις αρχές του 2014, λογισμικό που επιτρέπει την πρόβλεψη ή τον επηρεασμό της ψήφου των εκλογέων.
Οι δύο εφημερίδες επικαλέστηκαν πληροφορίες που προέρχονταν από πρώην υπαλλήλους και συνεργάτες της Cambridge Analytica, αλλά και έγγραφα, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για την μεγαλύτερη παραβίαση στην ιστορία της Facebook Inc.
O Observer επικαλέστηκε τον whistleblower Κρίστοφερ Γουίλι, ο οποίος συμμετείχε στο στήσιμο της Cambridge Analytica και συνεργάσθηκε με τον ερευνητή Αλεξάντερ Κόγκαν, ψυχολόγο ερευνητή στο Πανεπιστήμιο του Cambridge για να συγκεντρώσει τα προσωπικά δεδομένα, να λέει ότι το σύστημα μπορεί να συστήσει το προφίλ μεμονωμένων ψηφοφόρων και να τους βομβαρδίσει με προσωποποιημένα διαφημιστικά μηνύματα.
«Εκμεταλλευθήκαμε το Facebook για να συγκεντρώσουμε εκατομμύρια προσωπικά προφίλ. Και κατασκευάσαμε μοντέλα για να εκμεταλλευθούμε ό,τι ξέραμε γι’ αυτούς, για να στοχεύσουμε τους ενδόμυχους φόβους τους. Αυτή ήταν η βάση επί της οποίας στήθηκε ολόκληρη η εταιρεία», δήλωσε ο Κρίστοφερ Γουίλι στον Observer.
Οι New York Times ανέφεραν ότι οι συνεντεύξεις με πρώην υπαλλήλους και συνεργάτες της Cambridge Analytica, καθώς και η εξέταση των email και εγγράφων της εταιρείας, αποκαλύπτουν ότι η εταιρεία όχι μόνο στηρίχθηκε σε προσωπικά δεδομένα από το Facebook, αλλά και ότι συνεχίζει να έχει στην κατοχή της την πλειονότητα ή και το σύνολο αυτών.
Η εφαρμογή: thisisyourdigitallife
Σύμφωνα με τον Observer, τα δεδομένα συγκεντρώθηκαν μέσω μίας app με την ονομασία thisisyourdigitallife, η οποία σχεδιάστηκε από τον Αλεξάντρ Κόγκαν, ανεξάρτητα από την εργασία του στο Πανεπιστήμιο του Cambridge.
Μέσω της εταιρείας του Κόγκαν, της Global Science Research, και σε συνεργασία με την Cambridge Analytica, εκατοντάδες χιλιάδες χρήστες, 270.000 για την ακρίβεια, πληρώθηκαν για να κάνουν ένα τεστ προσωπικότητας και συμφώνησαν με τη συγκέντρωση των προσωπικών τους δεδομένων για πανεπιστημιακή χρήση, αναφέρεται στο δημοσίευμα του Observer. Αλλωστε η app του Κόγκαν διαφημιζόταν στο Facebook ως «ερευνητική εφαρμογή που χρησιμοποιείται από ψυχολόγους».
Ωστόσο, η εφαρμογή thisisyourdigitallife συγκέντρωσε πληροφορίες από τους φίλους στο Facebook όσων έκαναν το τεστ, γεγονός που οδήγησε σε μία συγκέντρωση στοιχείων δεκάδων εκατομμυρίων προσώπων, παρά το γεγονός ότι η «platform pοlicy» του Facebook, επιτρέπει τη συλλογή στοιχείων φίλων μόνο για τη βελτίωση της εμπειρίας των χρηστών στην χρήση της πλατφόρμας και απαγορεύει την πώλησή τους ή την χρησιμοποίησή τους για διαφημιστικούς σκοπούς. Η Facebook εξήγησε ότι ο Κόγκαν συγκέντρωσε νομίμως τα δεδομένων των χρηστών, αλλά παραβίασε τους όρους της πλατφόρμας διαβιβάζοντάς τα στην Cambridge Analytica και στον Κρίστοφερ Γουίλι.
Το Facebook διέγραψε την εφαρμογή το 2015 αφού έμαθε την μη τήρηση της πολιτικής του.
Ο Αλεξάντρ Κόγκαν, όπως και όλοι όσοι είχαν λάβει τα δεδομένα, διαβεβαίωσε την Facebook ότι όλα τα στοιχεία έχουν καταστραφεί. Ομως οι επικεφαλής της αμερικανικής πλατφόρμας δεν εξήγησαν ποτέ με ποιον τρόπο συγκεντρώθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν.
Μπλεγμένη και στο βρετανικό δημοψήφισμα
Η Cambridge Analytica, ως θυγατρική της SCL, είναι γνωστή και από την ανάμειξή της στην προεκλογική εκστρατεία για το δημοψήφισμα που οδήγησε στο Brexit, κατά τη διάρκεια της οποίας συνεργάσθηκε με την ομάδα Leave.EU υπέρ του Brexit προσφέροντας σχήματα συγκέντρωσης δεδομένων και στόχευσης κοινού.
Η εταιρεία χρηματοδοτήθηκε με 15 εκατομμύρια δολάρια από τον Ρόμπερτ Μέρσερ, αμερικανό επιχειρηματία που έκανε περιουσία με τα hedge funds και είναι ένας από τους κύριους δωρητές του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.
Σύμφωνα με τον Observer, την Cambridge Analytica διηύθυνε ο περιώνυμος Στιβ Μπάνον, ένας από τους στενούς συνεργάτες του Ντόναλντ Τραμπ, πριν εκδιωχθεί από τον Λευκό Οίκο το καλοκαίρι του 2017.
