Κάτι λιγότερο από ένας μήνας απέμεινε μέχρι τις 24 Ιουνίου όταν η Τουρκία θα οδηγηθεί στις πρώτες εκλογές με το νέο σύστημα και οι πολίτες δεν θα εκλέξουν πρωθυπουργό αλλά πρόεδρο. Και αυτός δεν θα είναι άλλος από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Για εκείνον το θέμα δεν είναι αν θα εκλεγεί, αλλά αν θα βγεί από τον πρώτο γύρο. Αυτό θέλει. Και αν θα κερδίσει το κόμμα του τη Βουλή για να μπορεί να κάνει… ό,τι θέλει. Οι δημοσκοπήσεις, όμως, δείχνουν πως στο δεύτερο κομμάτι θα τα βρει «σκούρα».
Για πρώτη φορά, όσοι εκλεγούν στη νέα Εθνοσυνέλευση δεν θα μπορούν να έχουν θέση στην επόμενη κυβέρνηση. Η οποία θα σχηματιστεί από τον πρόεδρο. Και όλους τους… ανθρώπους του.
Με το χρόνο για τις εκλογές στην Τουρκία να μετρά αντίστροφα, το φως της δημοσιότητας βλέπουν νέες δημοσκοπήσεις. Για όλα τα… γούστα, ανάλογα ποιος τις κάνει και ποιος τις «παραγγέλνει».
Πρώτος σε όλες τις δημοσκοπήσεις ο Ερντογάν
Ο αντιπρόεδρος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (του Ερντογάν) και εκπρόσωπος του κόμματος Μαχίρ Ουνάλ απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου δήλωσε ότι το κυβερνών κόμμα για βρίσκεται στο 54-56%, όσον αφορά στην εκλογή προέδρου. Για τις βουλευτικές διατηρεί την δυναμική που είχε, στο 46-48%.
Σύμφωνα με τον Ουνάλ, υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Μουχαρέμ Ιντζέ και η Μεράλ Άκσενερ του Καλού Κόμματος (İyi Parti) επικεντρώνονται περισσότερο στις βουλευτικές εκλογές. Γιατί, όπως είπε, δεν μπορούν να κερδίσουν τις προεδρικές.
Η εταιρία δημοσκοπήσεων ANDY Ar του Faruk Acar, που είχε προβλέψει με επιτυχία τα αποτελέσματα της τελευταίας εκλογικής αναμέτρησης, προέβλεψε ότι η συμμαχία του κυβερνώντος κόμματος με το κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος (σ.σ. Γκρίζοι Λύκοι) θα βγάλει τον Ερντογάν πρόεδρο από τον πρώτο γύρο με 55%. Περίπου με τα ίδια ποσοστά προβλέπουν ότι δεν θα υπάρξει δεύτερος γύρος η ANAR του İbrahim Uslu με 56% και η A&G του Adil Gür που βλέπει την συμμαχία του Ερντογάν στο 55-60% από τον πρώτο γύρο.
Ανεβαίνει η Ακσενέρ
Στον αντίποδα, η φίλα προσκείμενη στο ρεπουμπλικανικό κόμμα Cumhuriyet, δημοσιεύει την δημοσκόπηση της Mediar. Προβλέπει ότι ο Ταγίπ Ερντογάν δεν θα καταφέρει να εκλεγεί στον πρώτο γύρο και ότι στο δεύτερο θα έχει να αντιμετωπίσει τον Μουχαρέμ Ιντζέ.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, αυτοί που λένε ότι θα ψηφίσουν τον Ταγίπ Ερντογάν είναι 43,5% ενώ το 22,2% «ψηφίζει» τον Μουχαρέμ Ιντζέ. Εντυπωσιακό είναι δε το ποσοστό που προκύπτει για την Μεράλ Ακσενέρ με 19,31%. Ποσοστό που δεν πλησιάζει σε καμία άλλη δημοσκόπηση.
Πιο αναλυτική, ρεαλιστική και κοντά στην προϋπάρχουσα δυναμική των κομμάτων εμφανίζεται μέχρι στιγμής η δημοσκόπηση της KONDA. Σύμφωνα με αυτή, το 51,4% των ψηφοφόρων επιλέγει τον Ερντογάν, δεύτερο τον Μουχαρέμ Ιντζέ με 23,9%, τρίτη την Ακσενέρ με 12,3% και τέταρτο τον φυλακισμένο Ντεμιρτάς στο 9,6%.
Το νέο εκλογικό σύστημα
Με το νέο προεδρικό σύστημα, η Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση που πλέον θα αριθμεί 600 βουλευτές. Ήδη με την ανακοίνωση των υποψηφίων «φουντώνουν» οι συζητήσεις και τα ερωτήματα για το ποια θα είναι τα ονόματα του νέου υπουργικού Συμβουλίου.
Το νέο σύστημα δεν επιτρέπει την υπουργοποίηση βουλευτών. Έτσι όσα πρωτοκλασάτα στελέχη, μεταξύ τους νυν υπουργοί είναι υποψήφιοι βουλευτές φυσικά σε εκλέξιμες θέσεις, δεν θα έχουν θέση στην επόμενη κυβέρνηση ακόμη και αν το κόμμα τους κερδίσει.
Η Βουλή
Πέρα όμως από το αν ο πρόεδρος θα εκλεγεί στον πρώτο γύρο, με βέβαιη την πρωτιά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ιδιαίτερη σημασία έχει η πλειοψηφία την Βουλή. Στο νέο σύστημα πρόεδρος που δεν θα ελέγχει την Βουλή μέσω του κόμματός του, δεν θα μπορεί να νομοθετεί και θα αντιμετωπίζει σοβαρά θέματα παρά τις αυξημένες εκτελεστικές εξουσίες που του παρέχει το νέο σύστημα.
Και εκεί είναι ίσως το μεγάλο στοίχημα και για τον Ερντογάν που δεν θέλει καν να σκεφθεί τέτοια πιθανότητα. Γι’ αυτό έχει ρίξει στον αγώνα για την Βουλή πρωτοκλασάτα στελέχη του κόμματος. Τονίζει δε πολλάκις την κρισιμότητα των βουλευτικών εκλογών. Kαι ζητά από τον κομματικό μηχανισμό να μην μείνει σπίτι που δεν θα επισκεφθούν προεκλογικά.
Από την έρευνα της KONDA προκύπτει ότι το κόμμα του Ερντογάν χάνει έδαφος στις δυτικές πόλεις. Κερδίζει, όμως ψήφους από το κουρδικό κόμμα στις ανατολικές. Το Ρεπουμπλικανικό δε, χάνει 2 με 3 μονάδες προς το νέο κόμμα της Άκσενερ.
Μετά την κατανομή των αναποφάσιστων για τις βουλευτικές εκλογές, το κυβερνών κόμμα εμφανίζεται σε αυτή τη δημοσκόπηση να αγγίζει το 45%. Ακολουθεί το Ρεπουμπλικανικό το 23,5%, το Εθνικιστικό το 9%, το Καλό Κόμμα 8,5% και το Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών (κουρδικό) 9%.
Αν επιβεβαιωθούν αυτά τα ποσοστά το κουρδικό που δεν μετέχει σε κάποια συμμαχία θα κινδυνέψει να μείνει οριακά εκτός Βουλής.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ