Το παθητικό κάπνισμα αποτελεί “αγκάθι” για την ελληνική δημόσια υγεία καθώς το ποσοστό των παθητικών καπνιστών είναι διπλάσιο από εκείνο των καπνιστών. Στις χώρες της ΕΕ το 25% των ανθρώπων, ηλικίας άνω των 15 ετών είναι καπνιστές, ενώ το ποσοστό των παθητικών καπνιστών ανέρχεται στο 20%. Η Ελλάδα έχει το υψηλότερο ποσοστό καπνιστών στην Ευρώπη (32,6% ) ενώ το 64,2% των Ελλήνων εκτίθενται καθημερινά στο παθητικό κάπνισμα σε κλειστούς χώρους.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από ομιλία της ιατρού Δημόσιας Υγείας ΕΣΥ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ) Ασημένιας Αδαμίδου, με τίτλο: “Επιδημιολογία του καπνίσματος στην Ελλάδας”, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο ημερίδας με θέμα: “Κάπνισμα: Απειλή για την ανάπτυξη και τη δημόσια υγεία” η οποία διοργανώθηκε από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.
“Αν και φαίνεται αρκετά ενθαρρυντικό το ότι αρκετοί θέλουν να διακόψουν το κάπνισμα και τελικά ένα μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων δεν καπνίζει, έχουμε τη θλιβερή πρωτιά στο παθητικό κάπνισμα, το οποίο είναι ένα μεγάλο “αγκάθι” για τη δημόσια υγεία της Ελλάδας σήμερα. Ενώ υπάρχει η πρόβλεψη δηλαδή η νομοθεσία, δεν εφαρμόζεται και δεν είναι υποστηρικτικό το περιβάλλον γι αυτή τη νομοθεσία. Και το κακό είναι ότι νεαρά παιδιά εθίζονται από μικρά ως παθητικοί καπνιστές τόσο σε δημόσιους χώρους όσο και στο ίδιο τους το σπίτι”, ανέφερε στο ΑΠΕ -ΜΠΕ η κ. Αδαμίδου.
Όπως επισήμανε στην ομιλία της η κ. Αδαμίδου, επικαλούμενη στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα έρχεται δεύτερη σε ποσοστά καπνιστών (32,6%) στην ΕΕ με πρώτη τη Βουλγαρία (34,7) ενώ, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, (2013) το 43,7% των ανδρών και το 34% των γυναικών καπνίζουν.
Σύμφωνα με στοιχεία έρευνας της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, σχετικά με το κάπνισμα σε άτομα ηλικίας άνω των 15 ετών, τα οποία επικαλέστηκε η κ. Αδαμίδου, το 93,3% των προϊόντων καπνού που καταναλώνονται είναι τσιγάρα (πακέτα ή στριφτά) ενώ 3 στους 10 (27,3%) καπνίζουν καθημερινά, 1 στους 20 (5,3%) καπνίζει περιστασιακά, 7 στους 10 (67,4%) δεν καπνίζουν (εκ των οποίων 51,4% δεν κάπνισε ποτέ και το 16% κάπνιζε και διέκοψε πριν από διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών). Επίσξς, τέσσερις στους δέκα (39,4%) είναι άντρες και τρεις στους δέκα (26,4%) γυναίκες. Το μεγαλύτερο ποσοστό των καπνιστών (42,5%) άρχισε να καπνίζει σε ηλικία 15-18 ετών, ενώ ένα ποσοστό 39% ξεκίνησε το κάπνισμα σε ηλικία 19-25 ετών.
“Το κάπνισμα σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας είναι η βασική αιτία του 17% των θανάτων Ελλήνων ηλικίας άνω των 30 ετών. Το 2011 ο αριθμός των εισαγωγών στα δημόσια νοσοκομεία, για παθήσεις που συσχετίζονταν ή προκαλούνταν από το κάπνισμα, ανήλθε στις 199.028, ενώ η νοσοκομειακή δαπάνη ξεπέρασε τα 554 εκατομμύρια ευρώ”, ανέφερε η κ. Αδαμίδου.
Επίσης, επισήμανε, ότι στοιχεία έρευνας για το κάπνισμα, σε νέους 13-15 ετών, η οποία πραγματοποιήθηκε το 2007, έδειξαν πως το 32,1% έχει κάνει χρήση προϊόντων καπνού, το 16,2% καπνίζουν συστηματικά κάθε μέρα, το 20% πιθανολογούν ότι θα ξεκινήσουν τον επόμενο χρόνο, το 89,8% εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα στο σπίτι τους, το 94,1% εκτίθενται σε παθητικό κάπνισμα σε δημόσιους χώρους και το 95% μπορούν να αγοράσουν τσιγάρα χωρίς περιορισμό.
Εξάλλου, σύμφωνα με στοιχεία έρευνας για το κάπνισμα στους εφήβους στην Ελλάδα, (Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής -2014) έχουν καπνίσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους: ένας στους τρεις εφήβους 15 ετών, ένας τους επτά εφήβους 13 ετών, το 1,6% των 11χρονων μαθητών, ενώ το 1/3 των 15χρονων καπνίζουν καθημερινά και το 1/5 από αυτούς καπνίζει τουλάχιστον έξι τσιγάρα την ημέρα. Σε ότι αφορά το ηλεκτρονικό τσιγάρο έχει κάνει χρήση ένας στους έξι ηλικίας 15 ετών, έστω και μία φορά, το 8,1% των 13χρονων και το 1,9% των 11χρονων. Η πλειονότητα δήλωνε ότι έκανε απλή δοκιμή και όχι χρήση, ενώ τα περισσότερα παιδιά ήταν αγόρια.
“Από τον Διεθνή Οργανισμό Ερευνών για τον Καρκίνο έχει αναφερθεί ότι τα προϊόντα καπνού εξακολουθούν να πωλούνται ως νόμιμο προϊόν. Κανένα άλλο προϊόν με τις αποδεδειγμένα ολέθριες συνέπειες για την υγεία δεν κατασκευάζεται και διακινείται νόμιμα ανά τον κόσμο”, τόνισε η κ. Αδαμίδου.
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, στοχεύοντας στην ενημέρωση των μαθητών γυμνασίων για το κάπνισμα ξεκίνησε το 2013 τη δράση “Ενεργητικός Αντικαπνιστής” η οποία εντάχθηκε στις δράσεις του Δικτύου Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας. Όπως ανέφερε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η προϊσταμένη του τμήματος Δημόσιας Υγείας στη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της ΠΚΜ, ιατρός Δημόσιας Υγείας ΕΣΥ, Μαρία Σιδηροπούλου, στο πλαίσιο της δράσης “Ενεργητικός Αντικαπνιστής”, ενημερώθηκαν συνολικά 9005 μαθητές, ηλικίας 12-14 ετών, από το 2013 μέχρι σήμερα. Το επόμενο βήμα θα είναι να διερευνηθεί η αποτελεσματικότητα αυτής της δράσης.
