Το τρομοκρατικό χτύπημα στην Αγ. Πετρούπολη εγείρει ξανά το φόβο της ισλαμικής τρομοκρατίας των Τσετσένων εξτρεμιστών για τη Ρωσία.
Άλλωστε, όπως είναι ευρέως γνωστό οι Τσετσένοι αποτελούν μία σημαντική δύναμη στο πλευρό του «Ισλαμικού Χαλιφάτου», ενώ η παρουσία τους εκεί έχει συσχετιστεί και με τη ρωσική επέμβαση στη Συρία. Όπως και αν έχει η Τσετσενία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για την ρωσική πολιτική έναντι της διεθνούς τρομοκρατίας και σε αυτό το πλαίσιο αξίζει να αναλύσουμε τον ρόλο αυτό.
Γράφει ο Πολυδεύκης
Ειδικός Συνεργάτης του Geopolitics & Daily News
Τα τελευταία χρόνια η Τσετσενία έχει αναπτύξει έντονη δραστηριότητα πέραν των ρωσικών συνόρων. Σήμερα η Τσετσενία είναι μια από τις πιο πιστές δημοκρατίες στο Κρεμλίνο, ενώ έχει δημιουργήσει πολλές οικονομικές και πολιτικές επαφές και με τους πιο ισχυρούς ηγέτες στη Μέση Ανατολή.
Στις 27/11/16, 0 KADYROV μετέβη στη Σαουδική Αραβία κατόπιν πρόσκλησης του Αναπληρωτή Πρίγκιπα Διαδόχου, MUHAMMAD BIN SALMAN, ΥΠΑΜ και Προέδρου του «Council on Economic Affairs and Development». Οι δύο άνδρες συζήτησαν θέματα που αφορούσαν την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του θρησκευτικού εξτρεμισμού καθώς και τις σχέσεις μεταξύ της Ρωσίας και της Σαουδικής Αραβίας στην περιοχή.
Η επίσκεψη του KADYROV πραγματοποιήθηκε σε μια περίοδο που αφενός η Ρωσία βοηθά τη συριακή Κυβέρνηση να ανακτήσει κάποιο έδαφος και αφετέρου τα εμπλεκόμενα, στις περιφερειακές εξελίξεις, μέρη προσπαθούν να προσδιορίσουν το μέλλον της Συρίας αλλά και των ιδίων μετά τις αμερικανικές εκλογές. Με βάση αυτά τα δεδομένα, ο KADYROV ενδέχεται να είναι ο αγγελιοφόρος του Κρεμλίνου. Έχοντας αναθερμάνει τις προσωπικές του σχέσεις με τη σαουδαραβική ηγεσία, o KADYROV βρίσκεται στην κατάλληλη θέση να μεσολαβήσει για τις θέσεις της Ρωσίας στους Σαουδάραβες καθώς και να διαπραγματευτεί δύσκολα ζητήματα μεταξύ Μόσχας και Riyadh.
O χαρισματικός ηγέτης της Τσετσενίας, R. KADYROV, θεωρεί εαυτόν «ένθερμο στρατιώτη» του Ρώσου Προέδρου, V. PUTIN, και είναι πρόθυμος να στηρίξει τόσο στρατιωτικά όσο και πολιτικά οιανδήποτε πρωτοβουλία προωθεί ο Ρώσος Πρόεδρος. 0 KADYROV ήταν ιδιαίτερα υποστηρικτικός στη ρωσική επιχείρηση στη Συρία αφού στήριξε Τσετσένους εθελοντές που πολεμούσαν για τον ASAD καθώς και την αποστολή μελών της τσετσενικής υπηρεσίας επιβολής του νόμου για τη φρούρηση των ρωσικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων στη Συρία.
Τον περασμένο Δεκέμβριο η παρουσία Τσετσένων μαχητών στα ρωσικά στρατεύματα υπήρξε το αντικείμενο πολλών σχολιασμών και αναλύσεων. Αρχικά, o R. KADYROV είχε αρνηθεί οποιαδήποτε παρουσία μαχητών, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι εάν το Κρεμλίνο έδινε ανάλογη εντολή, «τα στρατεύματα που βρίσκονταν στην Τσετσενία θα μεταφέρονταν ευχαρίστως στη Συρία».
Έναν μήνα αργότερα ο ίδιος παραδέχθηκε ότι ένα Τάγμα της Αστυνομίας Στρατού αποτελούμενο από Τσετσένους-εθνικιστές- βρισκόταν πράγματι στη Συρία ως μέρος των ρωσικών Δυνάμεων. Επιπλέον, σε οπτικοακουστικό υλικό απεικονίζονταν περίπου 500 άνδρες που ανέμεναν να αναχωρήσουν για τη Συρία.
O KADYROV απέδειξε πρόσφατα ότι είναι χρήσιμος για τη ρωσική διπλωματία στην περιοχή. Τον Οκτώβριο του 2016, ο KADYROV ήρθε στο προσκήνιο ως κύριος διαπραγματευτής για την απελευθέρωση των Ρώσων ναυτικών στη Λιβύη. Μέλη του ρωσικού δεξαμενόπλοιου «Mechanic Chebotaryov» συνελήφθησαν από τις λιβυκές Αρχές τον Σεπτέμβριο του 2015 με την κατηγορία του λαθρεμπορίου πετρελαίου. Η διαδικασία απελευθέρωσης των ναυτικών ήταν μια μακρά διπλωματική προσπάθεια: δύο μέλη του
πληρώματος αφέθηκαν ελεύθερα μέσα σε έναν μήνα από τη σύλληψή τους τον Οκτώβριο του 2015, αλλά χρειάστηκε σχεδόν ένας χρόνος για να αφεθούν ελεύθεροι και οι άλλοι τρεις.
O Τσετσένος ηγέτης καυχήθηκε στον λογαριασμό του στο «ΙΝ5ΤΑ6 RAM» για τον ρόλο που διαδραμάτισε στη διαδικασία διαπραγμάτευσης, λέγοντας ότι ο προσωπικός του σύμβουλος, ADAM DELIMKHANOV, βρισκόταν σε άμεση επαφή με Λίβυους ανώτατους αξιωματούχους καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας. O KADYROV επισήμανε ότι ο Ρώσος ΥΠΕΞ, S. LAVROV, είχε προσωπικά εμπλακεί στο θέμα αυτό, ενώ η αποστολή αντιπροσωπίας του KADYROV στην Τρίπολη έγινε κατόπιν συντονισμού με το ρωσικό ΥΠΕΞ.
Είναι αξιοσημείωτο ότι οι ση μαντικές επαφές που έχει αναπτύξει ο Τσετσένος ηγέτης χρησιμοποιούνται ενίοτε από τη Μόσχα, στο πλαίσιο της διπλωματικής της δραστηριότητας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός πως η Μόσχα επιχειρεί διπλωματικά μέσω του «ορθόδοξου χριστιανικού τόξου» που ανέκαθεν αποτελούσε στόχο διάσπασης για τη δυτική διπλωματία. Ωστόσο, στη Μ. Ανατολή η Μόσχα είχε επιτύχει να διεισδύσει κατά τα χρόνια της ΕΣΣΔ, μέσω της προβαλλόμενης κουλτούρας αθεΐας του καθεστώτος, η οποία ήταν προτιμότερη για τους φονταμενταλιστές μουσουλμάνους από το δόγμα «ΙΝ GOD WE TRUST» Hv. Βασιλείου και ΗΠΑ. Σήμερα αυτή η γεωθρησκευτική προσέγγιση της Ρωσίας έχει διαταραχθεί από το πιο ορθόδοξο προφίλ που προωθεί ο V. PUTIN.
Κάπου σε αυτό το σημείο η Τσετσενία αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη ρωσική διπλωματία. Δεν είναι μόνο οι καλές σχέσεις που διατηρεί η χώρα με τους Taliban του Αφγανιστάν, οι οποίοι ήταν οι μόνοι, μαζί με τη Γεωργία, που αναγνώρισαν το κρατίδιο στην προσπάθεια απόσχισής του το 1991, αλλά και το θρήσκευμα του πληθυσμού που κατά κύριο λόγο είναι σουνίτες μουσουλμάνοι. Ως εκ τούτου οι Τσετσένοι μπορούν να συνδράμουν για λογαριασμό της Μόσχας σε όσες περιοχές η γεωθρησκεία αποτελεί κυρίαρχο εργαλείο.
Στις αρχές του έτους ο στενός Σύμβουλος του Τσετσένου ηγέτη, ADAM DELIMKHANOV, μαζί με τον Μουφτή της Τσετσενίας, SALΑΗ HAJI MEZHIEV, μετέβησαν στη Συρία, προκειμένου να συναντηθούν με τον αδελφό του Σύριου Προέδρου, MAHER AL ASAD, τον Κυβερνήτη της Aleppo, HUSSEIN DIAB, Σύριους θρησκευτικούς ηγέτες, καθώς και με τον Ρώσο στρατιωτικό Δκτή στη Συρία.
Οι συναντήσεις είχαν αρκετά ενδιαφέροντα αποτελέσματα, ενώ λήφθηκαν και κάποιες αποφάσεις. Το «REGIONAL PUBLIC FUND», το οποίο πήρε το όνομά του από τον πατέρα του KADYROV, τον ΑΚΗΜΑΤ HAJJI KADYROV, αποφάσισε να αναστηλώσει το τέμενος Umayyad, το οποίο συγκαταλέγεται στα μνημεία ιστορικής κληρονομιάς της «UNESCO» και καταστράφηκε από την «ΙS». Τον περασμένο μήνα το «REGIONAL PUBLIC FUND» οργάνωσε την παράδοση 10 τόνων ανθρωπιστικής βοήθειας στη Συρία. Επίσης, τον περασμένο Σεπτέμβριο απέστειλε περισσότερα από 2.500 αιγοπρόβατα και 10 καμήλες στους κατοίκους της Δαμασκού, της Latakia και της Tartus, με αφορμή τον εορτασμό του «Kurban Bayrami», ενώ προμήθευσε σχολικό εξοπλισμό σε 7.000 παιδιά από τη Συρία.
Οι πιο καχύποπτοι απέναντι στον KADYROV θεωρούν αυτές τις ενέργειες μια προσπάθεια να ενισχύσει τη δύναμή του και να δώσει στην Τσετσενία μια πιο «de facto διεθνή νομιμότητα». Μέχρι στιγμής, ο KADYROV αντιλαμβάνεται ότι το σχέδιο για μια επιτυχημένη Τσετσενία μπορεί και πρέπει να υλοποιηθεί εντός της Ρωσίας. Ωστόσο, καθώς κάποιος σκέφτεται το μέλλον, αντιλαμβάνεται ότι η προσωπική του επαφή με τον ΡUΤΙΝ μπορεί κάποια στιγμή να αξιολογηθεί και όχι απαραίτητα από τον ίδιο το Ρώσο Πρόεδρο. Γ ι’ αυτό είναι λογικό να δημιουργεί σχέσεις, όσο του δίνεται η ευκαιρία αυτή, για παν ενδεχόμενο.
Ουσιαστικά, ο KADYROV δεν προωθεί μόνο τα ρωσικά συμφέροντα μέσω των περιφερειακών επαφών του, αλλά εκμεταλλεύεται την ευκαιρία να φέρει ξένες επενδύσεις στην Τσετσενία. Π.χ., κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Σαουδική Αραβία, ο KADYROV συνάντησε τον Μ. AL QASABI, Υπουργό Εμπορίου και Επενδύσεων καθώς και τον Πρίγκιπα MUHAMMAD, που είναι ο Συμπρόεδρος της «Russian-Saudi State Commission». Ο Πρωθυπουργός της Τσετσενίας, Α. EDELGERIYEV, έχει επίσης συζητήσει με Σαουδάραβες ανώτατους αξιωματούχους για διάφορες προτάσεις που αφορούν θέματα καλλιέργειας. Το Ισραήλ αποτελεί μια ακόμα πηγή επενδύσεων για την Τσετσενία. Το αποτέλεσμα της πρόσφατης επίσκεψης Τσετσένων Υπουργών και επιχειρηματιών στο Ισραήλ ήταν η δημιουργία ενός μεγάλου αγροκτήματος εκτροφής αγελάδων με χρήματα Ισραηλινών επιχειρηματιών.
Δεδομένου ότι εκατομμύρια Τσετσένοι διαβιούν στην Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή, ο KADYROV προσπαθεί επίσης να προωθήσει για τον ίδιον την εικόνα του ηγέτη όλων των Τσετσένων και όχι απλά του ηγέτη της Τσετσενίας. Τον Σεπτέμβριο εξέπληξε η κίνησή του να χρηματοδοτήσει την κατασκευή ενός τεμένους στην ισραηλινή πόλη Abu Ghosh όπου κατοικείται κυρίως από πολίτες που αυτοαποκαλούνται «Τσετσένοι». Ως εκ τούτου, η ιδέα της προσέγγισης των Τσετσένων της διασποράς δεν είναι κάτι ξένο προς αυτόν.
Ωστόσο, οι εν λόγω πρωτοβουλίες αναδεικνύουν και την εικόνα του Τσετσένου ηγέτη ως παρηγορητή και βασικού υπερασπιστή του Ισλάμ. Ο ίδιος έχει αναφέρει ότι η «IS» είναι το αποκύημα των Υπηρεσιών Πληροφοριών της Δύσης και δεν έχει καμία σχέση με το Ισλάμ. Αντίθετα -σύμφωνα με τον KADYROV- οι αντάρτες της οργάνωσης επιδιώκουν να καταστρέψουν τις μουσουλμανικές χώρες ώστε το Ισλάμ να φαίνεται ότι είναι το «μόνο κακό» σε ολόκληρο τον κόσμο. Επιπροσθέτως, η θρησκευτική σχέση της Τσετσενίας με τη Συρία είναι ιδιαίτερα ση μαντική.
Ακολούθως της επίσκεψης του Μουφτή εκεί, ο MOHAMMED ABDUL SATTAR, Υπουργός Θρησκευτικών Υποθέσεων της Συρίας και ένας από τους Σουνίτες ηγέτες που παραμένουν πιστοί στον Σύριο Πρόεδρο, επισκέφθηκε στις αρχές Μαρτίου την πρωτεύουσα της Τσετσενίας, Grozny, όπου είχε σημαντικές συναντήσεις με αξιωματούχους, αλλά και με τον ίδιο τον KADYROV. Συζητήθηκαν θέματα σχετικά με την περαιτέρω συνεργασία, καθώς και η ανταλλαγή Σύριων και Τσετσένων φοιτητών.
Αναφορικά με την ανάπτυξη Δυνάμεων των Τσετσένων στη Συρία υπάρχουν τρεις κυρίως λόγοι για τη Μόσχα να επιδιώξει την εκεί ανάπτυξή τους. Κατ’ αρχάς, εξασφαλίζεται η προστασία και η ασφάλεια του σουνιτικού πληθυσμού, ο οποίος δεχόταν επιθέσεις από σιιτικές παραστρατιωτικές οργανώσεις που ήταν αντίθετες στην κατάληψη της Aleppo. Με αυτή την έννοια, με την παρουσία τους στη Συρία οι Δυνάμεις της Τσετσενίας επεδίωκαν να δείξουν ότι η Ρωσία δεν σκοπεύει να αφήσει τους Σουνίτες της περιοχής απροστάτευτους.
Ένας άλλος λόγος είναι ότι η συμμετοχή της Ρωσίας στην επίθεση της Aleppo υπήρξε λιγότερο ισχυρή σε σχέση με τις φιλο-ιρανικές Δυνάμεις, γεγονός που καταδεικνύει ότι η Μόσχα θέλει να εξασφαλίσει το δικό της μερίδιο στη συριακή πόλη και επομένως να διατηρήσει την επιρροή της σε αυτή. Ο Σύμβουλος σε θέματα ασφάλειας του KADYROV, DANIEL MARTYNOV, έχει αναφέρει ότι το Τάγμα Τσετσένων στρατιωτών, πριν μεταβεί στη Συρία, έλαβε υψηλού επιπέδου εκπαίδευση από τη ρωσική αντιτρομοκρατική Υπηρεσία. Επίσης, όλοι οι άνδρες γνωρίζουν αραβικά, ενώ κάποιοι εξ αυτών ομιλούν και τη συριακή διάλεκτο.
Ο τρίτος λόγος της παρουσίας Δύναμης Τσετσένων ανδρών στη Συρία είναι για να αλλάξει η αρνητική εικόνα για τους ίδιους τους Τσετσένους, οι οποίοι στη Συρία αντιμετωπίζονται ως τρομοκράτες, καθώς αρκετοί εξ αυτών πολεμούν στο πλευρό των ριζοσπαστικών ομάδων συμπεριλαμβανομένης και της «IS».
Επιπλέον, τους ακολουθεί η φήμη ότι είναι ιδιαίτερα αιμοσταγείς και σκληροί μαχητές, ωστόσο ση μαντικά ικανοί. Στοιχεία αναφέρουν ότι υπολογίζονται σε 3.000 οι Τσετσένοι που πολεμούν την «ΙS» και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις, ενώ οι ανθρώπινες απώλειες υπολογίζονται σε 500-600 άτομα.
Στη Δύση η είδηση ότι η Μόσχα ανέπτυξε Δύναμη Τσετσένων μαχητών είχε αρνητική επίδραση. Προκειμένου να αλλάξει το όλο αρνητικό κλίμα η Μόσχα επιδιώκει να δείχνει εικόνες μαχητών από την Τσετσενία να μοιράζουν τη ρωσική ανθρωπιστική βοήθεια σε πόλεις που έχουν πληγεί από τον πόλεμο και ιδιαίτερα στην Aleppo.
Προς το παρόν, το Τάγμα Τσετσένων στρατιωτών θα παραμείνει στη Συρία έως τον ερχόμενο Αύγουστο, με την καταληκτική ημερομηνία και τα καθήκοντά του να υπόκεινται σε τυχόν μεταβολές, που εξαρτώνται πρωτίστως από τη ρωσική εξωτερική πολιτική στη Συρία και την εκεί κατάσταση. Εντούτοις, αναμφίβολα είναι ευρέως γνωστό ότι η στρατιωτική παρουσία δεν αποτελείτο μόνο κανάλι επιρροής της Τσετσενίας στη Συρία.
Η κίνηση αυτή ανάδειξης της Τσετσενίας ως ενός επιτυχημένου παράγοντα στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας ξεκινά από την 7η διεθνή συγκέντρωση ανώτατων αξιωματούχων ασφαλείας που πραγματοποίησε το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας της Ρωσίας στις αρχές του 2016 στο Grozny. Συνολικά συμμετείχαν 300 άτομα από 75 χώρες και είχαν την ευκαιρία να δουν την τοποθεσία όπου θα κτισθεί το ανωτέρω κέντρο και να συνομιλήσουν για το ενδεχόμενο συνεργασίας.
Παράλληλα, ο KADYROV ανακοίνωσε πρόσφατα ότι το «International Training Center for Elite Special Forces» θα κατασκευασθεί στην Τσετσενία το 2018 και θα αφορά μεταξύ άλλων την τοποθέτηση καιτη χρήση εκρηκτικών καθώς και την απελευθέρωση ομήρων. Κατά την ανακοίνωσή του για το κέντρο αυτό, ο KADYROV δήλωσε ότι θα ήθελε να προσκαλέσει περίπου 200 Αμερικανούς «ιδιωτικούς στρατιωτικούς εκπαιδευτές» για να εργασθούν στο κέντρο, τονίζοντας: «Δεν νομίζω ότι τα μέλη των αμερικανικών Ειδικών Δυνάμεων που είναι εν ενεργεία μπορούν να διδάξουν πολλά νέα πράγματα στους Ρώσους. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι υπάρχουν πολλοί στις ΗΠΑ που διαθέτουν εμπειρία σε μυστικές επιχειρήσεις σε Λατινική Αμερική, Ασία, Αφρική.»
Παράλληλα, ο KADYROV άφησε να εννοηθεί ότι διάφορες χώρες, όπως οι δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, ενδιαφέρονται να στείλουν Ειδικές Δυνάμεις στο κέντρο αυτό, ενώ πρόσθεσε ότι ο επικεφαλής του κέντρου έχει επαφές με στρατιωτικό και διπλωματικό προσωπικό από Αργεντινή, Δανία, Καναδά, Νορβηγία, Πακιστάν, Ομάν, Νότια Αφρική, Τανζανία, Φιλιππίνες κ.ά., ενώ με την Κίνα υπάρχει ήδη ανταλλαγή αντιπροσωπιών.
Το μεγάλο ερώτημα που τίθεται είναι αν η δραστηριοποίηση του Τσετσένου ηγέτη εξυπηρετεί καλύτερα τα συμφέροντα του ρωσικού κράτους ή της Τσετσενίας. Ωστόσο, υπό την προυπόθεση ότι αυτά τα συμφέροντα δεν συγκρούονται, η Μόσχα είναι πιθανόν να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες που έχει ο KADYROV για την προώθηση των συμφερόντων της στην περιοχή.
