Ο νέος διάδοχος του θρόνου στη Σαουδική Αραβία πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν έχει τις ίδιες επιθετικές απόψεις για το Ιράν με τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Ωστόσο, η υιοθέτηση μιας ακόμη πιο σκληρής διμέτωπης εξωτερικής πολιτικής από τη Σαουδική Αραβία και τις ΗΠΑ κατά του Ιράν ενισχύει τις πιθανότητες μιας ανεξέλεγκτης κλιμάκωσης της έντασης στην ευρύτερη περιοχή του Περσικού Κόλπου, σύμφωνα με τις απόψεις που εκφράζουν τα στελέχη δεξαμενών σκέψης για την εξωτερική και αμυντική πολιτική στις ΗΠΑ.
Έτσι, θεωρείται σίγουρο ότι αν προκληθεί, η Τεχεράνη θα αντιδράσει δυναμικά στα πολεμικά μέτωπα στα οποία εμπλέκεται με βασική επιδίωξη την ενίσχυση της περιφερειακής επιρροής της έναντι του Ριάντ. Ο βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας Σαλμάν διόρισε χθες τον γιο του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν ως διάδοχο του θρόνου ενισχύοντας τις εξουσίες του 31 ετών πρίγκιπα στον ορίζοντα ανάληψης των βασιλικών καθηκόντων. Ο πρίγκιπας Μοχάμεντ από την πλευρά του απέκλεισε κάθε ενδεχόμενο διεξαγωγής διαλόγου με το Ιράν, ενώ υποσχέθηκε ότι θα προστατεύσει το συντηρητικό βασίλειο από τις προσπάθειες της Τεχεράνης να κυριαρχήσει στον μουσουλμανικό κόσμο.
Στην πρώτη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε μεταξύ του πρίγκιπα Μοχάμεντ και του Τραμπ στον Λευκό Οίκο τον Μάρτιο, οι δύο ηγέτες έδωσαν έμφαση “στην σπουδαιότητα της αντιμετώπισης των ενεργειών του Ιράν, οι οποίες αποσταθεροποιούν την περιοχή.” Ωστόσο, η υιοθέτηση μιας κοινής σκληρής στάσης από την Ουάσιγκτον και το Ριάντ έναντι της Τεχεράνης μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες, σύμφωνα με την άποψη των αναλυτών. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την κυβέρνηση Τραμπ είναι να εμπλακεί βαθύτερα στην διαμάχη μεταξύ σουνιτών και σιιτών στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και υπό το γεγονός της εξουσιοδότησης που έχει δοθεί στο αμερικανικό Πεντάγωνο από τον Τραμπ, αναφορικά με τη λήψη σημαντικών αποφάσεων, υπογραμμίζει ένας ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής, που έχει μακρόχρονη εμπειρία στους μηχανισμούς λήψης αποφάσεων στην Ουάσινγκτον.
Στην περίπτωση που η αμερικανική κυβέρνηση δώσει μεγαλύτερες εξουσίες στους στρατηγούς προκειμένου να αντιδράσουν στις εναέριες και ναυτικές προκλήσεις του Ιράν στον Περσικό Κόλπο, αλλά και τα Στενά του Ορμούζ, η κατάσταση μπορεί να γίνει άμεσα ανεξέλεγκτη, δηλώνει ο ίδιος αξιωματούχος.
Σε μια παράλληλη διάσταση, οι δυνάμεις που υποστηρίζουν οι ΗΠΑ στη Συρία, βρίσκονται σε μικρή απόσταση από τις δυνάμεις του προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ με την ουσιαστική επιχειρησιακή υποστήριξη των ιρανών παραστρατιωτικών τόσο σε έμψυχο δυναμικό, όσο και σε πολεμικά μέσα. Υπό την κλιμάκωση της πολεμικής έντασης στην Συρία, αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη κατέρριψαν σε δύο περιπτώσεις μέσα στον Ιούνιο drones ιρανικής κατασκευής, τα οποία απείλησαν την διεθνή συμμαχία υπό τις ΗΠΑ στις νότιες περιοχές της Συρίας. Οι ΗΠΑ από την πλευρά τους υποστηρίζουν την πολεμική συμμαχία υπό τη Σαουδική Αραβία στον αιματηρό πόλεμο της Υεμένης με την διάθεση μέσων ανεφοδιασμού καυσίμων, διοικητικής υποστήριξης, αλλά και περιορισμένης διάθεσης πληροφοριών.
“Στην περίπτωση που κληθούμε να αντιμετωπίσουμε ένα πολεμικό επεισόδιο μεταξύ ενός αμερικανικού κι ενός ιρανικού πλοίου στον Περσικό Κόλπο, σε μια περίοδο έλλειψης επικοινωνίας και έντονης καχυποψίας, πως θα το χειριστούμε; Πως θα αποκλιμακώσουμε την ένταση; Μήπως η κατάσταση ξεφύγει από τον έλεγχο;” αναρωτιέται ο Ρομπ Μάλεϊ, αντιπρόεδρος για πολιτικά θέματα της δεξαμενής σκέψης International Crisis Group. “ Στην περίπτωση μιας πιο επιθετικής συμπεριφοράς μας έναντι του Ιράν, η Τεχεράνη θα αντιδράσει,” δηλώνει ο Μάλεϊ που έχει διατελέσει υψηλόβαθμος σύμβουλος για θέματα Μέσης Ανατολής, υπό τον πρώην πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα. Ο Ερικ Πελόφκσι που επίσης είχε ρόλο στην διαχείριση ζητημάτων σχετικών με την Μέση Ανατολή στην κυβέρνηση Ομπάμα δήλωσε ότι η προηγούμενη κυβέρνηση “εργάστηκε σκληρά προκειμένου να αποφύγει μία δυναμική και άμεση σύγκρουση μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν στην ανοιχτή θάλασσα,” υπό τον κίνδυνο ανεξέλεγκτης επέκτασης της πολεμικής σύγκρουσης στην Υεμένη. “Παράλληλα, υπάρχουν σοβαρά ερωτηματικά για το αποτέλεσμα” μιας τέτοιας ναυτικής πολεμικής αντιπαράθεσης, συμπληρώνει ο ίδιος.
Από την άλλη μεριά, ο Λιουκ Κόφεϊ διευθυντής της συντηρητικής δεξαμενής σκέψης Foreign Policy Center στο ίδρυμα Heritage Foundation εκφράζει αμφιβολίες για το ενδεχόμενο μεγάλης αντίδρασης από το Ιράν. “Το Ιράν έχει περιορισμένη δυνατότητα ή επιλογές να αντιδράσει κατά των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή, υπολογίζοντας τις βαριές απώλειες από μια ενδεχόμενη αμερικανική πολεμική ενέργεια,” τόνισε ο ίδιος, για να συμπληρώσει: “Νομίζω ότι η Τεχεράνη το γνωρίζει αυτό και θα περιοριστεί στην αξιοποίηση τακτικών χαμηλής κλίμακας, όπως η παρενόχληση αμερικανικών πλοίων στον Περσικό Κόλπο. Αυτό μπορεί να είναι ενοχλητικό, αλλά δεν θα έχει τον χαρακτήρα των αντιποίνων.”
