«Πολιτικούς κρατούμενους» χαρακτηρίζει τους δύο Ελληνες στρατιωτικούς που κρατούνται στις τουρκικές φυλακές ο Μάνφρεντ Βέμπερ, ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ). Μιλώντας σε πόρταλ ο επικεφαλής της μεγαλύτερης πολιτικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ζητεί τον οριστικό τερματισμό της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, προτείνοντας μια ειδική συνεργασία σε επιμέρους τομείς κοινού ενδιαφέροντος.
Ο κ. Βέμπερ υπογραμμίζει πως εάν οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν καταλήξουν σε μια συμφωνία για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής και προσφυγικής κρίσης εντός του 2018, υπάρχει ο κίνδυνος επαναφοράς των συνοριακών ελέγχων, της αποτυχίας του χώρου Σένγκεν και της αμφισβήτησης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, λίγους μήνες πριν από τις ευρωεκλογές του 2019, τις οποίες χαρακτήρισε «ιστορικές για το μέλλον της Ε.Ε.».
Αναφορικά με την οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, ο κ. Μάνφρεντ Βέμπερ εμφανίζεται συγκρατημένα αισιόδοξος, υποστηρίζοντας ότι ενώ η Ελλάδα εφαρμόζει σωστά τις συμφωνίες του προγράμματος στήριξης, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. ενδιαφέρεται περισσότερο για τις δημοσκοπήσεις και την πολιτική της επιβίωση παρά για την εφαρμογή ενός φιλόδοξου επενδυτικού προγράμματος.
Λίγες ημέρες μετά τη Σύνοδο Ευρωπαϊκής Ενωσης – Τουρκίας στη Βάρνα της Βουλγαρίας οι δύο Ελληνες στρατιωτικοί παραμένουν στις τουρκικές φυλακές. Ποια πρέπει να είναι η απάντηση της Ε.Ε;
Ως Ευρωπαίοι πρέπει να παραμείνουμε ενωμένοι απέναντι στη γενικότερη κατάσταση. Πρέπει να θυμόμαστε ότι ο μόνος τρόπος να υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας είναι το να είμαστε ενωμένοι. Αυτό ήταν το ένα από τα δύο θετικά μηνύματα της συνόδου στη Βάρνα. Οτι ο πρόεδρος (του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου) Ντόναλντ Τουσκ ήταν ξεκάθαρος αναφορικά με τις σχέσεις ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και την Τουρκία. Το δεύτερο μήνυμα ήταν ότι οι θέσεις μας απέναντι στην Τουρκία ήταν σαφείς και αυστηρές. Δεν μπόρεσα να κατανοήσω τον λόγο για τον οποίο ο πρόεδρος της Τουρκίας είπε δημοσίως, μετά τη Σύνοδο της Βάρνας, ότι βλέπει μελλοντική προοπτική της Τουρκίας εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εγώ δεν βλέπω κάτι τέτοιο, διότι η Τουρκία απομακρύνεται βήμα-βήμα από τις ευρωπαϊκές αξίες και οι Ελληνες στρατιωτικοί που βρίσκονται στις τουρκικές φυλακές αποτελούν μία ακόμα απόδειξη της απομάκρυνσης της Τουρκίας, η οποία χρησιμοποιεί πολίτες, στην περίπτωση της Ελλάδας στρατιώτες, στην περίπτωση της Γερμανίας δημοσιογράφους, ως πολιτικούς κρατούμενους για να ασκεί πίεση. Δεν είναι αυτός ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να λειτουργούμε.
– Πιστεύετε ότι είναι συνετό να κλείσει η Ε.Ε. τελείως την πόρτα στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας;
Η πολιτική μου ομάδα, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, βλέπει πως η Τουρκία κατευθύνεται ξεκάθαρα προς τη λάθος κατεύθυνση. Ως Ευρωπαίοι πρέπει να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας αλλά και με την Τουρκία και να κάνουμε κατανοητό ότι δεν είναι δυνατή η διεύρυνση της Ε.Ε. με την Τουρκία. Αντίθετα, πρέπει να προσφέρουμε στους Τούρκους μια ειδική συμφωνία. Δεν υπάρχουν μόνο αρνητικά στοιχεία στη συνεργασία των δύο πλευρών. Για παράδειγμα, η συμφωνία για την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος λειτουργεί, ενώ υπάρχουν και πολλά ακόμα ζητήματα στα οποία μπορεί να υπάρξει συνεργασία. Πρέπει να τα εντοπίσουμε, να τα ορίσουμε και να συμφωνήσουμε με την Τουρκία στο πλαίσιο της αλληλοκατανόησης.
Οι ειδικές συμφωνίες είναι καλύτερες από την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. Θεωρούμε δε ότι αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για να είμαστε ειλικρινείς μεταξύ μας. Αν δεν το κάνουμε τώρα, πότε θα το κάνουμε;
– Δεν ανησυχείτε μήπως σε μια τέτοια περίπτωση η Τουρκία ακυρώσει τη συμφωνία για το Προσφυγικό;
Δεν ανησυχούμε. Προς το παρόν η συμφωνία λειτουργεί. Η Ε.Ε. προσφέρει πολλά χρήματα στους Τούρκους φίλους μας και πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι τηρούν τις δεσμεύσεις τους. Δεν χρειάζεται μόνο κριτική, αλλά και αναγνώριση στα πράγματα που κάνει σωστά η Τουρκία – και στο Προσφυγικό είναι ένας χρήσιμος εταίρος για την Ε.Ε. Μιλώντας γενικότερα, η ειλικρίνειά μας απέναντι στην Τουρκία δεν σημαίνει και παύση της συνεργασίας μας. Ακόμα και αν ξεκαθαρίσουμε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει διερεύνηση της Ε.Ε. με την Τουρκία, η χώρα χρειάζεται ισχυρές σχέσεις με την Ε.Ε. για οικονομικούς λόγους. Η τελωνειακή ένωση και ο τουρισμός είναι πολύ σημαντικοί τομείς για την τουρκική οικονομία και δεν βλέπω μεγάλες αλλαγές στο μέλλον.
Ως Ευρωπαίοι έχουμε σημαντικά πλεονεκτήματα. Είμαστε οικονομικά ισχυροί και ως εταίροι είμαστε χρήσιμοι, καθώς η Τουρκία δεν έχει πολλούς άλλους εταίρους στην περιοχή. Οι σχέσεις της με τη Ρωσία δεν είναι ιδιαίτερα ισχυρές, με τις χώρες της Μέσης Ανατολής είναι δύσκολες, και το κουρδικό ζήτημα βρίσκεται στο τραπέζι. Συνεπώς πρέπει να είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε στα θέματα στα οποία έχουμε κοινά συμφέροντα, ενώ από την άλλη πλευρά πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι: η Τουρκία δεν θα γίνει μέλος της Ε.Ε.
– Πώς κρίνετε την κατάσταση με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στα ελληνικά νησιά δύο χρόνια μετά την υπογραφή της συμφωνίας Ε.Ε. – Τουρκίας;
Η κατάσταση είναι καλύτερη από το 2015. Η κρίση έχει τελειώσει, αλλά δεν έχουν τελειώσει οι δυσκολίες. Για παράδειγμα, η επιστροφή παράνομων μεταναστών πίσω στην Τουρκία δεν εφαρμόζεται πλήρως από τις ελληνικές αρχές. Επίσης, έχουμε υποσχεθεί εθελοντικές μετεγκαταστάσεις από την Τουρκία προς τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. με οργανωμένο τρόπο, ώστε εμείς και όχι οι διακινητές να αποφασίζουμε ποιος θα έρχεται στην Ευρώπη και ποιος όχι. Η συμφωνία είναι καταρχήν σωστή. Στην πρακτική εφαρμογή της ωστόσο υπάρχουν πολλά ακόμα που μπορούν να γίνουν. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η Ε.Ε. πρέπει να ολοκληρώσει τη συζήτηση για την οργάνωση της προσφυγικής πολιτικής μας εντός του 2018. Οπως είδαμε στην Ιταλία, στην Τσεχία και την Ουγγαρία, πολλές εθνικές εκλογές καθορίζονται από την ανοιχτή πληγή του άλυτου ζητήματος της προσφυγικής και μεταναστευτικής πολιτικής στην Ε.Ε. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και οι ηγέτες των κρατών-μελών της Ε.Ε. πρέπει να βρουν μια λύση το 2018, καθώς η προσφυγική και μεταναστευτική κρίση είναι αυτές που απειλούν την Ε.Ε. και όχι πλέον η οικονομική. Καλώ τους ηγέτες να βρουν μια λύση με δύο παραμέτρους. Πρώτον, με την ενίσχυση της φύλαξης των εξωτερικών ευρωπαϊκών συνόρων. Να επενδύσουμε περισσότερα στην Frontex. Απαιτείται ένας ελάχιστος αριθμός 10.000 αξιωματικών που θα μπορούν να ενεργούν άμεσα στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. Δεύτερη παράμετρος είναι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Δεν γίνεται να πούμε στην Ελλάδα, στην Ιταλία και την Ισπανία ότι η υπόλοιπη Ευρώπη δεν ενδιαφέρεται. Χρειαζόμαστε έναν μηχανισμό αλληλεγγύης γι’ αυτά τα κράτη-μέλη.
– Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν έχει προτείνει μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου; Είστε αισιόδοξος για μια τέτοια συμφωνία;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρέπει να καταλήξουμε σε μια συμφωνία, αλλιώς το Μεταναστευτικό θα αποτελέσει θεμελιώδες πρόβλημα για την Ε.Ε. Πιο σημαντικό και από την κρίση της Ευρωζώνης πριν μερικά χρόνια. Αν δεν βρούμε μαζί τη λύση, όπως προτείνει ο Εμανουέλ Μακρόν, τότε φοβάμαι ότι θα επανέλθουν οι συνοριακοί έλεγχοι στην Ε.Ε., η Σένγκεν θα μπορούσε να αποτύχει και θα ήταν μια σημαντική δοκιμασία για την Ευρωπαϊκή Ιδέα. Δεν υπάρχει άλλη λύση από το να βρούμε μια λύση μέσα στο 2018. Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οι πολιτικές ομάδες έχουμε ήδη καταλήξει σε συμφωνία. Το ένα;;; νομοθετικό όργανο της Ε.Ε. λοιπόν έχει κατανοήσει ότι απαιτείται νομοθετική πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος και ελπίζω ότι και τα κράτη-μέλη θα ακολουθήσουν. Γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε, συνεπώς ας το κάνουμε, ας βρούμε μια λύση
– Ο πρόεδρος Μακρόν προτείνει επίσης μια σειρά μεταρρυθμίσεων στην Ευρωζώνη, όπως κοινό προϋπολογισμό. Μήπως η Ε.Ε. βρίσκεται ανάμεσα στους «γαλλικούς ορίζοντες» και τις «γερμανικές κόκκινες γραμμές»;
Είναι θετικό που ο πρόεδρος της Γαλλίας έχει τόσες ιδέες και εμπνέει και τους Γάλλους πολίτες, οι οποίοι είναι κάπως πιο σκεπτικοί απέναντι στην Ευρώπη. Η πολιτική μου ομάδα υποστηρίζει τον Μακρόν, αλλά από την άλλη πλευρά ας κοιτάξουμε και το περιεχόμενο ορισμένων προτάσεων. Οταν ο πρόεδρος Μακρόν προτείνει έναν προϋπολογισμό για την Ευρωζώνη στο 3% ή 4% του ΑΕΠ και βλέπω την παράλληλη συζήτηση για τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. και την περιορισμένη δυνατότητα της Γαλλίας να αυξήσει τις εισφορές της, δεν μπορώ να καταλάβω από πού θα βρεθούν τα χρήματα. Υποστηρίζουμε περισσότερο την πρόταση που κατέθεσε τον περασμένο Δεκέμβριο ο πρόεδρος Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ για περισσότερες επενδύσεις στην Ε.Ε. Με την οικονομική κρίση είχαμε περικοπές, εξισορρόπηση προϋπολογισμών και αντιδημοφιλείς διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Τώρα είναι η ώρα για επενδύσεις και σε αυτό το πλαίσιο ο σχηματισμός συγκυβέρνησης στη Γερμανία και η ξεκάθαρη ευρωπαϊκή ατζέντα στο Βερολίνο δίνουν πολλές υποσχέσεις ότι η Γερμανία είναι έτοιμη να δώσει περισσότερα χρήματα για την Ευρώπη και τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Περισσότερες επενδύσεις στην Ε.Ε. για την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία περισσότερων ευκαιριών ιδίως για τους νέους .
– Πώς βλέπετε την κατάσταση στην Ελλάδα οκτώ χρόνια μετά το πρώτο πρόγραμμα στήριξης και λίγους μήνες πριν από την ολοκλήρωση του τρίτου;
Μιλώντας σε γενικό πλαίσιο, είμαι αισιόδοξος διότι οι δείκτες της οικονομίας είναι ευοίωνοι, αλλά από την άλλη πλευρά όταν συγκρίνουμε τους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ελλάδα με τις άλλες χώρες που βρέθηκαν σε προγράμματα, όπως την Ισπανία ή την Ιρλανδία, τότε υπάρχουν πολλές ακόμα δυνατότητες. Είχαμε σωστή εφαρμογή του προγράμματος από την ελληνική κυβέρνηση, αλλά από την άλλη πλευρά οφείλω να πω πως δεν υπάρχει σημαντική πρόοδος στη δημιουργία θετικού κλίματος που θα προσελκύσει διεθνείς επενδυτές στην Ελλάδα. Υπάρχουν ακόμα πολλά που μπορούν να γίνουν σε αυτό το ζήτημα και θεωρώ ότι αυτή η κατάσταση οφείλεται στον κυβερνητικό συνασπισμό ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. που δεν βοηθάει ιδιαίτερα. Σκέφτονται περισσότερο τις δημοσκοπήσεις και το πώς θα επιβιώσουν μαζί παρά την κατάρτιση ενός φιλόδοξου προγράμματος το οποίο χρειάζεται η Ελλάδα. Υπάρχουν πολύ περισσότερες ευκαιρίες απ’ όσες αξιοποιεί η κυβέρνηση.
– Πώς κρίνετε την πιθανότητα στις ευρωεκλογές του 2019 να εκλεγούν ακόμα περισσότεροι ευρωσκεπτικιστές στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από όσους το 2014;
Οι επόμενες ευρωεκλογές θα είναι ιστορικές για την Ε.Ε. και για την ιδέα του να ζούμε μαζί σε αυτή την ήπειρο. Βλέπω τον λαϊκισμό και τον εξτρεμισμό να γίνονται ακόμα ισχυρότεροι και γι’ αυτόν τον λόγο το ΕΛΚ και όλες οι υπεύθυνες πλευρές στη διαδικασία λήψης αποφάσεων πρέπει να επικεντρωθούν σε δύο ζητήματα. Πρώτον, στη μάχη κατά του εξτρεμισμού. Να δείξουμε χειροπιαστά αποτελέσματα σε χώρες όπως η Ελλάδα. Να εμπνεύσουμε αισιοδοξία – και γι’ αυτό υπογραμμίζω εκ μέρους της πολιτικής μου ομάδας ότι χρειαζόμαστε επενδύσεις και αισιοδοξία σε οικονομικό επίπεδο. Η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη ήταν στο 2,5% και είναι μεγαλύτερη από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η ανεργία βρίσκεται στα χαμηλά επίπεδα του 2007 και οι οικονομικές προοπτικές είναι θετικές. Δεύτερον, πρέπει να δώσουμε μια ξεκάθαρη προοπτική αναφορικά με τις σκέψεις μας για την Ευρώπη. Να απομακρυνθούμε από τις τεχνικές συζητήσεις. Να μη μιλούμε μόνο για οδηγίες και νομοθεσία, αλλά να σταθούμε στο τι σημαίνει να είσαι Ευρωπαίος. Εχουμε τον Πούτιν με την επιθετικότητά του στην Ουκρανία και τη Συρία. Τον Τραμπ που σκέφτεται να επιβάλει δασμούς σε ευρωπαϊκά προϊόντα, κάτι που θα έχει αρνητικές συνέπειες στην ευρωπαϊκή οικονομία και από την άλλη πλευρά έχουμε τον Ερντογάν που ασκεί πίεση στην Ευρώπη. Επίσης την Κίνα που θέλει να γίνει παγκόσμιος παίκτης και να επιβάλει το δικό της μοντέλο διεθνώς. Πρέπει να θυμόμαστε ότι ο μοναδικός τρόπος για να επιβιώσουμε είναι να μείνουμε μαζί, αν χαρακτηρίζουμε τους εαυτούς μας ως Ελληνες, αλλά και ως Ευρωπαίους. Και γι’ αυτό πρέπει να παλέψουμε και να πείσουμε τους πολίτες ότι μόνο μαζί μπορούμε. Αν αγαπάς τη χώρα και το έθνος σου, πρέπει να νιώθεις και να έχεις την πεποίθηση ότι είσαι Ευρωπαίος.
