Τέσσερις αλλαγές στα capital controls για ιδιώτες και επιχειρήσεις ανακοινώνει εντός των ημερών το υπουργείο Οικονομικών, μια κίνηση που θα αποτελέσει ένα από τα τελευταία βήματα της διαδικασίας για την πλήρη άρση των κεφαλαιακών ελέγχων.
Το νέο καθεστώς στα capital controls δεν αποκλείεται να ισχύει από την Παρασκευή 1η Ιουνίου, ή το αργότερο από τα μέσα Ιουνίου – και οπωσδήποτε πριν από το Eurogroup της 21ης Ιουνίου.
Οι τράπεζες έχουν ήδη υποβάλλει τις προτάσεις τους στο υπουργείο Οικονομικών και στην Τράπεζα της Ελλάδος, που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα αλλαγών επισημαίνοντας μάλιστα ότι η χαλάρωση σε επιλεγμένα σημεία των κεφαλαιακών περιορισμών, θα ενισχύσει τις καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες αντί να τις μειώσει.
Με τη νέα άρση των capital controls δίνεται και ένα μήνυμα ότι η οικονομία βαδίζει προς την κανονικότητα, ενώ η κίνηση αυτή θα είναι μία από τις τελευταίες που θα ακολουθήσουν, μέχρι την πλήρη άρση τους. Η επόμενη φάση τοποθετείται τον Αύγουστο ή Σεπτέμβριο, με την έξοδο από το μνημόνιο, ενώ μια Τρίτη και ίσως τελευταία κίνηση θα γίνει στα τέλη του έτους ή στις αρχές του 2019.
Οι αναλήψεις
Σύμφωνα με πληροφορίες , στο τραπέζι του υπουργείου Οικονομικών, υπάρχουν οι ακόλουθες παρεμβάσεις:
1. Η αύξηση του ορίου αναλήψεων από τους τραπεζικούς λογαριασμούς. Σήμερα το όριο είναι 2.300 ευρώ τον μήνα και προτείνεται να αυξηθεί σε 3.000 – 4.000 ευρώ.
Όπως εξηγούν στελέχη των τραπεζών, δεν θα έχει μεγάλη επίδραση, γιατί ο μέσος των μηνιαίων αναλήψεων κινείται στα 1.000 ευρώ τον μήνα και σε οριακές περιπτώσεις εξαντλείται το ισχύον όριο των 2.300 ευρώ. Επίσης ελάχιστος αριθμός εργαζομένων λαμβάνει αποδοχές άνω των 2.000 ευρώ, τον μήνα, ώστε να ευνοηθεί από την αύξηση του ορίου των αναλήψεων.
Στο πλαίσιο αυτό, η αύξηση του ορίου των αναλήψεων σε επίπεδα σχεδόν διπλάσια του ισχύοντος, δεν έχει πρακτική αξία. Ωστόσο εκτιμάται ότι θα έχει ψυχολογική σημασία, καθώς θα στείλει το μήνυμα σε όσους διατηρούν χρήματα στα στρώματα, ότι ακόμη και αν τα καταθέσουν στις τράπεζες, θα μπορούν να τα ξαναπάρουν όταν τα χρειαστούν.
Υπάρχουν όμως και αντίθετες απόψεις. Σύμφωνα με αυτές, η αύξηση του ορίου των αναλήψεων θα αυξήσει την κυκλοφορία του «μαύρου χρήματος», ενώ ορισμένοι εκφράζουν φόβους ότι θα περιοριστούν οι αγορές με πλαστικό χρήμα.
Χρήματα από το εξωτερικό
Οι δύο άλλες αλλαγές που ετοιμάζονται, αφορούν τις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές ελληνικών επιχειρήσεων. Προβλέπεται ειδικότερα:
2. Αρση των περιορισμών που ισχύουν για τις επιχειρήσεις οι οποίες εισπράττουν αμοιβές από υπηρεσίες που παρέχουν στο εξωτερικό.
Σήμερα, οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις που εισπράττουν αμοιβές στο εξωτερικό, αν καταθέσουν σε τράπεζα του εσωτερικού τα χρήματα που εισέπραξαν από το εξωτερικό, δεν μπορούν να τα εξάγουν ξανά στο εξωτερικό. Αντίθετα, οι ιδιώτες που φέρνουν χρήματα από το εξωτερικό ή καταθέτουν μετρητά, μπορούν να πραγματοποιήσουν αναλήψεις, καθώς θεωρείται «νέο χρήμα».
Αποτέλεσμα είναι οι επιχειρήσεις να διατηρούν σε λογαριασμούς σε τράπεζες του εξωτερικού, ότι εισπράττουν από δραστηριότητες στο εξωτερικό. Η άρση του συγκεκριμένου περιορισμού εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε αύξηση των τραπεζικών καταθέσεων καθώς αναμένεται να επαναπατριστούν σημαντικά κεφάλαια. Επίσης, θα παρασχεθεί η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να δέχονται πληρωμές με κάρτες του εξωτερικού από γραφεία ταξιδίων του εξωτερικού, να πιστώνονται τα χρήματα αυτά σε ελληνική τράπεζα, αλλά η επιχείρηση να μπορεί και να μπορεί να τα μεταφέρει στη συνέχεια στο εξωτερικό, εφόσον το επιθυμεί ως «νέο» χρήμα.
Ο σχετικός περιορισμός που ισχύει σήμερα, εξηγεί και τη δυσαναλογία που διαπιστώνεται μεταξύ της αύξησης του τουριστικού ρεύματος στην Ελλάδα και της χαμηλότερης αύξησης των εισπράξεων.
3. Η αύξηση από 20.000 σε 40.000 ευρώ του ορίου συναλλαγών επιχειρήσεων με το εξωτερικό χωρίς την προϋπόθεση της προηγούμενης ιστορικότητας των κεφαλαίων που τηρείται στις τράπεζες και χωρίς έγκριση των επιτροπών και υποεπιτροπών, που έχουν ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση.
4. Οι τράπεζες ζητούν να επιτραπεί και η μεταφορά μερισμάτων στο εξωτερικό. Η πρόταση αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό από το ΥΠΟΙΚ. Οπως επισημαίνουν αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες, «ίσως δεν είναι ακόμη ώριμες οι συνθήκες» για να αρθεί ο ισχύον περιορισμός.