Αλήθεια, δε χωράνε άλλες Μαρίες κι άλλοι Γιώργηδες στην Ελλάδα; Όλο και περισσότεροι γονείς, τείνουν να αφήνουν πίσω το έθιμο που θέλει τα παιδιά να παίρνουν το όνομα των παππούδων και των γιαγιάδων. Το θωρούν πολύ φορεμένο για να το δώσουν στο βλαστάρι τους. Ακόμα όμως κι ανάμεσα σε αυτούς, υπάρχουν κάποιοι ανένδοτοι, τουλάχιστον στο θέμα του αγοριού: το αγόρι θα πρέπει να πάρει το όνομα του πατέρα του μπαμπά! Το όνομα είναι το συνηθέστερο debate μεταξύ συμπέθερων. Αν και η επιλογή ονόματος για το παιδί δεν θα έπρεπε να προκαλεί διαμάχες, είναι ακόμη η πρώτη αιτία για ψυχρό κλίμα ανάμεσα στο σόι του μπαμπά και της μαμάς. Ωστόσο τελευταία, μια σειρά από σπάνια, σύγχρονα, αρχαία ελληνικά, ανδρικά και γυναικεία ονόματα έχουν την τιμητική τους. Αλήθεια εσείς θα ονομάζατε τον μονάκριβο γιο σας Σεθέλο ή Ουμβέρτο ή την μικρή σας Ωραιοζήλη ή Δηιάνειρα; Και εάν ναι, έχετε σκεφτεί εάν το παιδί σας μπορούσε να μιλήσει εάν θα συμφωνούσε με αυτήν την επιλογή σας ή θα σας κατακεραύνωνε;
Για μερικούς γονείς η επιλογή του ονόματος είναι μία περίπλοκη διαδικασία που τους φορτώνει με άγχος. Από το παρελθόν συνηθίζεται τις πιο πολλές φορές οι γονείς να επιλέγουν τα ονόματα των γονέων τους. Με αυτό τον τρόπο σέβονται την παράδοση και αποφεύγονται τυχόν παρεξηγήσεις και διενέξεις. Με την πάροδο των ετών κάτι έχει αρχίσει να αλλάζει. Υπάρχουν νέες τάσεις σχετικά με την επιλογή ενός βαπτιστικού ονόματος και το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Δεν λείπουν βέβαια και οι περιπτώσεις που το βαπτιστικό όνομα επιλέγεται με βάση το όνομα που γιορτάζει την ημερομηνία της γέννησης του και αυτό εφαρμόζουν πολύ συχνά και οι γυναίκες με δύσκολη γέννα, που έχουν σαν τάμα στο όνομα της Αγίας ή του Αγίου που γιορτάζει ανήμερα. Έτσι γενέθλια και ονομαστική εορτή γιορτάζονται την ίδια μέρα. Οι πιο παραδοσιακοί γονείς υποστηρίζουν ότι στα παιδιά πρέπει να δίδεται το όνομα των παππούδων και των γιαγιάδων είτε για να τους τιμήσουν και να τους ευχαριστήσουν για την ανεκτίμητη βοήθεια που προσφέρουν, οικονομική και πρακτική, είτε για να έχει «συνέχεια» το όνομα σε συνδυασμό και με το επίθετο βέβαια. Ειδικά του αγοριού. «Οι γονείς μου είπαν πως αν δεν δώσω το όνομα του πατέρα μου στο παιδί δεν θα μου ξαναμιλήσουν», «Η πεθερά μου είχε μούτρα γιατί δεν θα βγάλουμε το όνομά της», «Ο πατέρας μου είπε ότι αν δεν ακουστεί το όνομά του δεν θα έρθει στη βάφτιση». Αυτές είναι μόνο μερικές από τις «απειλές» που εξαπολύονται προκειμένου να ακουστεί το πολυπόθητο όνομα, η αιτία καυγάδων και παρεξηγήσεων που επισκιάζει την χαρά. Μπορεί στην Ελλάδα η παράδοση του να παίρνει το παιδί το όνομα του παππού και της γιαγιάς καλά να κρατεί ακόμα, όμως καλό είναι να τηρείται μόνο εφόσον οι γονείς του παιδιού το επιθυμούν. Καλό θα είναι, λοιπόν, κάποια στιγμή οι γιαγιάδες και οι παππούδες να γίνουν πιο διακριτικοί στην επιβολή της εν λόγω παράδοσης και να επιτρέπουν στα παιδιά τους να αποφασίζουν εκείνα για το όνομα του παιδιού τους. Αν πάλι ένα βροντερό «όχι» θα φέρει την έναρξη του Γ’ Παγκόσμιου Πόλεμου σκεφτείτε και την διπλωματική λύση του διπλού ονόματος, ή των υποκοριστικών. Άλλοι πάλι ψάχνουν σπάνια και πρωτότυπα ονόματα που θα κάνουν το παιδί τους να ξεχωρίζει και δεν θα το μπερδεύουν με κανένα. Μάλιστα η τάση αυτή έχει πάρει τέτοιες διαστάσεις, που πας πλέον σε μία παιδική χαρά και στο άκουσμα του ονόματος «Δανάη», «Θάλεια», «Νεφέλη» «Μάξιμος», «Ορέστης» ή «Ιάσονας» γυρνάνε περισσότερα παιδιά από ό,τι στο «Μαρία», «Ελένη», «Νίκος» ή «Γιάννης». Υπάρχουν βέβαια και τα πιο εξεζητημένα ονόματα τα οποία τα ακούς και λες «Μα είναι δυνατόν; Υπάρχει τέτοιο όνομα;». Ωραιοζήλη, Τελέσιλλα, Αφροξυλάνθη, Κορτέσα, Δρακούλης, Μόδεστος ή Βρασίδας, είναι μερικά μόνο από τα περίεργα ονόματα που έχουν επιλέξει γονείς για τα παιδιά τους. Πολλές φορές οι γονείς προσπαθώντας να πρωτοτυπήσουν κάνουν υπερβολές επιλέγοντας πολύ ιδιαίτερα ονόματα. Ίσως αυτά τα ονόματα κάπου κάπως κάποτε να τα κάνουν να αισθανθούν άβολα εάν κάποιος τα φωνάξει σε δημόσιο χώρο. Η χρήση περίεργων και ασυνήθιστων ονομάτων μπορεί ν’ αποτελέσει αφορμή για πειράγματα, παρατσούκλια και να δημιουργήσει ανασφάλεια και άγχος στο παιδί. Ή μπορεί να είναι τόσο δύσκολα, που θα πρέπει το παιδί να διορθώνει συνέχεια τα άτομα του περιβάλλοντος του όποτε χρειάζεται, κάτι που είναι ιδιαίτερα ενοχλητικό και κουραστικό. Δείτε μερικά από τα πιο περίεργα ονόματα για κορίτσια:
- Αίθρα
- Ατθίς
- Αφροξυλάνθη
- Γκόλφω
- Διαλεχτή
- Δηιάνειρα
- Ζαμπέτα
- Ζηνοβία
- Θεοδούλη
- Ιλάρια
- Κορτέσα
- Κλημεντίνη
- Μελάνα
- Ροδάμανθη
- Τριγώνα
- Τερφονία
- Τελέσιλλα
- Φωστήρα
- Χρυστάλλα
- Ωραιοζήλη
Για αγόρια:
- Αννίβας
- Ακύλας
- Βρασίδας
- Γκέκας
- Γιάγκος
- Διηνέκης
- Δρακούλης
- Δρόσος
- Ιδομενεύς
- Μόδεστος
- Ναούμ
- Ουμβέρτος
- Παραδείσης
- Σεθέλος
- Υάκινθος
- Χρυσογόνης
Σύμφωνα με την Εκκλησία, το όνομα που δίδεται στο παιδί κατά τη Βάπτιση πρέπει απαραιτήτως να είναι χριστιανικό. Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί αποκτά προστάτη τον άγιο του οποίου το όνομα φέρει. Η Εκκλησία προτρέπει τους γονείς να επιλέγουν χριστιανικά ονόματα και κατ’ εξαίρεση να δίνονται αρχαιοελληνικά. Είναι γεγονός πως στις μέρες μας, στην Ελλάδα, επικρατούν τα χριστιανικά ονόματα αν και πια πλέον παρατηρείται αισθητή μείωσή τους. Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται, όλο και περισσότερο σπάνια και εύηχα αρχαιοελληνικά ονόματα. Βέβαια τα πιο συχνά ονόματα εξακολουθούν να είναι για τα αγόρια τα: Γιώργος, Γιάννης, Κωνσταντίνος, Δημήτρης και Νίκος και για τα κορίτσια τα: Μαρία, Ελένη, Βασιλική και Κατερίνα. Ωστόσο πολλοί γονείς επιλέγουν να δώσουν στα παιδιά τους πιο σπάνια, τα λεγόμενα ξεχωριστά ονόματα. Η επιλογή ονόματος είναι, σύμφωνα με εκπροσώπους της Εκκλησίας, μια πράξη πνευματικού χαρακτήρα, πολύ σημαντική. Έτσι όσον αφορά στο μυστήριο της βάπτισης, εξαντλούν το εορτολόγιο κι αν διαπιστώσουν ότι δεν υπάρχει κάποιο αντίστοιχο ή παρεμφερές όνομα αγίου, προτείνουν στους γονείς να δοθεί κι ένα δεύτερο χριστιανικό όνομα στο παιδί. Ένα χαρακτηριστικό φαινόμενο της εποχής μας είναι η χρήση διπλών ονομάτων. Έτσι πολλά παιδιά φέρουν ταυτόχρονα το όνομα της γιαγιάς ή του παππού και κάποιο άλλο αρχαιοελληνικό. Σύμφωνα με την Εκκλησία, το όνομα δίδεται στο παιδί την 8η ήμερα από τη γέννησή του. Ο ελληνικός νόμος παρέχει στον γονέα το δικαίωμα να δηλώσει στο ληξιαρχείο το όνομα του παιδιού και πριν από τη βάπτισή του. Εάν αυτό το όνομα δεν είναι χριστιανικό και οι γονείς θελήσουν αργότερα να βαπτίσουν το παιδί τους τότε και πάλι οι ιερείς προτείνουν στους γονείς ένα δεύτερο όνομα, χριστιανικό. Ο νονός ή η νονά καλείται να αναγγείλει καθαρά και μεγαλόφωνα το όνομα του παιδιού. Νομικά, η βάπτιση και η ονοματοδοσία δεν έχουν καμία σχέση η μία με την άλλη. Με την ονοματοδοσία οι γονείς δίνουν όνομα στο παιδί τους, ενώ με την βάπτιση, δηλώνουν θρήσκευμα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το όνομα ακολουθεί το παιδί για όλη του τη ζωή, από τις πρώτες τάξεις του σχολείου μέχρι τα βαθιά γεράματά του. Καλό είναι να δίνουμε στο παιδί μας ένα όνομα που αγαπάμε, γιατί έτσι θα το αγαπήσει και εκείνο.
