Αιτία αυτού ήταν η έκρηξη ενός ηφαιστείου στο όρος Tambora της Ινδονησίας, η οποία όχι μόνο έφερε τον χειμώνα νωρίτερα, αλλά και τον πιο διαρκή, όπως και από τον πιο κρύο στην ιστορία του κόσμου. Αυτό βέβαια, είχε συμβεί χρόνια πριν, περί το 1815!
Η έκρηξη ήταν τέσσερις φορές πιο ισχυρή από εκείνη του Κρακατόα και 52.000 φορές πιο δυνατή από την ατομική βόμβα που έπεσε στη Χιροσίμα το 1945!
Μάλιστα, εξαιτίας της πείνας, τουλάχιστον 92.000 άνθρωποι στην Άπω Ανατολή έχασαν τη ζωή τους. Σκόνη, θειάφι και σύννεφα στάχτης που εισχώρησαν στην ατμόσφαιρα «αποδιοργάνωσαν» τον καιρό και επηρέασαν τις κλιματικές συνθήκες, προκαλώντας παγκόσμια πτώση της θερμοκρασίας για τρία συνεχόμενα έτη.
Στην Ινδία, για παράδειγμα, οι ετήσιοι μουσώνες δεν… έφτασαν ποτέ, οδηγώντας τον κόσμο σε μια μαζική επιδημία χολέρας, επειδή οι άνθρωποι αναγκάζονταν να πίνουν βρόμικο νερό, ενώ για τη διατροφή τους χρησιμοποιούσαν ό,τι έβρισκαν μέσα στα έλη.
Η Ευρώπη επλήγη περισσότερο από τις ΗΠΑ, ενώ η αδυναμία καλλιέργειας λόγω του πολικού συνεχόμενου ψύχους οδήγησε σε πολλές εξεγέρσεις για τα τρόφιμα, κυρίως στη Γαλλία και την Ελβετία. Τουλάχιστον 200.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από μια ισχυρή επιδημία τύφου, ενώ η σχεδόν ολική καταστροφή της συγκομιδής στη Νέα Αγγλία συνετέλεσε στην πρώτη μαζική μετανάστευση των αγροτών και άλλαξε το μοτίβο της αμερικανικής γεωργίας για πάντα.
Βέβαια, το άσχημο αυτό κλιματικό φαινόμενο, είχε και ένα θετικό αποτέλεσμα αφού έδωσε έμπνευση σε καλλιτέχνες, συγγραφείς και θετικούς επιστήμονες. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το perierga, τον Ιούλιο του 1816 οι «αδιάκοπες βροχοπτώσεις» ανάγκασαν τη διάσημη συγγραφέα Μαίρη Σέλλεϋ να παραμείνει για αρκετό χρόνο στο σπίτι της, με αποτέλεσμα να γράψει το περίφημο μυθιστόρημα «Φραγκεστάιν», ενώ στο ίδιο πλαίσιο ο Λόρδος Βύρωνας εμπνεύστηκε το ποίημα «Darkness». Τέλος, ο Justus von Liebig, ένας χημικός που βίωσε την πείνα στο Darmstadt, μελέτησε αργότερα τη θρέψη των φυτών και εισήγαγε τα ανόργανα λιπάσματα.