Μπορείς να σπουδάσεις πολλά πράγματα και να τα μάθεις αρκετά καλά, όμως δεν υπάρχει καμιά σχολή για το πως να κάνεις επιτυχημένες σχέσεις. Δεν διδάσκεται πουθενά για παράδειγμα το μάθημα “Πως να μη είσαι ένας κακός σύντροφος”.
Το μόνο που μπορείς να βρεις εκεί έξω είναι κάποιες συμβουλές πάνω στις σχέσεις, προσδοκίες και πάρα πολλές ρομαντικές ταινίες.
Μια μεγάλη αλλά πικρή αλήθεια λοιπόν, είναι ότι έχουμε αποκτήσει αρκετές τοξικές συνήθειες στις σχέσεις μας τις οποίες όχι μόνο τις θεωρούμε φυσιολογικές, αλλά τις λατρεύουμε κιόλας. Αναπαράγονται ξανά και ξανά αποτελώντας λάθος στερεότυπα προς κατανάλωση είτε μέσα από τον κινηματογράφο, τη μουσική και την τέχνη γενικότερα, υιοθετώντας το πρότυπο της ”ολοκληρωτικής” αγάπης του “ή όλα ή τίποτα”.
Αντιθέτως τα πράγματα που κάνουν όντως μια σχέση καλή, σταθερή, υγιή και πλήρη δεν είναι και τόσο συναρπαστικά, ούτε πουλάνε τόσο στη μεγάλη οθόνη όπου μόνο το ‘complicated’ και το ‘δραματικό’ κάνει νούμερα το οποίο πάντοτε συνοδεύεται από τοξική συμπεριφορά.
Έξι τέτοιες συνήθειες που αν και καταστροφικές για μια σχέση λανσάρονται σαν φυσιολογικές αναφέρονται αμέσως παρακάτω:
1. Οι προσδοκίες ότι ο σύντροφός μας θα επιδιορθώσει το γενικότερο συναισθηματικό μας κενό
Aς είμαστε ειλικρινείς, έχουμε όλοι τσακωθεί αμέτρητες φορές με τον σύντροφό μας μόνο και μόνο επειδή είχαμε μια κακή ημέρα και χωρίς να φταίει σε κάτι. Μάλιστα τον έχουμε κατηγορήσει άλλες τόσες επειδή δεν ήταν εκεί για εμάς όταν τον χρειαζόμασταν και περνούσαμε δύσκολα. Εδώ όμως υπάρχει μια μεγάλη διαφορά. Το κενό ανάμεσα στο να είναι κάποιος υποστηρικτικός και στο να είναι υποχρεωμένος να βοηθήσει εμάς.
Αυτό που πρέπει λοιπόν να ισχύει, είναι ότι ο καθένας οφείλει να τρέχει τη ζωή του και να μπορεί να σταθεί μόνος στα πόδια του χωρίς να εξαρτάται από τον άλλον. Γι’ αυτό απλά ρωτάμε: “Μπορείς να με ακούσεις; Δεν είμαι καλά, είσαι σε φάση να το μοιραστώ μαζί σου;”. Χωρίς να τον υποχρεώνουμε να το κάνει, ούτε να μαλώνουμε μαζί του εάν δεν είναι σε θέση να το κάνει.
Δεν θα φτιάξει κανείς άλλος τη ζωή μας παρά μόνο εμείς οι ίδιες. Εμείς ευθυνόμαστε για την ευτυχία μας.
2. Θέτουμε τη δικαιοσύνη και την ισορροπία ως προτεραιότητες στη σχέση
Προφανώς και αυτές οι δυο αξίες είναι αξιοθαύμαστες όμως καμιά φορά είναι αρκετά δύσκολο να τηρηθούν στο ακέραιο μέσα στην κάθε σχέση. Αν προσπαθούμε συνεχώς να υπολογίσουμε πόσο προσπαθούμε εμείς και πόσο ο σύντροφός μας για να βγάλουμε την εξίσωση και τον κατηγορούμε ότι εμείς καταβάλουμε περισσότερη προσπάθεια από εκείνον τότε χάνουμε το νόημα.
Πως συμβαίνει αυτό; Με το να ανακαλούμε συνεχώς όταν προκύψει κάποιο πρόβλημα εκείνη τη φορά που αυτός έκανε κάτι λιγότερο κι εμείς κάτι παραπάνω για να διατηρήσουμε ζωντανή τη σχέση. Δεν κρατάμε σκορ στις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Κοιτάμε τη συνολική εικόνα. Για παράδειγμα, αν εμείς κάνουμε σήμερα μια βαρετή δουλειά στο σπίτι, δεν είναι ανάγκη να τον υποχρεώσουμε να την κάνει εκείνος αύριο γιατί έτσι ‘πατσίζουμε’.
Αυτό που λειτουργεί είναι να χωρίσουμε τα πράγματα σε εκείνα που προτιμάμε να κάνουμε εμείς και σε εκείνα που προτιμά να κάνει εκείνος. Έτσι και ισορροπία τηρείται και είμαστε και οι δυο χαρούμενοι.
3. Θεωρούμε τον σύντροφό μας το ‘άλλο μας μισό’
Το ότι μας έχουν βομβαρδίσει με το στερεότυπο ότι θα έρθει κάποιος άλλος στη ζωή που θα μας ‘ολοκληρώσει’ είναι μεγάλο πρόβλημα. Κανείς δεν μπορεί να ολοκληρωθεί αν δεν το νιώσει από μόνος του. Αυτή η θεωρία του ‘με συμπληρώνεις’ κρύβει μέσα της μεγάλη ανασφάλεια, εξάρτηση και χειραγώγηση.
Γι’ αυτό καλό είναι να βλέπουμε το σύντροφό μας σαν κάποιον που εμπλουτίζει τη ζωή μας και δεν είναι απαραίτητος για να την ολοκληρώσει. Μόνο αν θεωρούμε πως βρίσκεται δίπλα μας για να μας δώσει το κάτι παραπάνω θα μπορέσει να μας ικανοποιήσει, όταν μας λείπει κάτι σίγουρα δεν είναι αυτός που θα το βρει. Πρέπει να το κάνουμε μόνες.
4. Γινόμαστε απόλυτες
Αντί λοιπόν να λέμε “Αυτό που είπες δεν ήταν ωραίο και με πλήγωσε” λέμε “Δεν μπορώ να είμαι με κάποιον που λέει τόσο φρικτά πράγματα” ή αντί να λέμε “η αντίδρασή σου με έκανε σαν να μην με υπολογίζεις” λέμε “χρειάζομαι κάποιον που να με ακούει και να νοιάζεται για τα συναισθήματά μου”.
Μιλώντας με απόλυτο τρόπο δημιουργούμε μια σχέση η οποία βασίζεται στο ιδανικό και το ιδανικό δεν υπάρχει, ούτε στο σύντροφό μας, ούτε σε εμάς, ούτε σε κανέναν. Γενικά λοιπόν πρέπει να αποδεχόμαστε τον σύντροφό μας όπως είναι και να μην τον συγκρίνουμε με κάτι το ‘ιδανικό’ που στην ουσία δεν υπάρχει.
5. Συγχέουμε το δράμα με το πάθος
Όλες έχουμε κλάψει, γελάσει και πνίξει τον πόνο μας πάνω από ένα παγωτό Ben & Jerry’s βλέποντας κάποια εμβληματική ρομαντική ταινία. Παρόλα αυτά, η υπερβολική ποσότητα δράματος δεν σημαίνει πάθος, αλλά πρόβλημα. Και όπου πρόβλημα, σε κάθε σχέση σημαίνει ανωριμότητα, δυσκολίες με την επικοινωνία, κακοποιητικός λόγος, ναρκισισμός και χειριστικότητα.
Αν λοιπόν βιώνουμε συνεχώς επεισόδια με καυγάδες στη σχέση μας, αυτό δεν πρέπει να παρερμηνεύεται ως πάθος, αλλά πρέπει να το αντικρύσουμε όπως έχει: Σαν πρόβλημα. Όλες οι σχέσεις έχουν σκαμπανεβάσματα, αλλά αν επί το πλείστον κλαίμε και μαλώνουμε όχι δεν αγαπιόμαστε, ίσως δεν ταιριάζουμε για να το θέσουμε όσο πιο κομψά γίνεται.
Αντί λοιπόν να γίνονται ομηρικοί καυγάδες και μετά να βάζουμε τα προβλήματα κάτω από το χαλί κάνοντας παθιασμένο σεξ, απλά ας βάλουμε κάτω κι ας συζητήσουμε όσα μας οδηγούν στον τσακωμό. Ας είμαστε αν μπορούμε οι δυο μας απέναντι στο πρόβλημα και όχι ο ένας απέναντι στον άλλο.
6. Χρησιμοποιούμε τεχνάσματα για να πάρουμε αυτό που θέλουμε
Έστω ότι θέλουμε πολύ ένα ζευγάρι σκουλαρίκια δώρο για τα γενέθλιά μας και αντί να τα ζητήσουμε ευθέως, αφήνουμε ανοιχτή μια σελίδα στο laptop στη σελίδα του e shop για να τα δει ο σύντροφός μας και να μας τα αγοράσει. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να το κάνουμε έτσι ύπουλα. Ο σωστός τρόπος είναι να το ζητήσουμε ευθέως.
Αν δεν μπορούμε να επικοινωνήσουμε ανοιχτά τα συναισθήματα, τα θέλω και τους πόθους μας είτε αυτό είναι κάτι που θέλουμε να κάνουμε, είτε κάτι που θέλουμε να ακούσουμε τότε δεν συνδεόμαστε σαν ζευγάρι. Η ξεκάθαρη επικοινωνία είναι το ζητούμενο σε κάθε δεσμό και όχι το μάντεψε ποιος. Καλό θα ήταν λοιπόν κάθε φορά που επιθυμούμε κάτι ότι κι αν είναι αυτό να το πούμε ξεκάθαρα στο σύντροφό μας και από αυτόν να περιμένουμε να καταλάβει εμάς τις ίδιες και όχι να μαντέψει τι θέλουμε.
Επιπλέον καλό είναι να είμαστε προετοιμασμένες και για το όχι, καθώς ο σύντροφός μας δεν είναι υποχρεωμένος να μας πει σε όλα ναι. Να το έχουμε κι αυτό στην άκρη του μυαλού μας