Ο αγώνας που άλλαξε τον ρου της ιστορίας.
Ήταν μόλις λίγα λεπτά μετά τα μεσάνυχτα της 31ης Μαρτίου του 1955. Ισχυρές εκρήξεις συγκλονίζουν τις μεγάλες πόλεις της Κύπρου, Λευκωσία, Λάρνακα και Λεμεσό.
Στοχευμένα χτυπήματα σπέρνουν τον πανικό στις δυνάμεις των Βρετανών κατακτητών.
Ήταν μόνο η αρχή της δράσης του απελευθερωτικού αγώνα. Τίποτα πλέον δεν θα ήταν ξανά ίδιο στη Μεγαλόνησο.
Με εντολή του πρώην αξιωματικού του ελληνικού στρατού, Γεώργιου «Διγενή» Γρίβα, δίνεται το έναυσμα της δράσης κατά των Βρετανών αποικιοκρατών, ο οποίος θα δικαιωθεί εν μέρει περίπου 4 χρόνια μετά, στις 19 Φεβρουαρίου του 1959, όταν η Κύπρος ανακηρύχθηκε ανεξάρτητο κράτος.
Η ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) έγινε ο φόβος και ο τρόμος Βρετανών, Τούρκων αλλά και… δοσίλογων Ελλήνων, οι οποίοι δεν δίσταζαν να τα έχουν πάντοτε… καλά με τον εκάστοτε «κατακτητή».
Αναμφίβολα η «βάση» για τη δημιουργία της ΕΟΚΑ ήταν το καθοριστικό δημοψήφισμα του 1950, όταν το 95,7% των Ελληνοκυπρίων δήλωσε την επιθυμία του για Ένωση με την Ελλάδα. Εξάλλου υπάρχε ήδη και η στήριξη από την Εκκλησία με ηγέτη τον γνωστό Μακάριο τον Γ’, ο οποίος μερικά χρόνια μετά έμελε να γίνει ο πρώτος πρωθυπουργός του ανεξάρτητου Κυπριακού κράτους.
Από το ξημέρωμα της 1ης Απριλίου του 1955, ο αγώνας της ΕΟΚΑ, πολύτιμο μέλος της οποίας ήταν και ο πατήρ Σάββας Αχιλλέως, κράτησε 4 χρόνια στα οποία χύθηκε πολύ αίμα από όλες τις πλευρές.
Στην ιστορία έχουν μείνει μεταξύ άλλων τα βάναυσα βασανιστήρια και οι εκτελέσεις των αγωνιστών της ΕΟΚΑ από Βρετανούς και Τούρκους.
Κορυφαίο έγκλημα το οποίο μέχρι σήμερα πολλοί Έλληνες στη Μεγαλόνησο ΔΕΝ ΞΕΧΝΟΥΝ αφορά την… έγκριση της βασίλισσας Ελισάβετ για τον απαγχονισμό στελεχών της ΕΟΚΑ που είχαν πιαστεί αιχμάλωτοι από τις δυνάμεις των Άγγλων.
Οι νεκροί αγωνιστές ενταφιάστηκαν στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας. Πρόκειται για τα γνωστά «Φυλακισμένα Μνήματα», που φέρνουν τόσο πολύ πόνο στις μνήμες εκείνων που ζουν ακόμα για να μεταφέρουν στους νεότερους το εξής μήνυμα:
ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ!!!