Μόνο για σήμερα είναι προγραμματισμένοι πάνω από 700 πλειστηριασμοί, για την επόμενη εβδομάδα έχουν αναρτηθεί 453, ενώ συνολικά στην πλατφόρμα είναι «κρεμασμένοι» 22.436 έναντι 21.892 πριν από μερικές ημέρες, επιβεβαιώνοντας έτσι ότι το κύμα των πλειστηριασμών θα «φουσκώνει» μήνα με το μήνα.
Και τι γίνεται με την πρώτη κατοικία, ειδικά μετά από το Δεκέμβριο, που πέφτουν τίτλοι τέλους στο νόμο Κατσέλη- Σταθάκη;
Κατ’ αρχάς, εξακολουθεί να είναι σε ισχύ η άτυπη συμφωνία, το μορατόριουμ, μεταξύ κυβέρνησης- τραπεζών, για την αποφυγή πλειστηριασμών κύριας κατοικίας με αξία ως περίπου 300.000 ευρώ, κάτι που σε συνδυασμό με τις διατάξεις του νόμου Κατσέλη- τουλάχιστον για όσους μπορούν να καλυφθούν από την «ομπρέλα» του- δημιουργεί ένα ανάχωμα.
Ωστόσο, θα πρέπει να γίνει σαφές ότι από τη νέα χρονιά τα δεδομένα θα αλλάξουν.
Ο Γ. Δραγασάκης δεσμεύθηκε για ένα νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας, που θα είναι προσαρμοσμένο, όμως, στη νέα κατάσταση, τη «μετά κρίση» περίοδο. Σήμερα, ο νόμος Κατσέλη προστατεύει πρώτη κατοικία αντικειμενικής αξίας ως 280.000 ευρώ (οικογένεια με 3 παιδιά), αλλά αυτό το όριο θα κατέβει πολύ πιο χαμηλά, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι οι τράπεζες ζητούν να τεθεί ο πήχης πλησίον των 100.000 ευρώ.
Είναι επαρκές αυτό; Για να απαντήσει κανείς, θα πρέπει να σταθμίσει τα νέα δεδομένα:
1. Η χώρα έχει βγει από τα Μνημόνια, φαίνεται ότι έχει μπει σε τροχιά θετικών ρυθμών ανάπτυξης, αλλά αυτή η βελτίωση των δεικτών δεν έχει φτάσει ακόμα στις τσέπες των πολιτών. Κοινώς τα συμπιεσμένα εισοδήματα δεν έχουν ανακτήσει ούτε ελάχιστο από τις απώλειες που έχουν υποστεί μετά από το 2010, άρα τα νοικοκυριά δεν έχουν βγει ακόμα από την κατάσταση του σοκ
2. Οι δείκτες της ανεργίας είναι αισθητά βελτιωμένοι, ωστόσο το 50% των νέων θέσεων εργασίας είναι μερικής απασχόλησης άρα κακοπληρωμένες. Κι αυτό σημαίνει ότι η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών παραμένει χαμηλή, άρα και η δυνατότητα ανταπόκρισης στις φορολογικές, ασφαλιστικές και δανειακές τους υποχρεώσεις
3. Με δεδομένο ότι η πρόσφατη αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών επέφερε σημαντικές αυξήσεις στις 4 από τις 10 περιοχές και με δεδομένο, επίσης, ότι το υπουργείο Οικονομικών έχει δεσμευθεί για δύο ακόμα αναπροσαρμογές στις Τιμές Ζώνης, είναι προφανές ότι το όριο των 100.000 ευρώ θα αφήσει ακάλυπτες ακόμα και «λαϊκές» περιοχές
Όσοι δεν καλύπτονται τώρα ή τη νέα χρονιά, από το πλαίσιο προστασίας πρώτης κατοικίας τι έχουν να φοβούνται;
Το ζητούμενο από τις τράπεζες είναι η χρήση όλων των διαθέσιμων «εργαλείων», προκειμένου να περιορίσουν τον τεράστιο όγκο «κόκκινων» δανείων. Βασική επιλογή είναι η παροχή ρυθμίσεων, τέτοιων που να εξασφαλίζουν έστω μέρος των οφειλών από στεγαστικά- και όχι μόνο- δάνεια. Με αυτό το σκεπτικό, γίνεται συντονισμένη κίνηση από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες σε όσους έχουν αιτηθεί προστασίας από το νόμο Κατσέλη, με προσφορά «κουρέματος» που φτάνει στο 40- 45% του δανείου και διευκολύνσεις πληρωμών σε βάθος ετών για το υπόλοιπο.
Από την άλλη, δεν μπορεί να παραγνωρίσει κανείς ότι για το 2019 οι τράπεζες έχουν υπολογίσει σε τουλάχιστον 30.000 πλειστηριασμούς, όπως επίσης αθρόες πωλήσεις «κόκκινων» δανείων σε distressed funds. Σίγουρα εξακολουθούν να υφίστανται οι διαδικασίες ρύθμισης και διευκολύνσεων που προβλέπει ο Κώδικας Δεοντολογίας, ωστόσο μόνο και μόνο το γεγονός ότι οι τράπεζες πρέπει να ξεφορτωθούν περί τα 25 δις προβληματικών δανείων το επόμενο 12μηνο και άλλα 20 δις ευρώ ως το 2021, θα εντείνει την πίεση σε όσους έχουν δανειακές εκκρεμότητες.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΠΟΥΣ
