Ένα βήμα πιο κοντά στη ανάπτυξη εμβολίου για την αντιμετώπιση και την καταπολέμηση του ιού HIV βρίσκονται οι επιστήμονες καθώς βρήκαν έναν νέο τρόπο δημιουργίας πρωτεϊνών, οι οποίες θα μπορούν να «εισχωρήσουν» μέσα από την προστατευτική επικάλυψη του ιού.
Ειδικότερα, ομάδα ερευνητών του Penn State College of Medicine σχεδίασε και δημιούργησε πρωτεΐνες που μιμούνται διαφορετικά χαρακτηριστικά επιφάνειας του HIV. Χρησιμοποίησαν υπολογιστική μοντελοποίηση και μελέτησαν τη μέθοδο σε κουνέλια, τα οποία αφού ανοσοποιήθηκαν με τις πρωτεΐνες, ανέπτυξαν αντισώματα που ήταν ικανά να συνδεθούν με τον ιό.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τις σχεδιασμένες πρωτεΐνες και διαπίστωσαν ότι το αίμα ήταν ικανό να δημιουργήσει αντισώματα που μπορούν να εμποδίσουν τη μόλυνση του HIV σε κυτταρικά μοντέλα. Όταν επώασαν τον ιό HIV, η μολυσματικότητα του μειώθηκε δραματικά από το αίμα των κουνελιών.
Η συγκεκριμένη μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications και παρέχει ουσιαστικά στους επιστήμονες έναν νέο τρόπο για τον σχεδιασμό πρωτεϊνών για εμβόλια. Οι πρωτεΐνες ή τα ανοσογόνα που ανέπτυξαν οι ερευνητές, δεν είναι ένα τελικό προϊόν, αλλά τώρα είναι σε θέση να αποδείξουν ότι είναι δυνατό να φτάσουν και το τελικό προϊόν.
Παρόλο που εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με τον ιό HIV σε ολόκληρο τον πλανήτη, η δημιουργία ενός εμβολίου για τον ιό έχει κάπως δυσκολέψει τους ερευνητές. Τα εμβόλια δρουν με διδασκαλία του ανοσοποιητικού συστήματος όπου σε έναν ιό μπορεί να προσκολληθεί ένα αντίσωμα πριν τον εξουδετερώσει. Για να δημιουργηθεί ένα εμβόλιο, οι ερευνητές πρέπει πρώτα να προσδιορίσουν αυτό το σημείο.
Ο Νικολάι Ντοκολάν, καθηγητής και αναπληρωτής πρόεδρος της έρευνας στο Τμήμα Φαρμακολογίας του Πανεπιστημίου Penn State, εξήγησε ότι η ανάπτυξη ενός εμβολίου για τον ιό HIV είναι δύσκολη επειδή ο ιός μεταλλάσσεται συνεχώς. Ακόμα κι αν αναπτύξουν όπως λέει, ένα αντίσωμα για ένα συγκεκριμένο στέλεχος του ιού, αυτό το αντίσωμα μπορεί να μην είναι αποτελεσματικό στο επόμενο στέλεχος του ιού.
Προκειμένου να αναπτυχθούν ευρέως αντισώματα εξουδετέρωσης, δηλαδή, αντισώματα που εξουδετερώνουν πολλαπλά στελέχη ενός ιού, πρέπει να βρουν κάτι που να παραμένει σταθερό στον ιό και τα αντισώματα αυτά να τον μπλοκάρουν.
Σύμφωνα με τον Dokholyan, ο ιός HIV χρησιμοποιεί επικάλυψη υδατανθράκων για να προστατεύσει μια πρωτεΐνη στην επιφάνειά του που ονομάζεται Env. Αν και αυτή η πρωτεΐνη θα μπορούσε να είναι ένας πιθανός στόχος για τα εμβόλια, η επίστρωση με υδατάνθρακες καθιστά δύσκολη ή αδύνατη την πρόσβαση και την εξουδετέρωση των αντισωμάτων.
Οι ερευνητές δήλωσαν ότι ενώ τα ευρήματα είναι ελπιδοφόρα, πρέπει να γίνουν ακόμη περισσότερες μελέτες για το θέμα αυτό. Είναι σημαντικό να μπορέσουν όπως είπαν, να δημιουργήσουν μια ανοσολογική απάντηση στον ιό HIV και για να γίνει αυτό πρέπει να βελτιώσουν τις ικανότητες εξουδετέρωσης των αντισωμάτων και άλλες πτυχές πριν να μπορέσει να γίνει βιώσιμο εμβόλιο. Και τονίζουν ότι στο μέλλον η μέθοδος σχεδιασμού πρωτεϊνών θα μπορούσε ενδεχομένως να συμβάλει στη δημιουργία και εξατομίκευση εμβολίων για διάφορες ασθένειες σε διάφορες περιοχές του κόσμου. Για παράδειγμα, υπάρχουν διαφορετικά στελέχη του ιού HIV σε διάφορες χώρες ή περιοχές και αν μπορέσουν να προσαρμόσουν εύκολα τις πρωτεΐνες για τα εμβόλια, αυτό είναι ένα καλό παράδειγμα όπου η εξατομικευμένη ιατρική θα παίξει ρόλο.
