Η πρόσφατη κατάρρευση ενός γιγαντιαίου παγόβουνου στις ακτές της Ανταρκτικής είχε σημαντικές επιπτώσεις, όχι μόνο για το στρώμα πάγου αλλά και για τον θαλάσσιο κόσμο που αποκαλύφθηκε. Το παγόβουνο, μήκους 19 μιλίων, αποσπάστηκε από την παγοκρηπίδα George VI, εκθέτοντας ένα τμήμα του ωκεανού που παρέμεινε ανέγγιχτο και σκοτεινό για πολλές δεκαετίες.
Οι επιστήμονες που συμμετείχαν στην αποστολή του ερευνητικού σκάφους Falkor αντέστρεψαν άμεσα την κατεύθυνση της έρευνάς τους προκειμένου να εξερευνήσουν αυτή τη νέα θαλάσσια περιοχή. Η Patricia Esquete, επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας, δήλωσε ότι τέτοιες ανακαλύψεις είναι σπάνιες και απαιτούν άμεση προσοχή.
Η αποκάλυψη αυτού του αρχαίου θαλάσσιου κόσμου έχει προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον στους επιστήμονες. Οι συνθήκες κάτω από τον πάγο μπορεί να έχουν διατηρήσει οικοσυστήματα που δεν έχουν επηρεαστεί από ανθρώπινες δραστηριότητες ή κλιματικές αλλαγές. Αυτό ανοίγει νέες προοπτικές για τη μελέτη της βιοποικιλότητας και των οικολογικών διαδικασιών σε περιοχές που παραμένουν απομονωμένες.
Σύμφωνα με την Washington Post, η ομάδα περίμενε ελάχιστα -ίσως ιζήματα, ίσως μερικά μικρόβια. Αντ’ αυτού, βρήκαν έναν ζωντανό κόσμο που ευδοκιμούσε στο σκοτάδι. Γιγάντιες θαλάσσιες αράχνες, χταπόδια, παγόψαρα, κοράλλια και σφουγγάρια, συμπεριλαμβανομένου ενός σφουγγαριού σε σχήμα βάζου που μπορεί να είναι εκατοντάδων ετών, στον βυθό.
«Ήμασταν πραγματικά έκπληκτοι και έκπληκτοι από τα ποικίλα οικοσυστήματα και τα πλούσια οικοσυστήματα που βρήκαμε εκεί κάτω», εξήγησε ο Esquete, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Aveiro της Πορτογαλίας.
Κατά τη διάρκεια της πολύμηνης αποστολής, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ένα τηλεκατευθυνόμενο όχημα για την καταγραφή υλικού και τη συλλογή δειγμάτων. Η ομάδα εξερεύνησε επίσης βαθύτερα τμήματα της θάλασσας Bellingshausen.
Μεταξύ των ευρημάτων τους: παράξενα σκουλήκια, θαλάσσια σαλιγκάρια, ψάρια και καρκινοειδή – πολλά από τα οποία μπορεί να είναι εντελώς νέα για την επιστήμη. Για την πλήρη ταυτοποίηση θα χρειαστούν μήνες εργαστηριακής ανάλυσης.
Ένα βαθύτερο μυστήριο κάτω από τον πάγο
Παρά την ποικιλομορφία, ένα ερώτημα κυριάρχησε στην αποστολή: πώς επιβιώνει τόση ζωή σε ένα μέρος που είναι εντελώς αποκομμένο από το φως του ήλιου; Σε άλλα μέρη του ωκεανού, οι οργανισμοί στην επιφάνεια φωτοσυνθέτουν και στέλνουν θρεπτικά συστατικά προς τα κάτω στο βάθος της θάλασσας.
Αλλά κάτω από τον πάγο της Ανταρκτικής δεν υπάρχει τέτοια βροχή θρεπτικών ουσιών. Αντιθέτως, οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι το οικοσύστημα μπορεί να τροφοδοτείται από τα ωκεάνια ρεύματα, το λιωμένο νερό των παγετώνων ή κάποια άλλη άγνωστη ακόμη πηγή.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που οι ερευνητές εκπλήσσονται από τη βιοποικιλότητα της Γης στα βάθη της θάλασσας.
Μόλις πέρυσι, μια αποστολή του Ινστιτούτου Ωκεανών Σμιντ στα ανοικτά της Χιλής αποκάλυψε πάνω από 70 νέα είδη, όπως καλαμοκαραβίδες και θαλάσσια σαλιγκάρια.
Αλλά το εύρημα της Ανταρκτικής είναι διαφορετικό. Προσφέρει στους επιστήμονες ένα φυσικό στιγμιότυπο «πριν» – ένα βασικό οικοσύστημα ανέγγιχτο από το φως, την ανθρώπινη δραστηριότητα ή την κλιματική διαταραχή.
