Ο Καναδάς επανεξετάζει την αγορά των αμερικανικών F-35 και εξετάζει ενεργά πιθανές εναλλακτικές λύσεις για το αμερικανικό μαχητικό stealth F-35 και θα διεξάγει συζητήσεις με αντίπαλους κατασκευαστές αεροσκαφών, όπως ανέφερε ο υπουργός Άμυνας Bill Blair στο Καναδικό CBC λίγες ώρες μετά τον επαναδιορισμό του στη θέση αυτή στο πλαίσιο του νέου υπουργικού συμβουλίου του πρωθυπουργού Marc Carney.
Μετά από χρόνια καθυστέρησης, η κυβέρνηση των Φιλελευθέρων υπέγραψε σύμβαση με τον αμερικανικό αμυντικό κολοσσό Lockheed Martin τον Ιούνιο του 2023 για την αγορά 88 αεροσκαφών F-35 και παρότι η πληρωμή για τα πρώτα 16 αεροσκάφη έχει ήδη γίνει, όμως ο Καναδάς εξετάζει την μη παραλαβή των επόμενων αεροσκαφών και ακύρωση της υπόλοιπης παραγγελίας.
Υπήρξε ένα κύμα υποστήριξης μεταξύ των Καναδών να ακυρώσουν την αγορά των 19 δισεκατομμυρίων δολαρίων και να βρουν άλλα αεροσκάφη εκτός από αυτά που κατασκευάζονται και συντηρούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι δηλώσεις αυτές έγιναν μία ημέρα αφότου η Πορτογαλία δήλωσε ότι σχεδιάζει να μην αποκτήσει τελικά το πολεμικό αεροσκάφος υψηλής τεχνολογίας.
Ο υπουργός Άμυνας και ο στρατός επανεξετάζουν την περίπτωση
Η επανεξέταση πραγματοποιείται εν μέσω της σκληρής πολιτικής μάχης με την κυβέρνηση Trump για τους δασμούς και τις απειλές του Αμερικανού προέδρου να προσαρτήσει τον Καναδά με οικονομική βία.
Η συζήτηση σχετικά με το τι είναι καλύτερο για τα γενικά συμφέροντα του Καναδά και την άμυνα της χώρας γίνεται επί του παρόντος με τον στρατό, δήλωσε ο Blair στην εκπομπή Power & Politics του CBC.
«Ήταν το μαχητικό αεροσκάφος που προσδιορίστηκε από την πολεμική μας αεροπορία ως η πλατφόρμα που χρειαζόταν, αλλά εξετάζουμε και άλλες εναλλακτικές λύσεις – αν χρειαζόμαστε όλα αυτά τα μαχητικά αεροσκάφη να είναι F-35», δήλωσε ο Blair στον παρουσιαστή Ντέιβιντ Κόχραν.
Ο Καναδάς έχει ήδη καταβάλει τα χρήματά του για τα πρώτα 16 πολεμικά αεροσκάφη, τα οποία αναμένεται να παραδοθούν στις αρχές του επόμενου έτους.
Ο Καναδάς αναζητά προμηθευτές εκτός ΗΠΑ λέει ο υπουργός Άμυνας
Ο Blair υπονοεί ότι μπορεί να γίνουν δεκτά τα πρώτα F-35 και ο υπόλοιπος στόλος να αποτελείται από αεροσκάφη ευρωπαϊκών προμηθευτών, όπως το Saab Gripen σουηδικής κατασκευής, το οποίο τερμάτισε δεύτερο στον διαγωνισμό.
«Ο πρωθυπουργός μου ζήτησε να πάω και να εξετάσω αυτά τα πράγματα και να συζητήσω με άλλες πηγές, ιδίως όπου μπορεί να υπάρχουν ευκαιρίες να συναρμολογηθούν αυτά τα μαχητικά αεροσκάφη στον Καναδά», δήλωσε ο Blair.
Αυτό ήταν μια έμμεση αναφορά στη σουηδική πρόταση, η οποία υποσχόταν ότι η συναρμολόγηση θα γινόταν στον Καναδά και θα υπήρχε μεταφορά πνευματικής ιδιοκτησίας, η οποία θα επέτρεπε τη συντήρηση των αεροσκαφών στη χώρα αυτή.
Η σημαντική συντήρηση, η γενική επισκευή και οι αναβαθμίσεις λογισμικού του F-35 γίνονται στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η ιδέα να πετάξει ο Καναδάς με μικτό στόλο μαχητικών αεροσκαφών είναι κάτι στο οποίο η πολεμική αεροπορία αντιστέκεται εδώ και καιρό, παρόλο που το έκανε μέχρι τη δεκαετία του 1980, όταν αγοράστηκαν τα σημερινά CF-18.
Αυτό θα σήμαινε δύο διαφορετικά καθεστώτα εκπαίδευσης, ξεχωριστά υπόστεγα και υποδομές και μια διαφορετική αλυσίδα εφοδιασμού όλα αυτά τα οποία οι σχεδιαστές άμυνας επιμένουν εδώ και δεκαετίες ότι είναι πολύ ακριβά.
«Οι ξένες στρατιωτικές πωλήσεις είναι ζητήματα μεταξύ κυβερνήσεων»
Πριν από τη δήλωση του Blair, η Lockheed Martin ρωτήθηκε σχετικά με τη σχεδιαζόμενη έξοδο της Πορτογαλίας από το πρόγραμμα και κατά πόσον θα είχε αντίκτυπο στον Καναδά.
«Η Lockheed Martin εκτιμά την ισχυρή συνεργασία και την ιστορία μας με τη Βασιλική Καναδική Πολεμική Αεροπορία και προσβλέπει στη συνέχιση αυτής της συνεργασίας στο μέλλον», δήλωσε η Rebecca Miller, διευθύντρια παγκόσμιων σχέσεων της Lockheed Martin με τα μέσα ενημέρωσης.
«Οι ξένες στρατιωτικές πωλήσεις είναι συναλλαγές μεταξύ κυβερνήσεων, οπότε οτιδήποτε περαιτέρω θα πρέπει να αντιμετωπιστεί καλύτερα από τις ΗΠΑ ή τις αντίστοιχες κυβερνήσεις των πελατών».
Τα F-35 δεν έχουν kill switch λέει η Lockheed Martin
Ο Miller ασχολήθηκε επίσης με την παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο που υπονοούσε ότι τα F-35 διαθέτουν τον λεγόμενο «διακόπτη θανάτου» που θα μπορούσε να απενεργοποιήσει αεροσκάφη που ανήκουν σε συμμάχους – ή να περιορίσει τις δυνατότητές τους, εάν η κυβέρνηση των ΗΠΑ διατάξει την εταιρεία να το πράξει.
«Στο πλαίσιο των κυβερνητικών συμβολαίων μας, παραδίδουμε όλες τις υποδομές του συστήματος και τα δεδομένα που απαιτούνται για όλους τους πελάτες του F-35 για τη διατήρηση του αεροσκάφους», δήλωσε ο Miller.
«Παραμένουμε προσηλωμένοι στην παροχή προσιτών και αξιόπιστων υπηρεσιών συντήρησης στους πελάτες μας που τους επιτρέπουν να ολοκληρώσουν τις αποστολές τους και να επιστρέψουν στην πατρίδα τους με ασφάλεια».
Θα υπάρξει κάποιας μορφής ποινική ρήτρα για τη σύμβαση σε περίπτωση που ο Καναδάς δεν προχωρήσει σε ολόκληρη την αγορά.
Το πόσο θα κόστιζε η έξοδος από το συμβόλαιο παραμένει ασαφές.
Ο Καναδάς θα το χρησιμοποιήσει ως διαπραγματευτικό χαρτί
Ο Billy Flynn, συνταξιούχος αντισυνταγματάρχης και πρώην πιλότος δοκιμών του F-35, λέει ότι οι απειλές του Trump έχουν κλονίσει την εμπιστοσύνη στον αμερικανικό αμυντικό τομέα.
«Πιστεύω ότι ο Καναδάς πρέπει να υιοθετήσει μια συναλλακτική άποψη ότι πρόκειται για μια σύμβαση που θα προχωρήσει – ή με κίνδυνο – της εμπιστοσύνης που βρίσκεται πάντα πίσω από κάθε αγορά αμερικανικών όπλων», δήλωσε ο Flynn.
Ένα άλλο στοιχείο που λαμβάνεται υπόψη σε κάθε πιθανή πλήρη ή μερική απόσυρση από τη σύμβαση του F-35 είναι ότι οι καναδικές αεροδιαστημικές εταιρείες αποτελούν μέρος της αλυσίδας εφοδιασμού του μαχητικού αεροσκάφους – κάτι που συνέβαλε με 1,3 δισεκατομμύρια δολάρια στην οικονομία της χώρας αυτής μεταξύ 1997 και 2021.
