Η Γαλλία προτείνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να εξετάσει την ανάπτυξη ενός ισχυρού μέτρου αντιποίνων κατά των Ηνωμένων Πολιτειών, εάν ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αποφασίσει να επιβάλει δασμούς με σκοπό να πιέσει το μπλοκ της ΕΕ σε αλλαγές πολιτικής.
Η Γαλλία έχει ενταχθεί σε μια περιορισμένη ομάδα κρατών-μελών της ΕΕ που υποστηρίζουν την ιδέα ενός μηχανισμού κατά του εξαναγκασμού. Αυτός ο μηχανισμός έχει σχεδιαστεί για να παρέχει αντίκτυπο σε χώρες που χρησιμοποιούν εμπορικά και οικονομικά μέτρα με τρόπο που θεωρείται εξαναγκαστικός. Σύμφωνα με πληροφορίες από πηγές, αυτή η προσέγγιση δεν είναι απαραίτητα η προτιμώμενη επιλογή, αλλά αξίζει να εξεταστεί.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες προγραμματίζουν την επιβολή εκτεταμένων δασμών στους παγκόσμιους εταίρους τους από τις 2 Απριλίου. Ο πρόεδρος Τραμπ έχει δηλώσει ότι οι δασμοί αυτοί αποσκοπούν στη διόρθωση μη δασμολογικών εμποδίων που θεωρεί άδικα. Αυτά περιλαμβάνουν εγχώριες κανονιστικές ρυθμίσεις και τον τρόπο με τον οποίο οι χώρες εισπράττουν φόρους, όπως ο φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) της ΕΕ.
Συνοψίζοντας, η Γαλλία ζητά από την ΕΕ να αναπτύξει ένα εργαλείο αντίκρουσης για τις πιθανές δασμολογικές επιθέσεις των ΗΠΑ, προκειμένου να προστατεύσει τα συμφέροντα του μπλοκ και να διασφαλίσει δίκαιες εμπορικές σχέσεις.
Η ΕΕ λέει ότι ο ΦΠΑ της είναι ένας δίκαιος φόρος χωρίς διακρίσεις που ισχύει εξίσου για τα εγχώρια και τα εισαγόμενα αγαθά. Το μέσο κατά του εξαναγκασμού, το οποίο υπόκειται σε ορισμένες προϋποθέσεις και βήματα, θα επιτρέψει τελικά στην ΕΕ να αναπτύξει ένα ευρύ φάσμα αντιποίνων, συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών στο εμπόριο και τις υπηρεσίες, καθώς και σε ορισμένα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, τις άμεσες ξένες επενδύσεις και την πρόσβαση στις δημόσιες συμβάσεις.
Το ευρώ υποχώρησε για λίγο κάτω από το 1,08 έναντι του δολαρίου για πρώτη φορά εδώ και δύο εβδομάδες, ενώ τα γερμανικά ομόλογα σημείωσαν άνοδο και άφησαν την απόδοση του 10ετούς ομολόγου δύο μονάδες βάσης χαμηλότερα στο 2,76%.
Ο Τραμπ κλιμάκωσε τον παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο αυτόν τον μήνα, επιβάλλοντας δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, γεγονός που οδήγησε την ΕΕ να ανακοινώσει τους δικούς της αντίποινα σε πολιτικά ευαίσθητα αμερικανικά προϊόντα αξίας έως και 26 δισ. ευρώ (28,1 δισ. δολαρίων).
Οι επικείμενοι αμοιβαίοι δασμοί, οι οποίοι θα προσαρμόζονται για κάθε εμπορικό εταίρο ώστε να αντισταθμίζουν κάθε αντιληπτό μειονέκτημα για τις αμερικανικές εταιρείες, θα μπορούσαν να επισκιάσουν τους δασμούς για τα μέταλλα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (σ.σ. Κομισιόν), ο εκτελεστικός βραχίονας της ΕΕ που χειρίζεται εμπορικά θέματα για το μπλοκ, δεν εξετάζει επί του παρόντος το μέσο κατά του εξαναγκασμού, δήλωσε άλλη πηγή στο Bloomberg.
Οι όποιες συζητήσεις για τη χρήση του εργαλείου είναι μακρινές, καθώς η ΕΕ πρέπει πρώτα να δει τι δασμούς θα ανακοινώσουν οι ΗΠΑ στις 2 Απριλίου και αν το μέσο κατά του εξαναγκασμού είναι εφαρμόσιμο, ενημέρωσαν οι πηγές.
Ο επικεφαλής του εμπορικού τμήματος της ΕΕ, Μάρος Σέφτσοβιτς, δήλωσε την Τετάρτη (19.3.2025) ότι δεν έχει λεπτομέρειες σχετικά με τους νέους αμερικανικούς δασμούς και ότι η Κομισιόν θα πρέπει να συνεχίσει τις προετοιμασίες και να διατηρήσει μια ευέλικτη προσέγγιση. Εξαιτίας αυτού, η ΕΕ δεν αναμένεται να καθορίσει αμέσως την απάντησή της στα επερχόμενα μέτρα του Τραμπ τόσο γρήγορα όσο έκανε με τη διαμάχη για τα μέταλλα, δήλωσε μία από τις πηγές, μεταδίδει το Bloombeg.
Ο Σέφτσοβιτς ανακοίνωσε επίσης ότι η απάντηση του μπλοκ στους δασμούς στα μέταλλα θα ολισθήσει για τα μέσα Απριλίου, μια κίνηση που θα δώσει περισσότερο χρόνο για διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ. Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο επικεφαλής του επιτελείου της έχουν μέχρι στιγμής αποτύχει στις προσπάθειες να συνομιλήσουν απευθείας με τον Τραμπ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει επανειλημμένα επιτεθεί στην ΕΕ λέγοντας ότι δημιουργήθηκε για να «πη@@@ει» τις ΗΠΑ. Το μέσο κατά του εξαναγκασμού σχεδιάστηκε πρωτίστως για να αποτρέψει και, αν χρειαστεί, να αντιδράσει σε σκόπιμες εξαναγκαστικές ενέργειες από τρίτες χώρες που χρησιμοποιούν εμπορικά μέτρα ως μέσο πίεσης στις κυρίαρχες πολιτικές επιλογές του μπλοκ ή μεμονωμένων κρατών μελών. Τα αντίμετρα προβλέπεται να χρησιμοποιούνται μόνο ως έσχατη λύση και πρέπει να είναι ανάλογα με το επίπεδο της ζημίας.
Το μέσο τέθηκε σε ισχύ στο πλαίσιο της προσπάθειας της ΕΕ να ενισχύσει την εμπορική της άμυνα μετά την επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ στις εξαγωγές του μπλοκ κατά τη διάρκεια της πρώτης διακυβέρνησης Τραμπ. Ένας άλλος παράγοντας ήταν η απόφαση της Κίνας να θέσει περιορισμούς στα λιθουανικά προϊόντα μετά το άνοιγμα εμπορικού γραφείου της Ταϊβάν στη χώρα της Βαλτικής.
Η Κομισιόν μπορεί να προτείνει τη χρήση του εργαλείου, αλλά στη συνέχεια εναπόκειται στα κράτη μέλη να καθορίσουν αν υπάρχει περίπτωση εξαναγκασμού και αν θα πρέπει να αναπτυχθεί. Καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας η ΕΕ θα επιδιώξει να διαβουλεύεται με το μέρος που ασκεί τον εξαναγκασμό για την εξεύρεση λύσης και μπορεί επίσης να συνεργαστεί με ομοϊδεάτες εταίρους που αντιμετωπίζουν παρόμοιες πιέσεις.
