Με την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, ο Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε την πρόθεση να επιβάλει δασμούς στα προϊόντα που εισάγονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), η οποία αποτελεί έναν από τους κύριους οικονομικούς εταίρους των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτή η κίνηση αναδεικνύει τη σημασία των εμπορικών σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών και τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει μια τέτοια πολιτική.
Σύμφωνα με τα δεδομένα της Eurostat για το 2023, οι εξαγωγές αγαθών από τις χώρες της ΕΕ προς τις ΗΠΑ ανήλθαν σε 503,8 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ οι εισαγωγές από τις ΗΠΑ προς την ΕΕ ήταν 347,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό υποδηλώνει ένα εμπορικό πλεόνασμα περίπου 157 δισεκατομμυρίων ευρώ υπέρ των χωρών της ΕΕ.
Αυτό το πλεόνασμα δείχνει ότι οι ευρωπαϊκές χώρες εξάγουν περισσότερα αγαθά στις ΗΠΑ απ‘ όσα εισάγουν, κάτι που ενδέχεται να επηρεάσει τις διαπραγματεύσεις και τις στρατηγικές πολιτικής που ακολουθούνται από την αμερικανική κυβέρνηση.
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες επωφελούνται σημαντικά από την παροχή υπηρεσιών στην Ευρώπη. Οι υπηρεσίες αποτελούν έναν κρίσιμο τομέα της αμερικανικής οικονομίας και συμβάλλουν στην ισορροπία του εμπορικού ισοζυγίου. Οι υπηρεσίες περιλαμβάνουν τομείς όπως η τεχνολογία, οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και ο τουρισμός, οι οποίοι είναι ζωτικής σημασίας για τη συνολική οικονομική ανάπτυξη.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ, το πλεόνασμα ανέρχεται σε 201,6 δισεκ. δολάρια ή 193,5 δισεκ. ευρώ για το 2024, (δεν περιλαμβάνονται τα στατιστικά στοιχεία του μηνός Δεκεμβρίου).
Συνολικά, οι «27» πωλούν περισσότερα προϊόντα στις ΗΠΑ απ’ όσα εισάγουν, σε όλους τους τομείς, εκτός από αυτούς των πρώτων υλών και των υδρογονανθράκων.
Ξεπερνώντας τη Βρετανία και την Κίνα, η ΗΠΑ είναι έτσι, μακράν, ο μεγαλύτερος πελάτης της ΕΕ για τα αγαθά: το 20% των εξαγωγών του μπλοκ προοριζόταν για τις ΗΠΑ το 2023, αύξηση 6 μονάδων σε σύγκριση με το 2013.
Όσον αφορά τις εισαγωγές στην ΕΕ, οι ΗΠΑ έρχονται δεύτερες, πίσω από την Κίνα: περίπου το 14% των εισαγωγών στο μπλοκ προέρχεται από τις ΗΠΑ και, σύμφωνα με τη Eurostat, στα τρία τέταρτα αυτών των εισαγόμενων προϊόντων δεν επιβάλλονταν δασμοί το 2023.
Η Γερμανία είναι μακράν η χώρα με το μεγαλύτερο εμπορικό πλεόνασμα έναντι των ΗΠΑ, σε μεγάλο βαθμό χάρη στις πωλήσεις αυτοκινήτων στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού αλλά και λόγω των κολοσσών χημικών και φαρμακευτικών προϊόντων, όπως είναι οι εταιρείες Bayer και BASF. Την ακολουθεί η Ιταλία (εξαγωγές αυτοκινήτων και εξοπλισμού) και η Ιρλανδία (ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς φαρμάκων παγκοσμίως).
Σύμφωνα με τα γαλλικά τελωνεία, η Γαλλία κατέγραψε έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου (-6,6 δισεκ. ευρώ) έναντι των ΗΠΑ το 2023. Η Eurostat ωστόσο αναφέρει ότι η Γαλλία, η οποία εξάγει αεροσκάφη, κρουαζιερόπλοια και κρασιά, κατέγραφε ένα πολύ μικρό εμπορικό πλεόνασμα.
Μόνο επτά χώρες της ΕΕ καταγράφουν έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου (σύμφωνα με τη Eurostat), με την Ολλανδία να έχει το μεγαλύτερο, κάτι που εξηγείται λόγω του ρόλου της ως ενεργειακού κόμβου χάρη στις λιμενικές υποδομές και τους πετρελαϊκούς τερματικούς σταθμούς της.
Σε αντίθεση με τα αγαθά πάντως, η ζυγαριά κλίνει ξεκάθαρα υπέρ των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά τις υπηρεσίες. Ο δείκτης αυτός περιλαμβάνει τις αεροπορικές μεταφορές, τις εταιρείες θαλάσσιων μεταφορών, τις τηλεπικοινωνίες, τους συμβούλους επιχειρήσεων και τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.
Το 2023, η ΕΕ κατέγραφε έλλειμμα 104 δισεκ. ευρώ έναντι των ΗΠΑ, σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία της Eurostat. Με βάση τους υπολογισμούς του αμερικανικού υπουργείου Εμπορίου, το εμπορικό πλεόνασμα των ΗΠΑ ανέρχεται σε 76,5 δισεκ. δολάρια ή 73,4 δισεκ. ευρώ.
Αυτή η ανισορροπία στις υπηρεσίες τροφοδοτείται από το κολοσσιαίο έλλειμμα της Ιρλανδίας, όπου βρίσκονται οι ευρωπαϊκές έδρες των μεγάλων αμερικανικών εταιρειών του ψηφιακού τομέα (Apple, Google, Meta), οι οποίες καταβάλλουν τεράστια ποσά για δικαιώματα και τέλη αδειοδότησης στις μητρικές εταιρείες στις ΗΠΑ.
Το εμπόριο υπηρεσιών μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ παρουσιάζει, όπως και στα αγαθά, αυξανόμενη δυναμική. Σύμφωνα με τη Eurostat, οι εξαγωγές υπηρεσιών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ εκτοξεύτηκαν μεταξύ 2012-2022 από το 18,5% στο 22%. Οι εισαγωγές υπηρεσιών από τις ΗΠΑ στην ΕΕ έφτασαν εξάλλου από το 24,6% στο 34,3%.
ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP
