Αν ανήκετε σε εκείνους που το νυχτερινό ξύπνημα αποτελεί «ρουτίνα» στον ύπνο σας, και δεν μπορείτε να ξανακοιμηθείτε, τότε οι αιτίες μπορεί να είναι πολλές.
Ένα υψηλό ποσοστό, περίπου 70% των ανθρώπων ταλαιπωρούνται από νυχτερινές αφυπνίσεις, τουλάχιστον μία φορά, ενώ δύο φορές πιο συχνά ξυπνούν οι γυναίκες, σύμφωνα με μία μελέτη.
Από πού προέρχονται οι νυχτερινές αφυπνίσεις;
Όπως εξηγεί ο καθηγητής Damien Davenn, ειδικός στη χρονοβιολογία, πιστεύει ότι υπάρχουν πολλές αιτίες νυχτερινής αφύπνισης. Αυτοί περιλαμβάνουν κοινωνικούς, πολιτιστικούς, ακόμη και γεωπολιτικούς παράγοντες που – αν και συχνά πέρα από τον έλεγχό μας – μπορούν να προκαλέσουν άγχος και να διαταράξουν εν αγνοία μας τον ύπνο μας.
Η ηλικία είναι επίσης σημαντική. Καθώς μεγαλώνουμε, η ανάγκη μας για ύπνο δεν μειώνεται, αλλά η κατανομή του αλλάζει. Ο ύπνος κατά τη διάρκεια της ημέρας γίνεται πιο συχνός και ο νυχτερινός ύπνος είναι πιο ρηχός και διαλείπων.
Το άγχος και το στρες είναι οι πιο κοινές αιτίες της εγρήγορσης
Ωστόσο, οι πιο κοινές αιτίες των νυχτερινών αφυπνίσεων είναι μεμονωμένοι παράγοντες: άγχος, ψυχολογικό στρες ή μια διαδικασία σκέψης. Το άγχος που σχετίζεται με την εργασία, τις εξετάσεις ή τα δύσκολα γεγονότα της ζωής μπορεί να κάνει το σώμα μας να «κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου» στη μέση της νύχτας. Οι ειδικοί συμβουλεύουν ότι αν δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε ξανά, σηκωθείτε από το κρεβάτι μετά από περίπου 15 λεπτά και κάντε κάτι χαλαρωτικό, όπως η ανάγνωση ενός βιβλίου, μέχρι να νιώσετε ότι θέλετε να ξανακοιμηθείτε.
Πώς να βελτιώσετε την ποιότητα του ύπνου και να μειώσετε τον αριθμό των νυχτερινών αφυπνίσεων;
Οι ειδικοί τονίζουν ότι οι καθημερινές συνήθειες είναι το κλειδί. Ακολουθούν ορισμένες αποδεδειγμένες μέθοδοι:
Τακτικές ώρες ύπνου και αφύπνισης – προσπαθήστε να πάτε για ύπνο και να ξυπνήσετε συγκεκριμένες ώρες, ακόμη και τα σαββατοκύριακα.
Σωματική δραστηριότητα – τακτική άσκηση, ειδικά σε ηλικιωμένους, βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου.
Ελαφρύ δείπνο νωρίς – αποφύγετε τα μεγάλα γεύματα και το φαγητό ακριβώς πριν από τον ύπνο.
Περιορίστε το αλκοόλ, την καφεΐνη και τον καπνό – αυτές οι ουσίες επηρεάζουν αρνητικά το βάθος του ύπνου.
Αποφύγετε τις οθόνες πριν από τον ύπνο – το μπλε φως από τηλέφωνα και υπολογιστές παρεμβαίνει στην παραγωγή μελατονίνης. Είναι καλύτερο να τοποθετήσετε τη συσκευή μακριά τουλάχιστον δύο ώρες πριν πέσετε στο κρεβάτι.
Το σωστό περιβάλλον στο υπνοδωμάτιο – αερίστε το δωμάτιο και εξασφαλίστε μια άνετη θερμοκρασία.
Εάν έχετε χρόνια προβλήματα ύπνου ή σοβαρό άγχος, αξίζει να επισκεφθείτε έναν ψυχολόγο. Τεχνικές χαλάρωσης όπως ο διαλογισμός, η γιόγκα ή οι ασκήσεις αναπνοής μπορούν επίσης να βοηθήσουν.