Η αύξηση των αγορών χρυσού έχει μετατρέψει το πολύτιμο μέταλλο σε μία από τις πιο «καυτές» επενδύσεις του 2024.
Αν και η τιμή του εμπορεύματος έχει ήδη αυξηθεί περισσότερο από 30% από την αρχή του έτους, η Goldman Sachs προβλέπει ότι το επόμενο έτος θα καταγράψει ακόμη μεγαλύτερη άνοδο.
Ας προσθέσουμε σε αυτή την αισιόδοξη πρόβλεψη και το γεγονός ότι στο πλαίσιο του εν εξελίξει γεωπολιτικού ανταγωνισμού τα κράτη – μέλη των BRICS έχουν αποθηκεύσει
Σε πρόσφατη μελέτη της, η τράπεζα προέβλεψε ότι ο χρυσός θα φτάσει τα 3.000 δολάρια ανά ουγγιά μέχρι το τέλος του 2025, γεγονός που συνεπάγεται αύξηση 8% από την τρέχουσα τιμή του.
Πρώτον, η υψηλή ζήτηση από τις κεντρικές τράπεζες θα συνεχιστεί, αν και η Goldman αναμένει ότι οι αγορές χρυσού θα περιοριστούν το επόμενο έτος.
Οι κεντρικές τράπεζες αναζητούν χρυσό μετά την επιβολή δυτικών κυρώσεων στη Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία.
Ορισμένες χώρες το αντιμετώπισαν αυτό ως τρόπο διαφοροποίησης των αποθεματικών τους από το δολάριο, προκαλώντας υψηλή ζήτηση για το μέταλλο.
«Υποθέτουμε ότι οι αγορές των κεντρικών τραπεζών θα μετριαστούν σε μηνιαίο ρυθμό 30 τόνων – περίπου το ένα τρίτο του αυξημένου μέσου μηνιαίου ρυθμού των 85 τόνων που παρατηρείται από το 2022, αλλά δομικά υψηλότερος από τον μέσο μηνιαίο ρυθμό των 17 τόνων πριν από το πάγωμα των αποθεμάτων της Ρωσίας – μέχρι το τέλος του 2025», ανέφεραν οι αναλυτές.
Δεύτερον, η χαλάρωση των αμερικανικών επιτοκίων θα ενισχύσει σταδιακά τα ETF του χρυσoύ.
Η Goldman αναμένει ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Federal Reserve) των ΗΠΑ θα μειώσει τα επιτόκια στο εύρος 3,25%-3,5% στα μέσα του 2025.
Δεδομένου ότι ο χρυσός δεν αποδίδει τόκους, η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής συνήθως ενισχύει την τα κέρδη του πολύτιμου μετάλλου.
Όταν τα επιτόκια είναι υψηλά, το εμπόρευμα χάνει έναντι άλλων τοκοφόρων περιουσιακών στοιχείων.
Σε σημείωμά της τον Σεπτέμβριο, η Goldman διαπίστωσε ότι τα ETFs που υποστηρίζονται από χρυσό αυξάνονται σταδιακά εδώ και έξι μήνες, καθώς σημειώνονται μειώσεις επιτοκίων.
Αυτή η ώθηση έχει σημασία για την τιμή του χρυσού, καθώς η αύξηση των συμμετοχών σε ETF μειώνει τη φυσική προσφορά του μετάλλου.
Τρίτον, οι επενδυτές σε ασφαλή καταφύγια θα έχουν περισσότερους λόγους να συνεχίσουν να επενδύουν στον χρυσό.
Γεωπολιτικές εντάσεις και πληθωρισμός
Η Goldman δήλωσε ότι η κερδοσκοπική τοποθέτηση έχει αυξηθεί σε υψηλά επίπεδα λόγω των γεωπολιτικών και πληθωριστικών ανησυχιών.
Η τράπεζα αναμένει ότι αυτό θα μπορούσε να ομαλοποιηθεί καθώς η αβεβαιότητα αμβλύνεται σταδιακά μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ, γεγονός που θα μπορούσε να προκαλέσει κάποιο βραχυπρόθεσμο πτωτικό κίνδυνο για την τιμή του χρυσού.
Ωστόσο, όπως υπογραμμίζει το Business Insider, οι αναλυτές τόνισαν ότι ο χρυσός θα παραμείνει μια ελκυστική αντιστάθμιση μακροπρόθεσμα εν μέσω μιας πιθανής κλιμάκωσης νέων εντάσεων.
Αυτές περιλαμβάνουν τις εμπορικές διαμάχες, τις απειλές για την ανεξαρτησία της Fed, τους φόβους για το χρέος των ΗΠΑ και την πιθανότητα μιας μελλοντικής ύφεσης.
Το νόμισμα του Παγκόσμιου Νότου
Το πολύτιμο μέταλλο εμπλέκεται επίσης και στις νέες γεωπολιτικές ανακατατάξεις και την σηζήτηση που λαμβάνει χώρα για την αμρισβήτηση του δολαρίου.
Οι BRICS είναι ένας διακυβερνητικός οργανισμός που περιλαμβάνει επί του παρόντος τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα, τη Νότια Αφρική, το Ιράν, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ).
Επιπλέον, η Σαουδική Αραβία, αν και δεν είναι μέλος προς το παρόν, έχει προσκληθεί να συμμετάσχει στις δραστηριότητες των BRICS.
Δεκάδες άλλες χώρες – κυρίως στο Νότιο Ημισφαίριο – έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να ενταχθούν στο μπλοκ.
Από τη δημιουργία του το 2006, στόχος των BRICS ήταν να αμφισβητήσει την οικονομική και πολιτική επιρροή που ασκούσαν οι πλουσιότερες χώρες της Δυτικής Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής.
Σίγουρα, η δημιουργία ενός νομίσματος με δυνατότητα υποτίμησης του δολαρίου ΗΠΑ (καθώς και του ευρώ) θα συνέβαλλε πολύ προς αυτόν τον στόχο.
Το μπλοκ συζητούσε την ιδέα ενός νομίσματος BRICS εδώ και χρόνια.
Ωστόσο, στην ετήσια σύνοδο κορυφής τους το 2023, τα μέλη των BRICS συμφώνησαν να εξετάσουν σοβαρά τη σκοπιμότητα δημιουργίας ενός κοινού νομίσματος.
Σε αντίθεση με το ευρώ της ΕΕ, το οποίο αντικατέστησε τα νομίσματα πολλών κρατών μελών, το νόμισμα BRICS θα χρησιμοποιηθεί κυρίως για το εμπόριο μεταξύ χωρών.
Επί του παρόντος, το δολάριο είναι το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο νόμισμα στον κόσμο.
Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), το δολάριο αντιπροσωπεύει σχεδόν το 60% των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων.
Το δολάριο αντιπροσώπευε επίσης περίπου το 80% όλων των συναλλαγών πετρελαίου το 2023.
Ωστόσο, οι χώρες της ομάδας των BRICS έχουν αρχίσει να απομακρύνονται από την εξάρτησή τους από το δολάριο ή να «αποδολαριοποιούν».
Αυτό έχει υποκινηθεί από τις κυρώσεις των ΗΠΑ, οι οποίες εμποδίζουν ορισμένες χώρες BRICS να συναλλάσσονται σε δολάρια.
Επίσης, άλλες χώρες μέλη έχουν αρχίσει να συναλλάσσονται μεταξύ τους απευθείας στα δικά τους νομίσματα αντί να ασχολούνται με τις μετατροπές δολαρίων.
Πηγαίνοντας αυτή την τάση ένα βήμα παραπέρα και δημιουργώντας το δικό τους κοινό νόμισμα, οι χώρες BRICS θα μπορούσαν θεωρητικά να δηλώσουν την οικονομική τους ανεξαρτησία ενώ παράλληλα θα εξορθολογίσουν το εμπόριο.
Ο νομισματικός ρόλος του χρυσού
Επί του παρόντος, η δημιουργία ενός νομίσματος BRICS εξακολουθεί να είναι υποθετικό σενάριο.
Ωστόσο, είναι καλή ιδέα να δούμε τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει το νόμισμα στην αγορά χρυσού.
Αν και οι λεπτομέρειες ενός νομίσματος BRICS είναι στον αέρα, μια πιθανότητα είναι ότι το νέο νόμισμα θα μπορούσε να υποστηρίζεται από χρυσό – το βασικό σενάριο που έχει διατυπωθεί είναι να στηρίζεται κατά 60% από το χρυσό και 40% από ένα καλάθι τοπικών νομισμάτων.
Είναι απίθανο αυτές οι χώρες να κόβουν χρυσά νομίσματα.
Αντίθετα, είναι πιθανό το νόμισμα που υποστηρίζεται από το χρυσό BRICS να είναι ψηφιακό — σε χρυσό και να υποστηρίζεται από τα αποθέματα των χωρών σε πολύτιμο μέταλλο.
Επί του παρόντος, οι κεντρικές τράπεζες έξι χωρών BRICS — Βραζιλίας, Ρωσίας, Ινδίας, Κίνας, Νότιας Αφρικής και Αιγύπτου— διαθέτουν τα μεγαλύτερα αποθέματα χρυσού.
Η Κίνα, η Ινδία και η Ρωσία συγκαταλέγονται στις 10 κορυφαίες κατόχους χρυσού κεντρικών τραπεζών στον κόσμο.
Πώς θα μπορούσε ένα νόμισμα BRICS να επηρεάσει τις αξίες του χρυσού και το δολάριο;
Δεν δομένης της αβεβαιότητας, είναι πιθανό ότι η δημιουργία ενός νομίσματος BRICS με χρυσό θα έχει θετικό αντίκτυπο στις τιμές του χρυσού – και δυνητικά αρνητικό στην αξία του δολαρίου ΗΠΑ.
Αυτό συμβαίνει επειδή τα κράτη BRICS και οποιεσδήποτε άλλες χώρες θέλουν να συναλλάσσονται μαζί τους θα πρέπει να αυξήσουν τα αποθέματά τους σε χρυσό.
Οι ποσότητες του υπό διαπραγμάτευση χρυσού είναι τεράστιες.
Για παράδειγμα, μόνο το 2023, η κεντρική τράπεζα της Κίνας πρόσθεσε 102 μετρικούς τόνους πολύτιμου μετάλλου στα αποθέματά της.
Εν τω μεταξύ, η Ρωσία πρόσθεσε περισσότερους από 31 μετρικούς τόνους στο δικό της κατάστημα χρυσού.
Αυτή η αυξημένη ζήτηση της κεντρικής τράπεζας σίγουρα θα προκαλούσε αύξηση των τιμών του χρυσού.
Επιπλέον, το νόμισμα των BRICS θα μπορούσε να μειώσει την αξία του δολαρίου, δίνοντας παράλληλα στις τιμές του χρυσού περισσότερες ευκαιρίες ανάπτυξης. Επειδή ένα νόμισμα των BRICS θα μείωνε σημαντικά τη ζήτηση δολαρίων από τα κράτη μέλη και τους εμπορικούς εταίρους τους, η αξία του νομίσματος των ΗΠΑ θα έπεφτε πράγματι.
Παραδοσιακά, ένα ασθενέστερο δολάριο έχει οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές του χρυσού, καθώς οι επενδυτές αντιμετωπίζουν το πολύτιμο μέταλλο ως ασφαλέστερο καταφύγιο από τον συναλλαγματικό κίνδυνο.
