Η μάχη της διαδοχής
Σε προεκλογική περίοδο εισέρχεται το Ιράν, μετά το έλος του επίσημου πένθους που είχε κηρυχθεί για το θάνατο του Εμπραχίμ Ραΐσι. Ένα μήνα πριν τις κάλπες, ο Guardian παρουσιάζει τα 20 επικρατέστερα πρόσωπα για τη διαδοχή στο προεδρικό αξίωμα.
Όλοι οι υποψήφιοι πρέπει να εγκριθούν από το 12μελές όργανο γνωστό ως Συμβούλιο των Φρουρών, και το καθεστώς διχάζεται μεταξύ της διασφάλισης της συνέχειας από τη μία πλευρά και από την άλλη, επιτρέποντας έναν ανοιχτό διαγωνισμό που θα τονώσει την προσέλευση και θα δώσει στον νικητή νομιμοποίηση.
Οι εκλογές της 28ης Ιουνίου, που προκλήθηκαν από τον θάνατο του Ραΐσι – όταν έπεσε το ελικόπτερο στο οποίο επέβαινε την περασμένη Κυριακή (19/05) – είναι πιθανό να εκθέσουν τις πολιτικές διαιρέσεις στο εσωτερικό του καθεστώτος, κάτι που ο ανώτατος ηγέτης Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ θα προσπαθήσει να αποφύγει, υπέρ μιας σταθερότητας.
Παρασκηνιακές συμφωνίες και η σχέση με τον Αγιατολάχ παίζουν το ρόλο τους, όπως άλλωστε και η ιδεολογία παίζει ρόλο.
Ο Σαΐντ Τζαλίλι, δύο φορές υποψήφιος για την προεδρία, αν και αποσύρθηκε υπέρ του Ραΐσι πριν από τέσσερα χρόνια, ανακοίνωσε την Κυριακή ότι θα είναι υποψήφιος. Είναι και αυτός σκληροπυρηνικός, έχει περάσει το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του στο υπουργείο Εξωτερικών και διετέλεσε κύριος διαπραγματευτής του Ιράν για τα πυρηνικά από το 2007 έως το 2013.
Αυτό το Σαββατοκύριακο, ο πρώην πρόεδρος Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ εμφανίστηκε έξω από το σπίτι του περιτριγυρισμένος από υποστηρικτές του, λέγοντας ότι εξετάζει τις επιλογές του, αλλά ο λαϊκιστικός απρόβλεπτος χαρακτήρας του σημαίνει ότι είναι απίθανο να του επιτραπεί να είναι υποψήφιος, αναφέρει η βρετανική εφημερίδα.
Ο Αλιρεζά Ζακάνι, δήμαρχος της Τεχεράνης, με ίσες προοπτικές με αυτές του Τζαλίλι, δήλωσε ότι δεν έχει λάβει καμία απόφαση, αλλά πηγές ανέφεραν ότι ετοιμάζει μια ομάδα προεκλογικής εκστρατείας.
Παραδοσιακοί συντηρητικοί υποψήφιοι θεωρούνται είτε ο Παρβίζ Φατάχ, πρώην επικεφαλής του Ιδρύματος Mostazafan, ενός τεράστιου επιχειρηματικού ομίλου, είτε ο Μοχάμεντ Μπαγκέρ Καλιμπάφ, πρόεδρος του Κοινοβουλίου μεταξύ 2020 και 2024.
Δεδομένου ότι οι μεταρρυθμιστές είναι σε μεγάλο βαθμό περιθωριοποιημένοι από το Κοινοβούλιο, οι διαιρέσεις είναι πιο εμφανείς μεταξύ των παραδοσιακών και του Μετώπου Paydari, των αντιδυτικών σιιτών που αντιτίθενται σε κάθε είδους συμβιβασμό – μεταξύ άλλων και για τη συμφωνία για τα πυρηνικά.
Η εγγραφή των υποψηφίων για την προεδρία διαρκεί τέσσερις ημέρες, αρχής γενομένης από αυτή την Πέμπτη. Μπορεί να επιτραπεί η συμμετοχή έως και 10 υποψηφίων στον πρώτο γύρο, αν και το 2021 μόνο τέσσερις ήταν υποψήφιοι.
Εξακολουθούν να υπάρχουν αμφιβολίες για το αν ο Αλί Λαριτζανί, επί 12 χρόνια πρόεδρος του Κοινοβουλίου και έμπειρος κεντρώος, θα επιδιώξει να θέσει υποψηφιότητα ή αν θα του επιτραπεί να το πράξει. Ο ίδιος διέψευσε δημοσιεύματα που τον ήθελαν να μπαίνει στην κούρσα, λέγοντας ότι οποιαδήποτε απόφαση θα μεταφερθεί μέσω της επίσημης οδού.
Ωστόσο, ορισμένα ιρανικά μέσα ενημέρωσης προβλέπουν ότι, αν η κούρσα γίνει απρόβλεπτη, μπορεί να ζητηθεί από τον αντιπρόεδρο και σημερινό προσωρινό πρόεδρο, Μοχάμεντ Μοχμπέρ, να θέσει υποψηφιότητα και να αναλάβει τη θέση για πέντε χρόνια. Οι επιχειρηματικές του συναλλαγές, συμπεριλαμβανομένου του χειρισμού μεγάλου μέρους των υποθέσεων του ίδιου του Αγιατολάχ, τον καθιστούν έμπιστο πρόσωπο, παρόλο που η σκιά της διαφθοράς και η εισαγωγή αναποτελεσματικών εμβολίων κατά της πανδημίας του Covid δύσκολα τον κάνουν αγαπητό στον μέσο Ιρανό, αναφέρει ο Guardian.
Ο Παρβίζ Φατάχ, επικεφαλής της Execution of Imam Khomeini’s Order (EIKO), ενός τεράστιου οικονομικού ομίλου υπό τον έλεγχο του Χαμενεΐ, είναι επίσης υποψήφιος.
Σε μια ένδειξη της διάθεσης που επικρατεί στο κοινοβούλιο, ο Μούσα Γκαζανφαραμπάντι, ο οποίος έχει δεχθεί κυρώσεις από την ΕΕ και είναι σθεναρός υποστηρικτής της αυστηρότερης επιβολής του χιτζάμπ, εξελέγη προσωρινός ηγέτης της μεγαλύτερης κοινοβουλευτικής ομάδας. Ως επικεφαλής του Επαναστατικού Δικαστηρίου της Τεχεράνης, έπαιξε ρόλο στην εξαετή φυλάκιση της Ιρανοβρετανής Ναζανίν Ζαγκαρί-Ρατκλίφ.
