Εμπειρογνώμονες που εργάστηκαν πάνω σε ζητήματα ασφαλείας, με μία έκθεση – βόμβα συνιστά στην κυβέρνηση της Ελβετίας να εργαστεί σε μία κοινή αμυντική συμμαχία μαζί με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, παρά την… αρχή της χώρας «make money, no war».
Η Ελβετία παραμένει ουδέτερη από το 1515, δεν εμπλέκεται σε πολέμους, όμως της αρέσει να βγάζει χρήματα.
Η σύγκρουση μεταξύ αυτών των αξιών – συν τις ανησυχίες ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αποτελεί κίνδυνο για ολόκληρη την Ευρώπη – ωθεί τη χώρα να επανεξετάσει την αμυντική της στάση, γράφει σήμερα το Politico.
«Μετά τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, η ουδετερότητα έγινε και πάλι αντικείμενο πολιτικής συζήτησης, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Η πίεση προς την Ελβετία να αποσαφηνίσει τη θέση της αυξάνεται», αναφέρεται στην έκθεση, η οποία ζητά την «αναθεώρηση» της πολιτικής της ουδετερότητας.
Ένας από τους πολλούς παράγοντες είναι το πώς η ουδετερότητα της Ελβετίας έχει επηρεάσει τις πωλήσεις όπλων– ενώ ένας άλλος είναι το πώς μπορεί να υπερασπιστεί καλύτερα μια χώρα που περιβάλλεται από δύο ομάδες στις οποίες δεν ανήκει.
Η πιθανή ανατροπή της πολιτικής της χώρας είναι ένα ακόμη σημάδι του για το πώς η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 άλλαξε το τοπίο της ασφάλειας της Ευρώπης. Η επίθεση της Ρωσίας ώθησε, άλλωστε, τη Σουηδία και τη Φινλανδία να εγκαταλείψουν την ουδετερότητά τους και να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ.
Οι εμπειρογνώμονες που εκπόνησαν την έκθεση – μεταξύ των οποίων διπλωμάτες, ανώτεροι αξιωματούχοι, ένας πρώην επικεφαλής του ελβετικού στρατού και ο Βόλφγκανγκ Ίσινγκερ, πρώην διευθυντής της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια – παρέδωσαν τα πορίσματά τους στην Ελβετή υπουργό Άμυνας και Ασφάλειας Βιόλα Άμχερντ, η οποία είναι επίσης πρόεδρος της Συνομοσπονδίας για το 2024.
Οι συστάσεις θα τροφοδοτήσουν τη στρατηγική ασφάλειας της Ελβετίας για το 2025.
Οι εξαγωγές όπλων της Ελβετίας μειώθηκαν πέρυσι κατά 27%, κάτω από 700 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα (746 εκατομμύρια ευρώ) σε σύγκριση με το 2022 – εξαιτίας των αυστηρών διατάξεων περί εξαγωγών όπλων και του τερματισμού των παραγγελιών από το Κατάρ συστημάτων αεράμυνας για το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 2022.
Η Βέρνη απαγορεύει την πώληση όπλων σε χώρες που βρίσκονται σε πόλεμο, και αυτό είχε αντίκτυπο στις σχέσεις με άλλες χώρες που θέλουν να στείλουν όπλα στην Ουκρανία, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν ελβετικά εξαρτήματα.
«Η απαγόρευση επανεξαγωγής πρέπει να αρθεί», προτρέπει η έκθεση.
Η Ελβετία έχει εμποδίσει την παράδοση όπλων και πυρομαχικών στην Ουκρανία από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Χρειάστηκαν μήνες πιέσεων για να συμφωνήσει η Ελβετία να στείλει πλεονάζοντα άρματα μάχης Leopard στη Γερμανία για να αντικαταστήσει εκείνα που στάλθηκαν στην Ουκρανία. Η άρνησή της να επιτρέψει την αποστολή πυρομαχικών ελβετικής κατασκευής που υπήρχαν στα αποθέματα της Γερμανίας στην Ουκρανία για χρήση στα δωρηθέντα αντιαεροπορικά συστήματα Gepard βοήθησε την γερμανική εταιρεία παραγωγής όπλων Rheinmetall να ενισχύσει την παραγωγή πυρομαχικών στη Γερμανία.
Οι εμπειρογνώμονες θέλουν επίσης να ενισχύσουν την ελβετική βιομηχανία όπλων με την ενίσχυση των πολιτικών αντιστάθμισης και την απόκτηση πρόσβασης σε εξοπλιστικά προγράμματα της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.
«Εκρηκτικές» προτάσεις
Η έκθεση ήταν αμφιλεγόμενη πριν καν κυκλοφορήσει, καθώς τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατηγόρησαν την Αμχέρντ ότι διόρισε στην επιτροπή εμπειρογνωμόνων κυρίως λάτρεις του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.
Είναι πιθανό να συναντήσει αντιδράσεις στο ελβετικό κοινοβούλιο, ιδίως από τα ειρηνιστικά αριστερά κόμματα και την εθνικιστική ακροδεξιά – η Amherd δέχεται ήδη πυρά για τους ολοένα και στενότερους δεσμούς της χώρας με το ΝΑΤΟ.
«Η έκθεση καθιστά σαφές ότι η Ελβετία είναι μια δυτική χώρα και επομένως υποστηρίζει τις δυτικές αξίες», δήλωσε ο Jean-Marc Rickli, επικεφαλής του Κέντρου Πολιτικής Ασφάλειας της Γενεύης για τους παγκόσμιους και αναδυόμενους κινδύνους.
Ωστόσο, «οι εκκλήσεις για αυξημένη στρατιωτική συνεργασία με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ είναι πολύ πιθανό να προκαλέσουν πολλές συζητήσεις στο εσωτερικό της Ελβετίας», πρόσθεσε, συμφωνώντας με τις εκτιμήσεις ότι η έκθεση είναι δυνητικά «εκρηκτική» στο εσωτερικό της χώρας.
Οι εμπειρογνώμονες σταματούν να προτείνουν στην Ελβετία να καταργήσει εντελώς την ουδετερότητά της και να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, αλλά προτρέπουν για βαθύτερους δεσμούς με τη στρατιωτική συμμαχία και την ΕΕ σε θέματα κοινής εκπαίδευσης, άμυνας έναντι βαλλιστικών πυραύλων και διμερών και πολυμερών ασκήσεων.
Η έκθεση ζητά επίσης οι στρατιωτικές δαπάνες να φθάσουν το 1% του ΑΕΠ έως το 2030. Η Ελβετία δαπανά σήμερα το 0,76% του ΑΕΠ για την άμυνα – πολύ λιγότερο από οποιοδήποτε μέλος του ΝΑΤΟ, εκτός από την Ισλανδία, η οποία δεν διαθέτει στρατό.
Αν και είναι απίθανο να εισβάλουν στην Ελβετία, η χώρα είναι ήδη στόχος υβριδικού πολέμου, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, της κατασκοπείας και των κυβερνοεπιθέσεων, σύμφωνα με την έκθεση. Οι εμπειρογνώμονες συνιστούν να κινηθούμε προς την κατεύθυνση της «παγκόσμιας άμυνας», δηλαδή την προετοιμασία ολόκληρης της κοινωνίας – και όχι μόνο του στρατού – για μια πιθανή σύγκρουση.
