H τέλεια καταιγίδα χτυπά την «παντοδύναμη» Γερμανία – Προσεχώς κατάρρευση, συντρίβονται BMW, Mercedes, Volkswagen

Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία υπήρξε επί δεκαετίες η κινητήρια δύναμη της οικονομικής ισχύος της χώρας.
Σήμερα, ωστόσο, ο κλάδος βρίσκεται αντιμέτωπος με σοβαρές προκλήσεις, οι οποίες απειλούν να επηρεάσουν συνολικά την οικονομία της Γερμανίας, συμπαρασύροντάς την στον πάτο.

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες αντιμετωπίζουν μια σειρά από δυσκολίες: τη μετάβαση από τους κινητήρες εσωτερικής καύσης στα ηλεκτρικά οχήματα, όπου η Γερμανία υστερεί στην τεχνολογία των μπαταριών, τη μείωση της ζήτησης για ηλεκτρικά αυτοκίνητα στην Ευρώπη, το υψηλό κόστος ενέργειας και εργασίας, την πτώση των πωλήσεων στην Κίνα –τη μεγαλύτερη αγορά τους– και την αυξανόμενη διείσδυση των εξ Κίνας ανταγωνιστών στην ευρωπαϊκή αγορά.
Ένας επιπλέον κίνδυνος προέρχεται από τις πιθανές εμπορικές πολιτικές του Donald Trump, ο οποίος απειλεί με δασμούς που θα μπορούσαν να πλήξουν το γερμανικό εξαγωγικό μοντέλο.
Σύμφωνα με τον Nils Redeker, αναπληρωτή διευθυντή του think tank Jacques Delors Center, «η οικονομία δέχεται πιέσεις εδώ και καιρό, όμως η πανδημία και ο πόλεμος τις είχαν αποκρύψει. Τώρα, οι ανησυχίες επιστρέφουν δυναμικά».
Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία ενδέχεται να συμβάλουν στην πολιτική ήττα του καγκελαρίου

Olaf Scholz στις επερχόμενες εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου, καθώς η οικονομική του ατζέντα αμφισβητείται έντονα.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τη συντηρητική συμμαχία του Friedrich Merz να προηγείται με 29%, ενώ το SPD του Scholz υποχωρεί στην τρίτη θέση με 16%. Ωστόσο, ακόμη και μια αλλαγή πολιτικής ηγεσίας δεν θα προσφέρει άμεση λύση στα προβλήματα της βιομηχανίας.
Η πτώση των πωλήσεων, η χαμηλή οικονομική ανάπτυξη και η γενικευμένη αίσθηση απαισιοδοξίας έχουν ενισχύσει την υποστήριξη προς το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), το οποίο καταγράφει 21%, καθώς και προς τη νεοσύστατη λαϊκιστική Συμμαχία Sahra Wagenknecht (BSW), που λαμβάνει 5%.
Παρότι η Γερμανία βρίσκεται σε ύφεση για τρίτη συνεχή χρονιά, τα προβλήματά της ξεκίνησαν ήδη από το 2019, όταν η απανθρακοποίηση της οικονομίας έπληξε τη βιομηχανική της υπεροχή.

Η Κίνα ως ανταγωνιστής

Για χρόνια, η Κίνα αποτέλεσε τον πυλώνα της ανάπτυξης της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, καθώς οι μεγάλες εταιρείες εισήλθαν στην αγορά της σε μια εποχή που οι εγχώριες πωλήσεις ήταν χαμηλές.
Ωστόσο, από το 2018, η κινεζική αγορά άρχισε να συρρικνώνεται, ενώ σήμερα οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες χάνουν μερίδια από Κινέζους ανταγωνιστές που προσφέρουν οικονομικότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα με ανώτερη τεχνολογία.
Το 2024, οι πωλήσεις της BMW στην Κίνα μειώθηκαν κατά 13%, της Mercedes-Benz κατά 7% και της Volkswagen –για την οποία η Κίνα είναι η μεγαλύτερη αγορά– κατά 10%.

Σύμφωνα με τον Noah Barkin, ανώτερο σύμβουλο της Rhodium Group, «οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες προσπαθούν να αναβιώσουν τη μαγεία των προηγούμενων δεκαετιών, αλλά η πραγματικότητα έχει αλλάξει».
Επιπλέον, η εξάρτηση από την κινεζική αγορά προσφέρει στο Πεκίνο έναν μοχλό πίεσης απέναντι στο Βερολίνο.
Πέρα από τη μείωση των πωλήσεων, οι αυτοκινητοβιομηχανίες βρίσκονται αντιμέτωπες με το αυξημένο ενεργειακό κόστος, το οποίο εκτοξεύθηκε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αποκαλύπτοντας τη γερμανική εξάρτηση από το φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο.
Παράλληλα, η αύξηση του κόστους πρώτων υλών, όπως ο χάλυβας και το αλουμίνιο, σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος εργασίας, επιβαρύνουν περαιτέρω τον κλάδο. Οι κατασκευαστές προσπαθούν να μειώσουν τα κόστη, μεταφέροντας την παραγωγή σε χώρες με φθηνότερη εργασία. Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η παραγωγή αυτοκινήτων στη Γερμανία μειώθηκε κατά 8% την περίοδο 2018-2023.
Ο Trump αποτελεί έναν ακόμη παράγοντα αβεβαιότητας, καθώς οι πολιτικές του ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά τις γερμανικές εξαγωγές προς τη Βόρεια Αμερική. Εάν επιβάλει νέους δασμούς στα αυτοκίνητα, το Βερολίνο θα βρεθεί αντιμέτωπο με σοβαρές επιπτώσεις.

Η Γερμανία και συνολικά η Ευρώπη βρίσκονται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι: είτε θα εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους, είτε θα συνεχίσουν την καθοδική πορεία τους, χάνοντας έδαφος έναντι της Κίνας και των ΗΠΑ.