Η εφορία της Ιταλίας απέστειλε αιτήματα πληρωμής φόρου (ΦΠΑ) συνολικού ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ στις εταιρείες Meta (Facebook, Instagram), X και LinkedIn, ύστερα από έρευνα για φοροδιαφυγή.
Η έρευνα αφορά τη χρονική περίοδο από το 2015 έως το 2022, ωστόσο η ειδοποίηση που επιδόθηκε καλύπτει μόνο τα έτη για τα οποία πρόκειται να λήξουν οι απαιτήσεις, δηλαδή το 2015 και το 2016. Το ιταλικό κράτος ζητά 887,6 εκατομμύρια ευρώ από τη Facebook, 12,5 εκατομμύρια ευρώ από την X (πρώην Twitter) και άλλα 140 εκατομμύρια ευρώ από τη LinkedIn.
Πηγές με γνώση του θέματος ανέφεραν στο Reuters πως η εν λόγω απόφαση θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αποκτάει δε ιδιαίτερη βαρύτητα εξαιτίας του εμπορικού πολέμου που έχει ξεσπάσει μεταξύ ΗΠΑ – ΕΕ, με τον Ντόναλντ Τραμπ να έχει κατηγορήσει τις ευρωπαϊκές αρχές πως επί της ουσίας τα πρόστιμα που επιβάλλονται στους αμερικανικούς κολοσσούς της τεχνολογίας ισοδυναμούν με δασμούς.
Γιατί πρόκειται για απόφαση ορόσημο
Η υπόθεση αφορά τον τρόπο με τον οποίο οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης παρέχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες τους. Οι ιταλικές φορολογικές αρχές υποστηρίζουν ότι οι εγγραφές χρηστών στις πλατφόρμες X, LinkedIn και Meta πρέπει να θεωρούνται φορολογητέες συναλλαγές, καθώς συνεπάγονται την παροχή υπηρεσιών με αντάλλαγμα τα προσωπικά δεδομένα ενός χρήστη.
Η υπόθεση ενδεχομένως να επεκταθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 κρατών μελών, καθώς ο ΦΠΑ είναι ένας εναρμονισμένος φόρος σε όλη την ΕΕ και ενδεχομένως να ανοίξει το δρόμο για επανεξέταση του επιχειρηματικού και φορολογικού μοντέλου στη βιομηχανία της τεχνολογίας. Ειδικοί που μίλησαν στο Reuters, υπογράμμισαν πως η ιταλική προσέγγιση θα μπορούσε να επηρεάσει σχεδόν όλες τις εταιρείες που έχουν δραστηριότητα στο διαδίκτυο, από τις αερομεταφορές έως σούπερ μάρκετ και εκδότες, οι οποίοι συνδέουν την πρόσβαση σε δωρεάν υπηρεσίες στους ιστότοπούς τους με την αποδοχή των cookies από τους χρήστες.
Η αντίδραση των εταιρειών
Σε δήλωσή του ο εκπρόσωπος της Meta υπογράμμισε πως η εταιρεία «έχει συνεργαστεί πλήρως με τις αρχές σχετικά με τις φορολογικές της υποχρεώσεις, τόσο σε ευρωπαϊκό, όσο και σε εθνικό επίπεδο και θα συνεχίσει να το κάνει». Ως εκ τούτου υπογράμμισε πως η Meta διαφωνεί ριζικά με την προσέγγιση των ιταλικών αρχών που υποστηρίζει πως η πρόσβαση των χρηστών σε διαδικτυακές πλατφόρμες θα πρέπει να υπόκειται σε ΦΠΑ.
Εκπρόσωπος του LinkedIn τόνισε από την πλευρά του στο Reuters πως «δεν έχει τίποτα να σχολιάσει αυτήν τη στιγμή», ενώ το X, ιδιοκτήτης του οποίου είναι ο Ίλον Μασκ ο οποίος διατηρεί στενές σχέσεις με την πρωθυπουργό της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι, αρνήθηκε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο.
Επίσημα η Ιταλία είναι από τις χώρες που έχουν ταχθεί υπέρ της μεγαλύτερης φορολόγησης των εταιρειών της τεχνολογίας, ωστόσο τέτοιες υποθέσεις, επιλύονται συνήθως με συμβιβασμούς. Για παράδειγμα η Google συμφώνησε τον Φεβρουάριο να καταβάλει 326 εκατομμύρια ευρώ για τη διευθέτηση φορολογικής απαίτησης που αφορούσε την περίοδο 2015 – 2019.
Η τρέχουσα υπόθεση είναι η πρώτη που οι εμπλεκόμενες πλευρές δεν κατέληξαν σε κάποιον διακανονισμό με αποτέλεσμα οι ιταλικές αρχές να παραδώσει επίσημα ειδοποίηση στις εταιρείες για εξόφληση του ποσού, ως τελευταία προειδοποίηση, πριν οδηγηθούν στα δικαστήρια. Πηγές που έχουν γνώση των ενεργειών, ανέφεραν στο Reuters ότι ο λόγος που αυτή τη φορά δεν επετεύχθη κάποια εξωδικαστική συμφωνία είναι επειδή υπήρξε τελείως διαφορετική θέση για την ευρύτερη προσέγγιση της υπόθεσης.
Οι τρεις επιλογές που έχουν Ιταλία και εταιρείες τεχνολογίας
Πλέον οι τρεις εταιρείες έχουν στη διάθεσή τους 60 ημέρες για να ασκήσουν έφεση ανοίγοντας τη δικαστική διαδικασία. Θα μπορούσαν επίσης να λάβουν παράταση ενός ακόμη μήνα για την εξόφληση του ποσού εάν ζητήσουν από την ιταλική εφορία το δικαίωμα να διατυπώσουν μια πρόταση διακανονισμού. Οι εμπλεκόμενοι έχουν πλέον στα χέρια τους τρεις επιλογές.
Η πρώτη επιλογή είναι η προσφυγή στη Δικαιοσύνη, μια διαδικασία που θα μπορούσε να διαρκέσει έως και 10 έτη με τις εφέσεις και την εκδίκαση της υπόθεσης σε δεύτερο βαθμό και στο ανώτατο δικαστήριο.
Η δεύτερη επιλογή είναι η Εφορία της Ιταλίας, που υπάγεται απευθείας στο υπουργείο Οικονομίας, να παραιτηθεί από την αξίωσή της. Αυτό θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Το ιταλικό κράτος θα μπορούσε να επικαλεστεί διάφορους λόγους για την παραίτησή του, είτε τεχνικά ζητήματα, όπως δυσκολία εφαρμογής της απόφασης, είτε ακόμη και μια διαφορετική πολιτική προσέγγιση.
Η τρίτη επιλογή είναι να συμφωνήσουν οι φορολογικές αρχές και οι εταιρείες για την πληρωμή κάποιων πρώτων δόσεων, και η Ιταλία να παραπέμψει την υπόθεση στην Κομισιόν για την τελική εκτίμηση, με αποτέλεσμα μέχρι τότε να ανασταλεί η διαδικασία και οι αξιώσεις. Αυτό, επισήμαναν πηγές που μίλησαν στο Reuters, θα επέτρεπε στην Ιταλία να λάβει μια απόφαση από κοινού με την υπόλοιπη ΕΕ.
