Jandarma: Το προφίλ της «δικέφαλης» τουρκικής Χωροφυλακής που συνέλαβε τους Έλληνες στρατιωτικούς

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία ιδρύθηκε το 1839. Η «Γενική Διοίκηση Χωροφυλακής», η Jandarma

(στα τουρκικά σημαίνει χωροφυλακή) όπως έγραφαν τα διακριτικά των τούρκων που έκαναν την μεταγωγή των Ελλήνων στρατιωτικών, αποτελεί κομμάτι των Ενόπλων Δυνάμεων της Τουρκίας, έχοντας μία δισυπόστατη φύση που έλκει την καταγωγή της στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Διοικητικά υπάγεται στο υπουργείο Εσωτερικών, όσον αφορά το εσωτερικό κομμάτι των αρμοδιοτήτων της που είναι και το βασικό. Την ίδια ώρα όμως η δικαιοδοσία της εκπαίδευσης των μελών της ανήκει στο Γενικό Επιτελείο Στρατού.

Η «δικέφαλη» φύση της μαρτυρά και τον όρο «ημιστρατιωτική» που της αποδίδεται καθώς ο κύριος ρόλος της Χωροφυλακής είναι να φτάνει εκεί που δεν φτάνουν οι αστυνομικές δυνάμεις, όπως για παράδειγμα σε μη αστικές περιοχές και να επιβάλει αν χρειαστεί την εσωτερική τάξη, αλλά παράλληλα έχοντας στρατιωτική εκπαίδευση ελέγχει τα σύνορα και δρα ως «στρατονομία». Χαρακτηριστικό αυτού του σκέλους, της στρατιωτικής φύσης της είναι πως η οργάνωση έχει στρατιωτική δομή που περιλαμβάνει το Αρχηγείο Χωροφυλακής, την Διοίκηση Μονάδων Εσωτερικής Ασφαλείας, την Διοίκηση Συνοριακών Δυνάμεων, την Διοίκηση Εκπαίδευσης, την Διοίκηση Εκπαιδευτικών Σχολών και την Διοίκηση Διοικητικής Μερίμνης. Τα ανωτέρω δικαιολογούν και το γεγονός πως σε περιόδους πολέμου έχει συνδράμει τις προσπάθειες του τουρκικού στρατού, όπως συνέβη το 1974 όταν μονάδες κομάντο και ελικόπτερα της Χωροφυλακής έλαβαν μέρος στην εισβολή στην Κύπρο. Η δύναμη της σήμερα σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία ανέρχεται σε 276.320 προσωπικό, ενώ διαθέτει τόσο επίγεια όσο και εναέρια μέσα που αριθμούν 1.475 τεθωρακισμένα και 59 Ελικόπτερα αντίστοιχα.  Η Χωροφυλακή μάλιστα παρουσίασε πρόσφατα το πρώτο της επιθετικό ελικόπτερο T-129 με κωδική ονομασία «J-1453» και προσωνύμιο «Fatih» («Πορθητής»).

Οι ρίζες της χάνονται στον χρόνο…

Η φιλοσοφία της στρατοφυλακής χάνεται στην αχλύ του χρόνου και όπως δείχνει μία μελέτη των ιστορικών στοιχείων αποτελεί πολιτικό – ιδεολογικό κατάλοιπο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τότε που οι διαφορές μεταξύ πολιτικού και στρατιωτικού αξιώματος ήταν ιδιαίτερα δυσδιάκριτες. Χαρακτηριστιό είναι πως την ίδια δισυπόστατη φύση που συναντούμε στην σημερινή Jandarma, βλέπουμε και στον θεσμό των «σουμπάσηδων». Πρόκειται για τον θεσμό της στρατιωτικής επιβολής του νόμου «Subaşı» επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι «σουμπάσηδες» την περίοδο ειρήνης εκτελούσαν διοικητικά καθήκοντα έχοντας αστυνομικές αρμοδιότητες ακολουθούσαν όμως στρατιωτική εκπαίδευση και είχαν στρατιωτική ιεραρχία. Σε περίοδο δε πολέμου ήταν ένα «μάχιμο σώμα». Ιδια φιλοσοφία είχε και ο διάδοχος «θεσμός» του «Zaptiye». Οι «ζαπτιέδες» όπως αποκαλούνταν ήταν χωροφύλακες της ύστερης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που το όνομα τους σταδιακά έγινε συνώνυμο της βίας.

Παρατηρητής της «Ευρωπαϊκής Δύναμης Χωροφυλακής»

Η Jandarma αποτελεί παρατηρητή της «Ευρωπαϊκής Δύναμης Χωροφυλακής», μια πρωτοβουλία ιδρυθείσα το 2006 από κράτη – μέλη της Ε.Ε. με στόχο την βελτίωση της ικανότητας διαχείρισης κρίσεων σε ευαίσθητες περιοχές. Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει εντοπίσει και επισημάνει ανά περιόδους προβλήματα στην πρόοδο της τουρκικής Χωροφυλακής, όσον αφορά τον έλεγχο της από την πολιτική ηγεσία, εστιάζοντας στην «δικέφαλη» ηγεσία της.

kathimerini