Με επάρκεια αγαθών αυστηρούς ελέγχους και συντονισμένες προσπάθειες από τα συναρμόδια υπουργεία για συγκράτηση των τιμών οδεύει η αγορά προς το Πάσχα.
Οι ελπίδες του εμπορικού κόσμου αναπτερώνονται από την επικείμενη εορταστική περίοδο, σε συνδυασμό με την ενεργοποίηση του «καλαθιού του Πάσχα» και του «καλαθιού των Νονών» ενώ οι καταναλωτές έχουν ήδη ξεκινήσει τη δική τους έρευνα προκειμένου το επόμενο διάστημα να προχωρήσουν στις πασχαλινές αγορές.
«Ανάσα» στην ψυχολογία της αγοράς εκτιμάται ότι φέρνει η αύξηση του κατώτατου μισθού ενώ οι έμποροι περιμένουν ότι η καταβολή του δώρου του Πάσχα στον ιδιωτικό τομέα, έως και την Μεγάλη Τετάρτη 16 Απριλίου, θα δώσει την αναγκαία ώθηση ενισχύοντας την αγοραστική κίνηση.
Από την πλευρά τους, τα σούπερ μάρκετ έχουν κάνει τις παραγγελίες τους για την αυξημένη ζήτηση των ημερών που έρχονται, ενώ προετοιμάζονται και για το «καλάθι του Πάσχα», με στόχο τη μέγιστη δυνατή συγκράτηση των ανατιμήσεων στα βασικά είδη διατροφής που χρειάζεται κάθε νοικοκυριό για το παραδοσιακό εορταστικό τραπέζι.
Στις 9 Απριλίου θα τεθεί σε ισχύ το «Καλάθι του Πάσχα» και θα διαρκέσει έως το Μεγάλο Σάββατο 19 Απριλίου. «Παραδοσιακά» θα περιλαμβάνει αρνί, κατσίκι, τσουρέκι, πασχαλινά σοκολατένια αυγά και σοκολατοειδή προϊόντα.
Υπενθυμίζεται ότι το «καλάθι του Πάσχα» θα τεθεί σε ισχύ για τρίτη διαδοχική χρονιά και πρόκειται για προσωρινή επέκταση της πρωτοβουλίας «καλάθι του νοικοκυριού» που βρίσκεται σε ισχύ.
Επιπλέον, αναμένεται η απόφαση και για το «καλάθι των Νονών» που θα περιλαμβάνει κατηγορίες προϊόντων όπως: πασχαλινές λαμπάδες – παιχνίδια, επιτραπέζια / παζλ, παιχνίδια με κούκλες, κουκλόσπιτα και άλλα αξεσουάρ (παιχνίδια μίμησης), βρεφικά παιχνίδια, φιγούρες δράσης, παιχνίδια κατασκευών και δημιουργίας (π.χ. παιχνίδια με τουβλάκια), οχήματα/τηλεκατευθυνόμενα, ηλεκτρονικά παιχνίδια, αθλητικά παιχνίδια (π.χ. μπάλες, παιδικές μπασκέτες και τέρματα), λούτρινα, μουσικά παιχνίδια, σοκολατένια αυγά και αντίστοιχα προϊόντα (προαιρετικά).
Στο μεταξύ, οι έλεγχοι στην αγορά εντείνονται ενώ δρομολογείται σχέδιο δράσης για τη συγκράτηση των τιμών των αμνοεριφίων ενόψει Πάσχα. Στο πλαίσιο αυτό, πρόσφατα πραγματοποιήθηκε σύσκεψη των υπουργών Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκου και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Τσιάρα, στο υπουργείο Ανάπτυξης. Βασικός στόχος είναι η προστασία του καταναλωτή και η στήριξη της ελληνικής παραγωγής, μέσα από στοχευμένες ενέργειες που αποτρέπουν αδικαιολόγητες ανατιμήσεις και φαινόμενα αισχροκέρδειας. Στο τραπέζι τέθηκαν όλα τα δεδομένα της αγοράς, καθώς και οι επόμενες κινήσεις για τη διασφάλιση ομαλών συνθηκών ενόψει των εορτών. Στο επόμενο διάστημα, μάλιστα, θα δρομολογηθούν ενισχυμένοι έλεγχοι από τις αρμόδιες αρχές των δύο υπουργείων, τόσο στο στάδιο της χονδρεμπορικής όσο και της λιανικής πώλησης, με στόχο την τήρηση του προβλεπόμενου ποσοστού κέρδους και την αποτροπή στρεβλώσεων στην αγορά. Οι δύο υπουργοί ξεκαθάρισαν ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, με στόχο ένα πασχαλινό τραπέζι με προσιτές τιμές και χωρίς αιφνιδιασμούς για τους καταναλωτές.
Οι νέες αγοραστικές συνήθειες των καταναλωτών
Κρίσιμο ωστόσο παραμένει το ζήτημα της συμπεριφοράς του καταναλωτή ενόψει του Πάσχα καθώς έρευνες αποτυπώνουν αλλαγές τόσο στις καταναλωτικές όσο και στις διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων. Συγκεκριμένα, μεγάλες επιπτώσεις στην αγοραστική συμπεριφορά των καταναλωτών έχουν οι ανατιμήσεις των προϊόντων καθημερινής χρήσης, σύμφωνα με τα αποτελέσματα ετήσιας έρευνας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών που διεξήχθη στο Ερευνητικό Εργαστήριο Μάρκετινγκ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών υπό την επιστημονική ευθύνη του διευθυντή του ερευνητικού εργαστηρίου καθηγητή Γεωργίου Μπάλτα. Η ποσοτική έρευνα έγινε τηλεφωνικά τον Ιανουάριο 2025 σε δείγμα 1355 καταναλωτών με τυχαία δειγματοληψία και με χρήση δομημένου ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου και ειδικού λογισμικού.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, το 93% δηλώνει ότι δυσκολεύεται οικονομικά εξαιτίας των αυξημένων τιμών στο σούπερ μάρκετ. Επίσης, οι καταναλωτές κυρίως στρέφονται σε φθηνότερες και λιγότερες αγορές. Οι 4 στους 10 δηλώνουν ότι περιορίζονται στα απολύτως απαραίτητα προϊόντα. Σχεδόν ένας στους δέκα καταναλωτές δηλώνει ότι δεν μπορεί να αγοράσει ούτε τα στοιχειώδη.
Οι καταναλωτές δήλωσαν επίσης ποιος νομίζουν ότι ευθύνεται περισσότερο για υπερβολικές ανατιμήσεις στα καταναλωτικά προϊόντα ανάμεσα σε πολυεθνικές βιομηχανίες, ελληνικές βιομηχανίες, μεγάλες εμπορικές αλυσίδες και μικρά τοπικά καταστήματα. Οι περισσότεροι καταναλωτές επέλεξαν τις πολυεθνικές εταιρείες (68%) ενώ πολύ πιο κάτω και στη δεύτερη θέση βρέθηκαν οι μεγάλες αλυσίδες
(25%). Πολύ μικρό ποσοστό (6%) επέλεξε τους εγχώριους κατασκευαστές και ελάχιστοι (1%) τα μικρά καταστήματα.
Από οικονομικής πλευράς, οι αποτιμήσεις του έτους 2024 και οι προσδοκίες των καταναλωτών για το έτος 2025 είναι κατά κύριο λόγο αρνητικές. Συγκεκριμένα για το 2024 ποσοστό 48% ανέφερε ότι η οικονομική του κατάσταση έγινε χειρότερη, 39% ανέφερε ότι παρέμεινε ίδια και 13% ανέφερε ότι έγινε καλύτερη. Για το 2025 ποσοστό 34% ανέφερε ότι θα είναι χειρότερη, 20% καλύτερη και 46% θα
παραμείνει ίδια. Ποσοστό 24% προβλέπει ότι θα πραγματοποιήσει λιγότερες αγορές το 2025, 11% περισσότερες και 65% ίδιες.
Για το καλάθι του νοικοκυριού, το 35% πιστεύει ότι είναι ένα χρήσιμο μέτρο, το 43% ψωνίζει προϊόντα που βρίσκονται στο καλάθι του νοικοκυριού.
