Από τη στιγμή που το Facebook μετονομάστηκε σε «Meta», τα ψηφιακά meta-universes (metaverses) εμφανίστηκαν στο προσκήνιο, αποτελώντας παγκόσμιο θέμα συζήτησης. Τα τελευταία χρόνια, ο όρος metaverse έχει καταστεί εξαιρετικά δημοφιλής, καθώς αναφορές του υπάρχουν στο Fortnite, τη Microsoft, το Roblox, το Minecraft, τη Balenciaga, τη Nike, αλλά και στο πλαίσιο των τεχνολογιών AR και VR.
Η εισαγωγή του όρου metaverse πραγματοποιείται για πρώτη φορά από τον συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Neil Stevenson το 1992 στο έργο του Snow Crash. Για τον Stevenson το metaverse αποτελεί μετεξέλιξη του διαδικτύου: ένας ψηφιακός κόσμος που καταφέρνει να συνδυάσει τον φυσικό κόσμο με την επαυξημένη και ψηφιακή πραγματικότητα.
Οι χρήστες διαθέτουν τη δυνατότητα να συνδεθούν στο metaverse ως avatars και να πραγματοποιήσουν οποιαδήποτε δραστηριότητα του φυσικού κόσμου: από αναζήτηση πληροφορίας, και επικοινωνίας μέχρι αγορές και εργασία. Ωστόσο, την ίδια στιγμή απομακρύνονται από την πραγματικότητα και ζουν εντός ενός ψηφιακού σύμπαντος. Ένα ανθρώπινο avatar στο metaverse μπορεί να είναι οτιδήποτε επιθυμεί και να κατέχει τα πάντα, ενώ ο θάνατος δεν κατέχει την ίδια σημασία με εκείνη του πραγματικού κόσμου.
Μερικά παραδείγματα ολοκληρωμένων ψηφιακών κόσμων στην pop κουλτούρα μπορούν να βρεθούν στην τριλογία Matrix ή στο Ready Player One, όπου το διαδικτυακό παιχνίδι για πολλούς παίκτες «OASIS» αποτελεί μια αναλογία του metaverse.
Εκτός από ξεχωριστά σύμπαντα, οι ψηφιακές εικόνες γίνονται ήδη σταδιακά μέρος της σύγχρονης πραγματικότητας. Στις ΗΠΑ ξεκίνησε το σόου «Alter Ego», όπου οι διαγωνιζόμενοι τραγουδούν στα παρασκήνια, ενώ η τεχνολογία motion capture δημιουργεί ψηφιακά avatar που εμφανίζονται στη θέση τους.
Θεωρώντας δεδομένο πως το metaverse αποτελεί ένα από τα στοιχεία του μέλλοντος, οι χρήστες θα πρέπει να λάβουν υπόψη την ασφάλεια των ψηφιακών avatar και πιθανές απειλές που θα μπορούσαν να σχετίζονται με τα metaverses:
1. Κλοπή ταυτότητας και πειρατεία λογαριασμού στα αντίστοιχα κοινωνικά δίκτυα και multiplayer παιχνίδια του metaverse. Αυτό μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει σε:
i. Απόσπαση προσωπικών πληροφοριών (για παράδειγμα, αλληλογραφία – ή meta-analogues), οι οποίες, για παράδειγμα, μπορούν να αξιοποιηθούν για πραγματοποίηση εκβιασμού.
ii. Κλοπή εικονικού ή πραγματικού παραστατικού χρήματος ή κρυπτονομισμάτων από κάρτες και πορτοφόλια που συνδέονται με έναν λογαριασμό ή ακριβά εικονικά αντικείμενα, όπως δερμάτινα ή άλλα ρούχα.
iii. Χρήση του avatar ενός χρήστη για απάτη (περιπτώσεις που ζητείται από φίλους και συγγενείς να δανειστούν χρήματα).
2. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι η κοινωνική μηχανική, παρόμοια με εκείνη που χρησιμοποιείται στις υπηρεσίες γνωριμιών. Όπως και στα dating apps, μιας και σίγουρα θα δημιουργηθούν εκδοχές τους στο πλαίσιο των metaverse, είναι πιθανόν οι άνθρωποι να μην είναι αυτοί που δηλώνουν ότι είναι ή να μην έχουν τις καλύτερες προθέσεις. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε:
i. Σχήματα catfishing.
ii. Stalking και doxing. Η Kaspersky και το Endtab.org έχουν αναπτύξει ένα μάθημα σχετικά με το πώς να προστατεύσετε τον εαυτό σας από το doxing ή να αντιμετωπίσετε τις συνέπειές του.
iii. Άλλους κινδύνους στη μετάβαση από τον εικονικό στον πραγματικό κόσμο.
3. Ζητήματα απορρήτου: Τα Metaverses είναι σαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, απλώς σε περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας, γιατί αυτοί οι χρήστες πρέπει να είναι προσεκτικοί και να προστατεύουν τα προσωπικά τους στοιχεία (όπως δεδομένα διαβατηρίου ή αριθμό εισιτηρίου).
4. Ζητήματα που συνδέονται με την τεχνολογία blockchain: Εάν, όπως στην Decentraland, η ταυτότητα του χρήστη είναι χτισμένη σε wallet, τότε αξίζει να την προστατέψετε.
5. Εν δυνάμει ακόμη και τα παιδιά μπορούν επίσης να γίνουν ενεργοί χρήστες του metaverse. Ένα από τα εντυπωσιακά παραδείγματα είναι το παιχνίδι Roblox, το οποίο βρίσκεται στην κορυφή των πιο δημοφιλών παιχνιδιών μεταξύ των παιδιών για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ταυτόχρονα, είναι επίσης σημαντικό να προβλεφθεί και να διασφαλιστεί η ασφάλειά τους από εγκληματίες, δεδομένου ότι και στο VR δραστηριοποιούνται εγκληματίες του κυβερνοχώρου.
