Τα επίπεδα μιας παντοτινής χημικής ουσίας, γνωστής ως TFA, στα ευρωπαϊκά κρασιά έχουν αυξηθεί «ανησυχητικά» τις τελευταίες δεκαετίες, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Οι ερευνητές του «Pesticide Action Network Europe» εξέτασαν 49 φιάλες εμπορικού κρασιού για να δουν πώς είχε εξελιχθεί η μόλυνση στα τρόφιμα και τα ποτά. Βρήκαν επίπεδα τρίφθορου οξικού οξέος (TFA), ένα προϊόν διάσπασης χημικών ουσιών μακράς διάρκειας (Pfas) που ενέχει πιθανούς κινδύνους για τη γονιμότητα, πολύ υψηλότερα από εκείνα που είχαν μετρηθεί προηγουμένως στο νερό.
Τα κρασιά που παρήχθησαν πριν από το 1988 δεν παρουσίαζαν ίχνη TFA, διαπίστωσαν οι ερευνητές, αλλά εκείνα που παρήχθησαν μετά το 2010 παρουσίασαν απότομη αύξηση της μόλυνσης. Τα βιολογικά και τα συμβατικά κρασιά παρουσίασαν αύξηση της μόλυνσης από TFA, αλλά τα επίπεδα στις βιολογικές ποικιλίες έτειναν να είναι χαμηλότερα, όπως αναφέρει ο Guardian.
«Τα κρασιά που περιείχαν την υψηλότερη συγκέντρωση TFA, κατά μέσο όρο, ήταν επίσης τα κρασιά που βρήκαμε με την υψηλότερη ποσότητα υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων», δήλωσε η Σαλόμ Ροϊνέλ από το «Pesticide Action Network Europe», το οποίο έχει καλέσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ να απαγορεύσουν τα φυτοφάρμακα Pfas.
Η έρευνα στα κρασιά
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν 10 αυστριακά κρασιά από κελάρια από το 1974 – πριν από τις αλλαγές πολιτικής που υποπτεύονται ότι οδήγησαν στην ευρεία χρήση των χημικών ουσιών TFA – καθώς και 16 κρασιά που αγοράστηκαν στα αυστριακά σούπερ μάρκετ μεταξύ 2021 και 2024.
Όταν η αρχική ανάλυση αποκάλυψε απροσδόκητα υψηλά επίπεδα μόλυνσης από TFA, ζήτησαν από εταίρους σε όλη την Ευρώπη να συνεισφέρουν δείγματα από τις χώρες τους.
Τα αποτελέσματα από 10 ευρωπαϊκές χώρες έδειξαν ότι δεν υπήρχαν ανιχνεύσιμες ποσότητες TFA σε παλαιά κρασιά- μια «μέτρια αύξηση» των συγκεντρώσεων από 13µg/l σε 21µg/l μεταξύ 1988 και 2010- και μια «απότομη αύξηση» στη συνέχεια, φτάνοντας κατά μέσο όρο τα 121µg/l στα πιο πρόσφατα κρασιά.
Τα PFAS είναι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται ευρέως σε καταναλωτικά προϊόντα, ορισμένες από τις οποίες έχει αποδειχθεί ότι έχουν επιβλαβείς επιδράσεις στους ανθρώπους.
Κίνδυνος για την αναπαραγωγή
Οι Αρχές δεν έχουν προβληματιστεί στο παρελθόν από τις πιθανές επιπτώσεις της μόλυνσης με TFA στην υγεία, αλλά πρόσφατες μελέτες σε θηλαστικά έχουν υποδείξει ότι ενέχει κινδύνους για την αναπαραγωγική υγεία.
Πέρυσι, η γερμανική ρυθμιστική αρχή για τα χημικά πρότεινε την ταξινόμηση της TFA ως τοξικής για την αναπαραγωγή σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Μια μελέτη τον Οκτώβριο υποστήριξε ότι ο επίμονος «χαρακτήρας» της ουσίας και η αύξηση των συγκεντρώσεων υποδηλώνουν ότι η TFA πληροί τα κριτήρια της «πλανητικής απειλής για νέες οντότητες», με αυξανόμενη έκθεση σε πλανητική κλίμακα που θα μπορούσε να έχει δυνητικά μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στις ζωτικές διεργασίες του γήινου συστήματος.
Ο Hans Peter Arp, ερευνητής στο Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε ότι αν και η νέα έρευνα ήταν μόνο μια προκαταρκτική εξέταση, τα αποτελέσματα ήταν «αναμενόμενα και συγκλονιστικά».
«Συνολικά είναι συνεπή με όσα γνωρίζει η επιστημονική κοινότητα σχετικά με την ανησυχητική αύξηση των TFA», δήλωσε. «Παρέχουν επίσης περαιτέρω αποδείξεις ότι τα φυτοφάρμακα Pfas μπορούν να αποτελέσουν σημαντική πηγή TFA στις γεωργικές περιοχές, μαζί με άλλες πηγές όπως τα ψυκτικά εργαλεία και τα φαρμακευτικά προϊόντα».
Μια μελέτη του Νοεμβρίου που χρησιμοποίησε δεδομένα πεδίου από τη νότια Γερμανία αποκάλυψε μια «σημαντική αύξηση» στις συγκεντρώσεις των TFA στα υπόγεια ύδατα όταν συγκρίθηκαν οι γεωργικές εκτάσεις με άλλες χρήσεις γης.
Ο Gabriel Sigmund, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Wageningen της Ολλανδίας και συν-συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε ότι τα TFA δεν μπορούν να αποικοδομηθούν με φυσικές διεργασίες και είναι πολύ δύσκολο και δαπανηρό να απομακρυνθούν με την επεξεργασία του νερού.
όταν μιλάμε για «ευρωπαϊκά» κρασιά, εννοούμε ΚΑΙ ελληνικά;