O Μίκης «έδεσε» τη Μαργαρίτα με τη διαθήκη: Αν υπάρχουν χρέη να πληρώσει το 90%

Οι πέντε διαθήκες του Μίκη Θεοδωράκη ανοίχτηκαν πριν λίγες ημέρες, εκφράζουν τα “θέλω” του συνθέτη από το 2011 ως το 2020.

Μέσα από αυτές τακτοποιεί τα κληρονομικά του θέματα, και βάζει στη θέση που πίστευε ότι τους αρμόζει κάθε έναν από τους κοντινούς του ανθρώπους και ειδικότερα την κόρη του Μαργαρίτα η οποία όπως αποκαλύπτεται από τα γραφόμενά του είχε καθοριστικό μερίδιο ευθύνης με λανθασμένες επιλογές στη διαχείριση της πατρικής περιουσίας.

Αυτό που όμως δημιουργεί μεγαλύτερη εντύπωση είναι το γεγονός πως ο Μίκης Θεοδωράκης προφανώς γνώριζε ότι η διαθήκη του δεν τους ικανοποιεί όλους και έτσι καθιστά σαφή την απειλή της αποκλήρωσης για όποιον δεν σεβαστεί τις τελευταίες του επιθυμίες.

Τα πνευματικά δικαιώματα
Σε ό,τι αφορά τα έσοδα από τα πνευματικά δικαιώματα των έργων του, κληροδοτεί στη σύζυγό του Μυρτώ το 45%, στην κόρη του Μαργαρίτα το 30% και στον γιο του Γιώργο το 20%. Τα ποσοστά δεν εκποιούνται και μετά τον θάνατο τους θα περιέλθουν ισομερώς στα πέντε εγγόνια του: Μιχαήλ, Aγγελο, Στέφανο, Αλέξανδρο και Μυρτώ, που θα καταλήξουν να έχουν από 19%.

Το υπόλοιπο 5% από τα πνευματικά του δικαιώματα παραχωρεί στον γερμανικό εκδοτικό οίκο Schott Music GmbH & Co KG. Παράλληλα, τον ορίζει ως εκδότη και γενικό κληρονόμο του με δικαίωμα λήψης κάθε απόφασης σχετικά με τη διαχείριση και την κάθε είδους εκμετάλλευση του μουσικού έργου.

Για την εταιρεία ROMANOS
Ειδικότερα σε ότι αφορά στην κόρη του Μαργαρίτα, ο Μίκης Θεοδωράκης είναι αυστηρός στη διαθήκη του. Εξηγεί λεπτομερώς τους λόγους που τον οδήγησαν στην απόφασή του να κλείσει την εκδοτική εταιρεία ROMANOS, την οποία διαχειριζόταν η ίδια, και να ορίσει ως αποκλειστικό κληρονόμο, διαχειριστή και προστάτη του μουσικού του έργου τη γερμανική Schott Music GmbH & Co KG.

«Η σύμβασή μου με την εταιρεία ROMANOS έχει λυθεί κοινή συναινέσει με το από 1.08.2003 Συμφωνητικό μας. Συμφωνητικό που θεωρώ ότι είναι έγκυρο και ισχυρό… Μετά από όλα αυτά η ROMANOS δεν έχει πλέον και δεν επιθυμώ σε καμία περίπτωση να έχει οποιοδήποτε δικαίωμα πάνω στο έργο μου. Θεωρώ απαραίτητο να τονίσω την επιθυμία μου αυτή, διότι μέχρι και σήμερα και πιθανότατα μέχρι του θανάτου μου είμαι αναγκασμένος να συμπεριφέρομαι κι εγώ σαν να έχει ακόμα κάποια σχέση η ROMANOS με το έργο μου, αποκλειστικά και μόνο για τη διατήρηση της οικονομικής μας γαλήνης, εφόσον η ηλικία, τόσο η δική μου όσο και -κυρίως- της συζύγου μου, δεν μου επιτρέπουν να διακινδυνεύσω να τη διαταράξω. Συμπεριφορά που χωρίς αυτή την απαραίτητη διευκρίνιση θα μπορούσε να προκαλέσει αμφιβολίες για την πραγματική βούλησή μου ως προς το θέμα αυτό».

«Η Μαργαρίτα γνωρίζει καλά ότι την επιλέξαμε να έχει κάποιες τεχνικές αρμοδιότητες που απαιτεί μια εκδοτική επιχείρηση και συγχρόνως να αποκτήσει ένα αντικείμενο με το οποίο να απασχολείται, αλλά και να προσπορίζεται ορισμένα οικονομικά οφέλη ως συμπλήρωμα των μεγάλων ποσών που διαθέταμε με τη μητέρα της για την οικογένειά της σε όλη τη ζωή μας, ασκώντας πραγματικά το επάγγελμα του εκδότη, με όλες τις υποχρεώσεις στο ακέραιο και όχι μόνο με διακαιώματα και εισπράξεις. Έτσι, το ότι υπήρξε η αποκλειστική “δικαιούχος” της εταιρείας αυτής ήταν γεγονός εντελώς τυπικό, μια και η σύσταση μιας εταιρείας απαιτεί να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος. Επομένως γνωρίζει καλύτερα από κάθε άλλον ότι ο ROMANOS ουσιαστικά ήταν υπόθεση όλης της οικογένειας και γι’ αυτό θεωρώ ότι δεν είναι μόνο λάθος αλλά και ασέβεια, απέναντί μου κυρίως, το να θεωρεί μια καθαρά τυπική πράξη ως δικαίωμα ιδιοκτησίας».

«Εάν, παρότι το απεύχομαι και δεν θέλω να το πιστεύω, επιμένει να διεκδικεί δικαιώματα στο έργο μου μέσω της ROMANOS, θα το θεωρήσω ως μια καθαρά βλάσφημη προς τη μνήμη μου ενέργεια αλλά και αχαριστία και ασέβεια για όσα προσπαθήσαμε μαζί με τη μητέρα της να της προσφέρουμε και της προσφέραμε -όπως και στον αδελφό της- μέσα στην πολύ δύσκολη και πολυτάραχη ζωή μας».

«Σε όλη μου τη ζωή προσπάθησα -και πιστεύω το έχω πετύχει- να είμαι πάντα συνεπής σε όλες τις υποχρεώσεις μου και φυσικά στις οικονομικές. Εάν όμως παρ’ ελπίδα υπάρχει κάποιο χρέος στο όνομά του κατά τον χρόνο θανάτου μου ή προκύψει μετά τον θάνατό μου, ορίζω να βαρύνει αυτό τη Μαργαρίτα-Ασπασία Θεοδωράκη σε ποσοστό 90% και τον Γεώργιο-Ορέστη Θεοδωράκη σε ποσοστό 10%, διότι αυτή θεωρώ ότι είναι η αναλογία της ευθύνης τους για την κακή οικονομική κατάσταση της οικογένειας…».

Το σπίτι της Ακρόπολης
Όπως είναι ήδη γνωστό το σπίτι που σήμερα ανήκει στη σύζυγό του, την κόρη του Μαργαρίτα και τον εγγονό του Άγγελο ζητά να μετατραπεί σε μουσείο, με όποιον τρόπο κρίνει πρόσφορο το Δημόσιο με ευθύνη είτε του υπουργείου Πολιτισμού, είτε κάποιου άλλου αξιόπιστου φορέα, που το Δημόσιο θα αποφασίσει και πάντως όχι των ιδιοκτητών.

Αποκαλύπτεται όμως ότι θέλει να αρχίζουν αμέσως οι εργασίες για τη μετατροπή και να μην αποτελέσει πρόσχημα η κατάσταση της υγείας της συζύγου του καθώς αυτή χρησιμοποιεί μόνον το μπάνιο του πρώτου ορόφου και το καθιστικό, επομένως η εκεί παραμονή της δεν εμποδίζει τις εργασίες στους υπόλοιπους χώρους του σπιτιού.

Τα αντικείμενα
Παράλληλα καταγράφει με λεπτομέρειες τα αντικείμενα τα οποία ουσιαστικά θα πρέπει να παραδοθούν καθώς θα αποτελούν μέρος του μουσείου και δεν κληρονομούνται:

Δύο πιάνα, τρία γραφεία, δύο πίνακες του χαράκτη Τάσσου με ιδιόχειρες αφιερώσεις, το άγαλμα του Ηνίοχου -αντίγραφο του Ηνίοχου των Δελφών-, μια προτομή του, μια μεγάλη εικόνα-δώρο του αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου, η εικόνα του Αρχάγγελου Μιχαήλ, κειμήλιο της πατρικής οικογένειας, βιβλία, δίσκοι βινυλίου, CD, φωτογραφικό αρχείο, δύο πίνακες του Φασιανού, δύο πίνακες του Γ. Σταθόπουλου, ένας πίνακας του Μποστ, δύο πίνακες της Γιούλιας Γαζετοπούλου, αντικείμενα-ενθύμια από ταξίδια και όλα τα έπιπλα του σπιτιού που είναι απαραίτητα για να διατηρηθεί η εσωτερική όψη του.

Σε περίπτωση που οι σημερινοί ιδιοκτήτες του σπιτιού δεν σεβαστούν την παραπάνω επιθυμία του, ορίζει να αποκλειστούν από τα κληροδοτούμενα σε αυτούς ποσοστά των πνευματικών του δικαιωμάτων και τα κινητά αντικείμενα να παραδοθούν στη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας «Λίλιαν Βουδούρη», όπου έχει δωρίσει και το αρχείο του.

Προφανώς επειδή ο Μίκης Θεοδωράκης γνώριζε ότι η επιθυμία του για το σπίτι της Ακρόπολης θα προκαλούσε απορίες και αντιδράσεις, μέσα στη διαθήκη του σημειώνει: «Πιστεύω απόλυτα ότι τα υπόλοιπα σπίτια της θυγατέρας μου και των παιδιών της, που στην πραγματικότητα έχουν αγοραστεί από μένα γι’ αυτούς, είναι τόσο πολλά και μεγάλα ώστε είναι υπεραρκετά για να στεγάσουν όλους και να καλύψουν τις ανάγκες όχι μόνο τις δικές τους, αλλά και των οικογενειών που θα δημιουργήσουν οι εγγονοί μου».

Στην τρίτη συμπληρωματική διαθήκη του, ο Μίκης Θεοδωράκης αναφέρεται ειδικά στην εγγονή του Μυρτώ-Ειρήνη, κόρης του γιου του Γιώργου.

«Η μόνη παροχή από την πλευρά του πατέρα της, δηλαδή από εμένα, ήταν η πληρωμή ενός μικρού ποσού που επιδίκασε ως διατροφή το δικαστήριο, όταν ο υιός μου χώρισε με την τότε σύζυγό του και μητέρα της, καθώς και μία ιδιωτική ασφάλεια με ελάχιστους ασφαλιζόμενους κινδύνους… Οι δύο αυτές ελάχιστες παροχές σταμάτησαν να της δίδονται όταν ενηλικιώθηκε… Για να επανορθώσω κάπως αυτή τη μεγάλη αδικία που της έγινε της κληροδοτώ τα έσοδα από τη διεθνή εταιρεία ΕΜΙ Music ή από όποια τυχόν εταιρεία τη διαδεχτεί. Τα έσοδα αυτά ορίζω να αρχίσουν να της καταβάλλονται αμέσως μετά τον θάνατό μου».